Siman cu a pasa nos por a tende di un proyecto pa traha un brug (artificial) unda e Brug Natural tabata. Cu nos a comprende e proyecto tin bastante apoyo den comunidad y ta spera cu den un tempo relativamente corto por logra haya e suma necesario pa realisa proyecto aki. Despues di un inicial entusiasmo, nos a bin pensa cu e proyecto aki no ta bay ta asina facil y a pone nos pensa mas profundamente riba e obhetivo y alcance di e proyecto aki. Y nos a keda cu pregunta.

Manera: en berdad e simbolismo cu ta purba logra cu e brug nobo, ta bay funciona? Ta sigur cu hende, local y bishitante, ta mira e obheto como algo cu ta contribui tanto na e atractividad di e lugar? No comprende nos malo, claro e brug tin un funcion den e sentido cu e ta yuda yega na e otro banda mas facil, mientras cu awor ainda lo mester subi baranca mas leu pa por yega. Pero e brug di berdad lo bay causa asina hopi emocion, pasobra e ta reemplaza e brug original cu no tey mas? Nos no ta asina sigur di esey.

Ta bin algo mas acerca. Traha cualkier construccion den e clima agresivo di lama na e lugar ey ta parce nos un ‘uphill struggle’ y ta dificil pa nos imagina material cu ta resisti razonablemente e clima eynan, cu un aire humedo y satura di salo. Pero enfin, nos ta desea e iniciadornan di e proyecto exito, nos ta comprende y apoya e esfuerso pa logra crea mas sitio unda e turista y e local por tin un encuentro cu cosnan cu tin un valor emocional en general. Esey tambe ta parti di cultura.

Di otro banda, e iniciativa aki ta pone nos reflexiona atrobe riba otro sitio cu por ta di importancia pa nos, pa nan relevancia pa nos pasado , nos historia, o importante pa nos awe, pa nos ecologia, medio ambiente, etc. Y nos mester ripara cu realmente tin hopi cos pa haci ainda. Si nos ta asina orguyoso cu nos ta ricibi mas di un miyon bishitante pa aña, cu cual nos ta gana gran parti di e entrada general cu nos conhuntamente tin, anto nos mester ta miho prepara pa ricibi nan, hiba nan na e sitionan cu ta valioso, cultural, historico, emocionalmente. Y pa nos como comunidad percura pa un infrastructura adecua, cu nos ta keda mantene tambe manera mester ta; no cu cada tanto tempo nos mester pasa berguensa pa hiba bishitante na un cierto lugar pasobra di loke tabatin un tempo, e mesun solo, biento y awacero di semper a reducie na nada. Ademas, nos mester corda cu no ta e profesionalnan di turismo so ta pasa rond cu bishitante. Nos tur regularmente tin bishita di exterior unda nos mester por ta orguyoso cu unda cu nos bay e lugar ta limpi, tin un bon infrastructura di borchi of otro material pa indica kico tin di admira na e lugar ey. Nos ta duna un ehemplo.

Un di e lugarnan unda hopi tur turista ta yega, ta riba Sero Colorado. Den cierto sentido logico, pasobra mas pariba bo no por bay, nos isla chikito ta caba ey. Para riba e sero ey, varios di nos mester tabatin e experiencia cu tin turista ta bin puntra ta kico e platformnan rondo di concret realmente ta. Bo ta conta nan e berdadero historia di e lugar, unda tabatin cañonnan enorme poni pa cubri bon parti di lama entre Aruba y peninsula di Paraguana, como defensa contra e agresion Aleman den segundo guera mundial. Cu esey so caba bo ta mira nan cara cambia. Y ora bo conta nan cu esaki, Aruba, ta e unico parti di henter continente America cu a sufri un atake Aleman, y mas ainda si esun cu ta scucha bo ta un Mericano, y bo conta cu nan y nos tabata encarga cu defensa di e baranca aki. Esey ta toca nan curason, e hecho di ta para na un lugar unda tin e restonan – descuida ainda – di un historia comun. Talvez no ta asina bon idea pa conta nan cu dia 16 di februari 1942 a sucede e tragedia humano mas grandi cu Aruba a yega di experimenta, unda casi 50 hende a fayece, pasobra nan lo por puntra bo pa hiba nan na e monumento cu sin duda algun lo mester tin na un lugar pa conmemora esaki… anto no tin…

Nos no ta trece esaki dilanti pa critica ningun hende. Esnan cu a lanta den seno di un famia netamente Arubano y ya tin cierto edad, lo por comproba cu no ta tur nos grandinan tabata papia di loke a pasa e tempo ey. Tin di nan cu tabata incorpora den Schutterij pero no tabata conta tanto di loke nan tabata haci. Nan tabata haya cu nan a cumpli cu nan patria, punto. Pero, no ta bira tempo pa nos cambia esaki, y duna historia un lugar den nos comunidad, enseñansa, nos memoria colectivo? Di e manera ey sigur nos bishitantenan lo ta mas interesa, emociona, pasobra nan no ta haya un storia fabrica, artificial, pero e berdadero historia y cultura di nos isla.