ORANJESTAD – Fundacion Sea Bunita Sea Bo Mes a comparti algun trato den comunidad pa cu mucha special. Marianela Geerman, conoci den comunidad pa su conscientisacion pa inclusion di hendenan special, ta haya esaki tin cu cambia. Aceptacion pa muchanan special mester crece na Aruba.

Un mucha cu ta autista ta wordo mira mas na un scol tipico, pero un mucha cu down syndroom no, asina sra. Geerman ta splica. Den e caso di su mesun yiu, e ta bisa di chikito nan a haci test cune pa wak si por a keda. El a pasa e test y a keda pa 3 aña. E tabata haci mescos cu cualkier mucha den kleuter, unicamente ‘mester inclui e mucha’.

Bon Dia Aruba a puntra Geerman con e trato ta di persona afo den comunidad cu muchanan special? E ta contesta cu ainda hopi fastioso. Tin luga cu e ta bisa unda personanan ta custuma cune anto ta trat’e bon, manera tur ora ‘nan ta demostra e cariño’.

Pero e ta agrega cu ainda ta pasa cierto caminda cu ta mira cu nan ta keda wak e mucha straño, of tin hobennan ta murmura, anto e muchanan special nan ta sinti esaki. Nan ta special, pero nan tin sentimento, anto esey no ta bon pa nan, y hende mester cuminsa acepta nan, asina Geerman ta splica.

Segun Geerman muchanan special ta yora, nan ta rabia, nan tin sentimento. E ta bisa cu tin hende ta siña stima nan, y tin cu ta mira straño. E ta bisa cu tempo e mes tabata chikito, el a wordo siña cu muchanan asina ta paso pica malo, pica pa Dios. Anto e mentalidad aki tabata haci cu tur hende tin e muchanan special scondi, paso un pica grandi.

E ta bisa cu mentalidad tin cu cambia, y no mester tene berguensa of sconde niun hende. Tambe e ta agrega cu no mester wak nan straño y tampoco tenta nan. E ta remarca cu ainda tin hopi tentamento riba muchanan special ta tuma luga. “No ta importa rasa ni religion. Un solo creacion tin, pues stima tur hende igual manera nan ta y respeta nan. Cu e meta aki nos ta haci e charla tur aña, pa asina hende cuminsa acepta e personanan special den comunidad.”

A puntra Geerman si e muchanan of personanan special ta sufri di depresion. E ta contesta cu tin hasta ta keda den hospital, agregando cu ta pasa mas den hobennan, nan ta esunnan cu ta cay den depresion. Segun e ta bisa cu nan no ta compronde e situacion mucho bon. “Nan cu ta special no ta compronde cosnan di bida, y ora nan ta pasa cierto cambio den nan, por bira depresivo.”

Geerman ta bisa cu ta depende di cada caso, e ta bisa cu mester ta bon prepara mentalmente y spiritualmente pa por yuda su mesun persona. “Mester ta fuerte y cu mas amor pa por laga sinti e. E sa ora mi ta tristo. Tur cos den nan bida ta rekeri tempo, amor, pasenshi, siña algo di dje.”

El a continua ta bisa cu nan por duna atencion na e mucha, paso nan ta cune na cas, ya su otro yiunan ta grandi, pero tin famia cu tin mas yiunan na cas y no ta nada facil. “Awendia mucha tipico no ta manera antes, e ta mas esfuerso, pero nada no ta imposibel.”

Geerman a finalisa ta bisa cu mester wak muchanan special mescos, pa nan tambe haya e confiansa. Mester por hinca e muchanan den deporte, musica, arte pa nan por ta activo manera e mes a haci cu su yiu. “Semper inclui e muchanan special, inclusion ta hopi importante.”