E siman aki nos por tabata testigo, atrobe, di contaminacion di nos medio ambiente, un caso cu a keda señala pa algun persona cu a bay den mondi pa disfruta di nos naturalesa, y a haya e mal sorpresa di topa cu un situacion intolerable. Felizmente por a conta cu medionan social di comunicacion, loke a trece hopi hende den accion. Mester bisa tambe cu e autoridadnan al caso tambe a reacciona, y a mustra e empresa(nan) involucra riba nan responsabilidad den e asunto aki. Cu nos por a comprende, tin un accion di limpiesa andando o ta bay cuminsa, y ta spera cu no lo tin repiticion di esaki mas. So far, so good.

Sin embargo, e incidente aki ta mustra nos e situacion, igualmente intolerable, den cual nos autoridadnan riba e tereno aki mester traha. Te ainda no tin ley pa percura cu e autoridad encarga cu actuacion contra contaminacion di nos suelo y subsuelo, tin e facultad legal tambe pa actua. Pa haci un comparacion, den e ley cu ta trata e forma con pa maneha mata y animal, tanto especie local como di exterior, ta duna esnan encarga cu implementacion di e ley e potestad pa drenta den cualkier lugar, cu no ta un vivienda, sin permiso di e habitante, pa cumpli cu nan tarea di inspeccion, y den esaki tambe copia y hiba tur informacion cu nan ta kere necesario pa nan haci nan trabao. Tambe nan por pidi colaboracion di ‘de sterke arm’ (autoridad policial) pa acompaña nan en caso cu nan ta pensa cu esey ta necesario. Den cuadro di e tarea y facultadnan di cualkier instancia gubernamental cu ta implementa y supervisa un ley, realmente e instrumentonan standard.

Awor, nos tin algo asina den e caso di eventual violacion di leynan di medio ambiente? No, esey no ta e caso. Ta pesey tambe cu den e noticianan cu nos por a lesa den medionan local por a comprende cu e instancianan concerni a gradici e empresario doño di e tereno pa su colaboracion pa duna nan acceso na e tereno. Esey naturalmente ta un gesto cordial y di aprecia, pero ta mustra tambe riba e ausencia di berdadero autoridad encarga cu inspeccion, basa riba ley. Den e caso aki, ta trata di un empresa y un doño di tereno cu ta tuma su responsabilidad como ciudadano na serio, y a colabora pa e empresa responsable, e empresa di exterior cu ta trahando riba e ringweg na Playa, tambe asumi su responsabilidad den e asunto.

Pero, den un caso cu no por conta cu e amabilidad aki, kico anto e instancianan aki mester haci? Keda para na banda y contempla loke ta pasando y bisa nos cu nan no por haci nada? Loke tin nos realmente cansa cu cada aña, o cada par di aña, ta sucede algo atrobe riba e tereno aki, cu ta supuestamente sacudi nos y lanta nos for di soño, pa un par di siman despues nos ta morto na soño atrobe, te na e proximo incidente. Hasta cuando?

Ta bira tempo pa nos cuminsa papia cu esnan responsable pa percura pa legislacion adecua y pa su debido implementacion: nos politiconan. Awor cu e consulta parlamentario di Reino a caba, y prome nan subi avion atrobe pa bay atende e siguiente show di Parlatino, nan lo por cuminsa studia y explora kico ta e leynan mas urgente cu nos mester. Y den esaki nos ta tuma como un hecho cu e departamentonan concerni mes a haci tur loke nan mester haci pa e trabao aki yega na un fin. Y si nan no ta logra nada, ta bira tempo pa nan stop di ta ambtenaar ‘obediente’ y cuminsa considera cu nan lealtad no ta solamente cu e mandatario di e momento, sino cu henter comunidad. Y ademas, ta sumamente urgente pa cuminsa actua. Pasobra, pa serio cu e contaminacion encontra e siman aki ta, en realidad e ta un caso chikito compara cu e problemanan grandi cu tin cu tur e dumpnan ilegal cu tin riba nos isla, di cual, desde e ultimo incidente algun aña pasa na Tamarijn, nos no ta mira tanto atencion pa esakinan. Claro cu hopi atencion a bay na e situacion na Parkietenbos y e solucion cu ta buscando pa esaki, pero esey no a haci tur e yaganan grandi den cara di Aruba disparce! Hasta tin caso cu gobierno mes ta responsable pa susha tereno di otro hende, manera e caso cu e corant aki a denuncia di e resto di asfalt bieu, aparentemente procedente di e tereno unda a establece e Carnaval Village, cu a termina riba tereno priva na Watapana Gezaag, sin pidi niun hende permiso. Ken ta bay ruim op e cos aki?

Banda di esaki, lo mester bin mas medida pa e propio ciudadano tambe cumpli cu su obligacion pa tene e isla aki limpi. Parti di e sushedad y bista mahos, sigur pa un isla turistico, ta responsabilidad directo di ciudadanonan individual. Es decir, e cos aki no ta un asunto solamente di critica gobierno, pero mester cuminsa conscientisa tur hende cu si esaki ta ‘nos cas’ anto ta nos mester ten’e limpi.