E crisis di coronavirus a trece un monton di consecuencia, pa nos tur. Pa gobierno na promer lugar, pero pa practicamente tur ciudadano tambe. A dura un tempo promer cu tur hende yega na comprende e magnitud y alcance di e fenomeno aki. Y bon mira, no ta e crisis di salud mes ta haci e daño directo, sino e efectonan economico di e medidanan pa limita movimento di hende.

Pero ta parce cu tin hende, manera di e sindicatonan cu ta representa empleado publico, cu ainda no kier kere cu nan ta poni un banda como factor di poder, no pa gobierno, sino pa realidad di bida. Asina mes, te awe ainda, ta reina e pensamento cu tin algo di negocia cu gobierno, mientras cu e condicionnan cu Hulanda ta impone pa haya ayudo, ta defini pa nan, y pa nan so. E tabata, manera nan ta bisa na Hulandes, ‘slikken of stikken’.

Siendo esey e realidad cu ningun di nos por ignora, nos lo diferencia di opinion tocante e motibonan cu Hulanda tin pa pone e condicionnan cu a pone. Tin di nos cu lo haya cu Hulanda ta manera un banda di delincuente cu a drumi banda di caminda warda te ora nos, inocentenan, a pasa pa nan kita tur cos di nos. Tin di nos cu tin un poco mas realismo y no ta ignora cu den henter e asunto aki ta haya nos tin di haya, y no di entrega, en todo caso, no na nan. Loke nos ta entrega sigur, ta espacio pa maniobra segun nos mes ta haya ta bon. Asina mes, tin di nos cu ta pensa cu Hulanda ta probecha di e situacion pa impone e medidanan cu nan no por a impone den e añanan nos tras. Esey ta obvio, pero e diferencia ta cu tin cu ta haya cu Hulanda no mester a actua asina fuerte, mientras cu tin otro cu ta haya cu ‘porfin nan a cuminsa actua’.

Awor e berdad completo di e condicionnan a bira conoci, y si nos mira e totalidad di condicion nos mester bisa cu Hulanda a trata di cera tur manera cu e gobiernonan tin pa desvia di e acuerdonan, pa pasa placa pa cierto grupo faboreci pa esnan den gobierno. Algo cu semper tabata tuma lugar, pero ta parce cu e Hulandesnan a cuminsa siña ‘how business is done’ na e islanan aki. Ta p’esey a impone un basora grandi pa bari cu salario grandi di tur den e skina feliz di esnan faboreci politicamente, den aparato gubernamental, den empresanan estatal y demas institucion semi-gubernamental…, tur.

Awor, e pregunta grandi ta: nos mester preocupa pa esey? No si bo no ta pertenece na e grupo privilegia aki, unda experticio y experiencia ta parce mas bien irrelevante, y mas aprecio tin pa lealtad incondicional na e lider politico di e momento. Y, esey, ta mayoria di nos. Mayoria di nos ni siquiera ta come for di e baki di cuminda di gobierno. Y den sector priva, den e compania unda bo ta traha, bo ta entrega sin discusion awor por lo menos 20% di bo salario, si acaso e compania tin e posibilidad pa mantene cabez riba awa… Pasobra no mester lubida, cu e proyecto di subsidio di salario ta pa e companianan cu ta mira un posibilidad pa keda na bida, mientras hopi a kibra caba y tin mas cu ta bay kibra den e lunanan nos dilanti, pasobra e martirio aki no a caba ainda. Na e momento aki, banda di un parti chikito di sector priva, e uniconan cu tin trabao garantisa, ta esnan cu ta haya pago di gobierno, si nan ta traha of no, si nan tin evaluacion adecua of no.

Sin embargo, Hulanda ta confrontando nos tambe cu e cambionan structural cu mester tuma lugar pa nos tin un aparato publico eficiente y pagable. Esey nunca ta bon noticia pa un sindicato, pasobra mas personal tin, mas miembronan tin, pues mas entrada y mas presencia tin den confrontacion cu gobierno. Den e sentido aki por bisa cu e crisis aki ta treciendo tambe e final di e epoca di oro, unda tur cos tabata parce ‘automatico’: indexering, promocion y ‘periodiek’, pa nos no lubida e famoso 25% extra toelage (bao articulo 25 LMA, cu e Hulandesnan aparentemente a lubida) pa e feliznan trahando den sombra di e mandatarionan.

Anto, awor nos por ta contento y feliz cu a bin pone orden den e cas cu yama Aruba? No, pasobra keto bay nos no ta proba cu nos mes por; ta otronan a bin haci nos trabao pa nos. Y esey no ta nada straño, pasobra e mentalidad generalisa entre politiconan, cu nan t’ey pa percura pa bienestar di e grupo cu ta fiel na nan, ta algo cu ta relaciona directamente cu e mentalidad di hopi di nos. Nos por vocifera un opinion fuerte, sigur si e otro partido ta na mando, pero pareu esun di nos subi escenario gubernamental, nos tambe ta purba haya un di e jobnan plus articulo 25 ey… Y asina anto, e intervencion Hulandes ta algo cu nos ta tolera, pa despues nos purba bolbe na ‘business as usual’? Nos ta tolera nan, ‘tot nader order’?