Ayera consortio Quanten y e compania Eagle LNG a firma un Letter of Intent (LOI) cu RdA pa realisa nan proyecto. Un otro proyecto cu tabata entre e proyectonan alternativo, ICSP Aruba (CSP: Concentrated Solar Power) di IPR N.V. a haya e noticia antayera cu maske nan proyecto ta cuadra precisamente den e vision di unda Aruba kier bay, nan no por bay sigui den e proceso. Joey van den Berg, director comercial di IPR a conta Bon Dia cu nan no a haya un rason duidelijk pakico nan no por a sigui, sinembargo e compania ta determina pa sigui riba nan mes.

Den un entrevista cu Van den Berg cu Bon Dia Aruba, e director comercial ta conta con e idea di e proyecto a bin y con e proceso di REOI a bay, culminando cu loke pa nan tabata un decision practicamente sin mucho contenido pa no laga nan sigui cu e proceso. E ekipo sinembargo ta prepara pa sigui cu e proyecto, y lo bay haci un estudio di factibilidad riba kico ta e manera mas eficiente di genera energia na Aruba, pa eventualmente tambe bin cu un proyecto piloto.

Van den Berg ta conta con e idea pa e proyecto a cuminsa un cantidad di aña atras, inicialmente cu

un di e miembronan di nan ekipo, Theo Leurs, kende ta Hulandes y ta biba na Aruba, un par di aña caba tabatin un vision pa traha cu poder solar concentra (concentrated solar power, CSP). E tin experticio riba e tereno aki, y el a sigui varios estudio den e ramo di energia alternativo. Ademas, e tin cierto connexionnan cu Europa riba e tema aki, Van den Berg ta conta. “E semper tabatin e idea cu esey lo ta e futuro pa Aruba, pa via cu Aruba semper tin solo cu ta briya fuerte y constante.”

Eventualmente, e grupo a cuminsa traha mas intensivamente riba e vision aki den comienso di e crisis di corona. “Nos a bay tuma contacto cu connexionnan cu Leurs tin na Europa, anto nos a cuminsa traha riba haci e vision di un Aruba cu ta explota un pilar economico den energia limpi un realidad. A lanta e ora ey Qesh Intellectual Property Rights IPR N.V. Hunto cu Bernd Zalewski, kende ta fungi como director strategico, ami mes, Joey van den Berg, fungiendo como director comercial, y Theo Leurs cual ta director tecnico. Pues anos ta e tres iniciadornan di e proyecto.”

Pa coincidencia e proceso di peticion pa expresion di interes (Request for Expression of Interest, REOI) a wordo habri pa gobierno di Aruba conhuntamente cu Refineria di Aruba (RdA). Bou e posibilidadnan ta conoci cu a habri dos trayecto, e REOI 1 y REOI 2. REOI 1 pa proyectonan den industria petrolero y REOI 2 pa otro tipo di proyectonan.

E proceso di seleccion

IPR a entrega nan peticion y documentonan manera cu a wordo pidi, y nos tabata parti di e mas cu 100 peticion cu a drenta. Van den Berg ta conta cu nan a bay notario pa haci esaki. “Evenutalmente a haci un seleccion di mas o menos 54 proyecto, y nos a haya un briefing. Di e seleccion a yega na un seleccion aun mas limita di 17 proyecto di parti di un comision di conseho di RdA, den cual ainda nos tabata aden. Nos a bay presenta nos proyecto, anto eventualmente a sali afo cu nan ta bay cu e 2 companianan di e pot di proyectonan petrolero (den e caso aki di gas), esta Eagle LNG y Quanten LLC.”

