Ayera a tuma lugar e firmamento di e ‘letter of intent’ entre Aruba y e consorcio cu ta pretende di bay reactiva e refineria na San Nicolas. Esaki ta un promer paso na caminda pa un eventual acuerdo definitivo, cu mester conduci na e inversionnan priminti cu ta encera un rehabilitacion completo di e refineria. Loke a resalta mas segun nos opinion, ta e falta di contesta concreto riba e preguntanan haci pa prensa.

Ta facil pa keda den scur pa loke ta hopi aspecto cu ta di importancia den ehecucion adecua di un operacion asina riesgoso, y esey ta loke a haci. Preguntanan clave pa loke no ta solamente e rehabilitacion mes, sino tambe asunto manera di unda crudo lo bin y pa cual mercado ta bay produci cual producto. Eseynan no a bin dilanti, pero ta puntonan strategico cu lo mester subi mesa den e deliberacionnan cu e team di negociador na cierto momento. Ta imposible pa keda bisa cu “esey nos lo wak despues” o manera a sucede den e rueda di prensa ayera, unda a bisa cu crudo lo bin di diferente banda, pasobra e “cos aki ta market-driven”. Esey no ta satisface en absoluto ora nos ta papia di prepara un refineria pa traha, pasobra den e diseño mester tene cuenta ta ki sorto di crudo ta bay usa. Si bo ta usa ‘light sweet crude’ bo lo tin menos problema pa produci producto manera gasolin. Si bo ta bay usa crudo pisa y acido, bo lo mester inclui e construccion di un ‘catalytic cracker’ pa por maneha e kiebra di e hidrocarburonan pisa den producto cu cadena di polymer mas cortico. Bo no por djis bisa cu ta bay wak ainda ta di unda ki crudo ta bin, pasobra un refineria mester ta diseña pa handle cierto crudo y e transformacion di un tipo di crudo pa otro ta costa hopi extra inversion y ta cos cu bo ta purba evita semper… Unda e contesta a keda?

Siguiente: Aruba ta den posesion di dos ‘delayed coker’ cu ta destina specificamente na maneha e residuo di e crudo pisa, principalmente pa saca petcoke como producto final. E petcoke aki ta un producto den demanda di industria pisa manera den produccion di hero, pa kima den e fornonan. Con ta para cu demanda na e paisnan cu ta usa esaki? No solamente den e pandemia aki, pero tambe a largo plazo? Consideracion importante pa bo sa si bo ta bay hinca placa den reconstruccion di e cokernan. Ora bo ta scucha e tipo di contestanan aki, ta dos cos tin: of nan a haci nan huiswerk bon, pero no kier papia; of nan no a yega asina leu ainda, y nan anfitrionnan aki na Aruba tampoco a yega na haci e preguntanan aki ainda. Di otro banda, si nan a haci nan huswerk caba, nan mester ta na altura di e problemanan grandi cu lo tin cu e estado di deterioro den cual e refineria ta actualmente, despues di mas di ocho aña di inoperacion. Manera nos a yega di bisa anteriormente caba: lo ta interesante pa nan bay tira un vista na St Croix, unda a hinca dos biaha e suma inicial caba den e refineria cu tin mes tanto aña paralisa cu esun di Aruba, y cu ainda no por opera, pa via di e problemanan di deterioro di e instalacionnan. Pa colmo, e ultimo noticia ta cu St Croix ta perdiendo e contrato cu BP, cu lo a supply e crudo y lo a tuma e productonan tambe. En principio esaki ta e tipo di contrato cu ta interesante, pasobra bo ta garantisa tanto di suministro di crudo, y di benta sigura a traves di e mesun cliente. Tur e tipo di aspecto aki nos no a tende, loke nos a mira ta un show di e organisador di concierto cu a kere pa basta rato cu ta riba stage na Soul Beach Festival e tabata.

Loke ta importante pa gobierno realisa bon ta cu nos ta den un situacion special aki. Hustamente pasobra ta trata di un asunto cu tin un historia largo y negativo di ‘cera, habri, cera’, nos tin actualmente un opinion publico mas critico cu nunca. Y ta necesario pa duna contesta cla riba pregunta cla. Nos no mester un repiticion di loke a sucede durante gobierno anterior, unda claramente tabatin discrepancia grandi entre loke e gobierno Chavista tabata pretende, y loke e dirigencia Mericano di e empresa Citgo tabata kier. Ademas, despues di tur e storia a bin resulta cu no tabata proyecta un refineria mas, no factible pa motibonan tecnico y di mercado, y kier a transform’e den un un upgrader pa crudo pisa. Esey tampoco a logra. Ta pesey ta asina dificil pa kere cu contra tur adversidad, tecnico y di mercado, de repente tin inversionista serio cu ta resolve tur problema cu otronan tabata mira, y cu tabata hende di e sector petrolero mes… E mihor promesa cu nos a tende, tabata cu nan lo trece un compania di renombre pa opera e refineria… Nos tin gana di sa cual e ta. Pasobra loke nos a mira den ultimo añanan ta cu ningun compania di reputacion kier a mete cu e refineria aki…

LJMADURO – 16-DEC-2020