Recientemente, portal retkaribense a publica un entrevista cu Layzimena Emerencia, un Arubiano actualmente bibando na Amsterdam, tocante representacion afrocaribense den arte.

Emerencia, di 23 aña di edad, ta un Arubiano originario di San Nicolas. Casi tur dia, na caminda pa su scol HBO pa studia docente di Baile, e tabata pasa dilanti di Rembrandthuis na Amsterdam. El a bisa reportero John Samson di retkaribense: “Seis aña largo esaki no a atrae mi, mientras turista ta bin di leu pa e pinturanan ey. Pero diripiente mi a mira un homber color scur riba un banner grandi pafo di e museo.”

El a haya esey algo special. “Ora bo pensa riba e pinturanan di Siglo di Oro, semper ta trata hende blanco cu a pinta bunita y orguyoso. Hende color scur? Nan tabata sinta den un huki y pinta nan como sumiso.”

Emerencia a haya un bishita cu guia pa e exposicion en cuestion, via un fundacion pa studiante Caribense, WeConnect. El a conta retkaribense cu el a keda ‘completamente mi so’ den e sala, na momento cu el a ripara cu tur caminda unda e mira, tin hende color scur pinta, ‘orguyoso y bisti na paña masha bunita’. “A pinta nan mesun importante cu e hendenan blanco rico”, el a comenta.

Loke realmente a capta su atencion tabata e expresion di cara, manera orguyoso. “Tabata manera den un spiel mi tabata wak, pasobra mi tabata mira mi mes tambe un tiki. Cu mi color tambe ta scur”, el a conta Samson.

Segun Emerencia, na Aruba tin un idea y orguyo cu tur Arubiano ta descendiente di habitantenan original indigena, ya cu compara cu Corsou, Aruba tin mas hende color cla. “Mas no ta nos tur t’asina. Ta ignora e pasado di sclavitud.”

Emerencia ta comenta cu tin biaha no tabata sinti su mes Arubiano pa motibo di su color, agregando cu e ta bin di San Nicolas, un bario rico den cultura y cu hopi hende color scur. “Ta mira henter San Nicolas como un tipo di ghetto, caminda ta minoria so ta biba”, ademas di e stigma cu hende color scur na Aruba a bin di otro isla. Esaki a crea e sentimento di no pertenece cerca Emerencia.

Ademas, durante su entrevista el a haci algun referencia na sutilidadnan di racismo, manera con casi tur hende cu autoridad na Aruba ta color cla, por ehempel, Betico Croes. Den sistema di educacion ta siña tocante sclavitud na Corsou pero no na Aruba, sino te despues a bin haya sa di e registronan di esclavo na Aruba.

Ta p’esey cu e exhibicion di Rembrandt tabatin asina un impacto riba dje. E ta bisa cu compara cu Corsou, unda muchanan ta mas activo den un cultura mas representativo, na Aruba ta falta enseñansa tocante nos historia y cultura, ‘cu tin hende color scur tambe’.

E ta haya cu esaki ta un parti integral den desaroyo di Aruba. “Bo ta bira mas sigur di bo mes si bo sa ken bo ta y si bo tin e sentimento cu bo ta conta. Si nos desaroya arte y cultura mas leu na Aruba, nos lo yega mas leu.”

El a termina cu e pregunta: “Pakico cultura afrocaribense ta asina ausente na Aruba? Kico esaki ta bisa di Aruba?”