‘Nos no a haya un splicacion dicon nos no por a sigui, maske nos idea ta unda Aruba kier bay’

Mientrastanto RdA a duna di conoce cu e seleccion di e proyectonan den REOI 2 lo bay wordo anuncia e siman aki, segun van den Berg. “Antayera nos tabatin un reunion cu RdA, unda a notifica nos cu nos no ta wordo hiba dilanti pa presenta na gobierno, pero pakico no, no tabata cla pa nos. Nan a bisa cu nan ta haya nos idea y vision completamente relevante, y nan a bisa cu esaki ta e futuro di Aruba. No solamente di Aruba, pero tambe mundo completo. Den termino largo, e direccion cu nos kier bay ta finalmente e direccion cu Aruba kier bay y mundo ta bayendo, nan a bisa nos.”

“Sinembargo nan a bisa nos cu den nan cuadro di nan trabou, nan no por presenta nos na gobierno. En realidad, nan no a duna un argumentacion of un contenido cu nan ta basa nan decision riba dje. Nan a dicidi pa no laga nos sigui pa asina traha hunto cu gobierno y e stakeholders di gobierno manera WEB, Elmar pa asina sigui desaroya e proyecto.”

Esaki pa e ekipo taalgo desapuntante, ‘pasobra semper tabata e intencion pa haci esaki hunto cu e stakeholders Arubano pa asina traha riba un futuro mas sostenibel y particularmente pa asina baha e gastonan di coriente y energia pa poblacion en general’. Van den Berg: “Di e manera aki tambe nos negoshinan por competi mihor den relacion cu otro islanan, mirando cu turistanan tambe ta carga e gastonan di energia riba nos isla. Den prome instancia anos ta paga pe, pero mirando cu nos fuente di ingreso ta bin di turista, eventualmente nan ta paga pe den forma di camber di hotel, bishita na un restaurant, y di e manera aki Aruba ta keda bira mas y mas caro. Pues un di e aspectonan mas importante ta pa trece un miho posicion economico pa Aruba.”

Parti di e idea tambe ta cu lo por exporta cualkier energia cu no ta wordo uza, den forma di por ehempel hidrogeno. “Pues di e manera ey tambe por diversifica economia, y e ta cay net bon den loke cu gobierno ya caba kier logra, por lo menos den loke nan ta comunica. Pero tambe den e direccion cu Hulanda kier bay, mirando cu nan ta curasha Aruba pa diversifica su economia. E plan en realidad ta cubri tur punto y direccion den cual kier bay, pero asina mes, sin a duna un rason cu contenido, e plan a wordo rechasa.”

Lo sigui haci investigacion di factibilidad independientemente y eventualmente proyecto piloto

Sinembargo e iniciativa aki ya ta andando pa varios aña, pues e ekipo a dicidi cu nan no lo bay stop cu e iniciativa. “E prome paso cu lo bay tuma ta cu nos kier bay ehecuta e estudio pa asina determina kico ta e manera mas eficiente di genera energia na Aruba basa riba nos ubicacion geografico. Cuanto e lo bay costa, cuanto espacio ta necesario, cuanto nos por baha e cuentanan di energia. Den nos vision, nos lo kier a haci esaki hunto cu gobierno, mirando cu nos ta haya cu esey ta data hopi relevante.”

“Pero mirando cu nan a pone nos un banda pa awo, nos a dicidi cu e informacion ta asina relevante cu nos kier haci e investigacion aki nos mes. Asina tur hende na Aruba por haya sa kico lo ta e manera mas eficiente di genera energia riba e isla, y ki posibilidad esey ta brinda. Si tin algo cu nos tin hopi di dje na Aruba, ta oranan di solo fuerte. En realidad nos ta haciendo hopi poco uzo di esey, no cu nos no ta uz’e, pero no suficiente. Ayera nos a cuminsa traha riba e estudio aki y nos ta spera cu eventuamente nos por bay mustra kico e posibilidadnan ta.”

Van der Berg a splica cu nan ta trahando riba un proyecto piloto tambe, pa asina e proyecto no ta djis data, si no tambe cu e ta bira algo cu ta visibel.

Riba e pregunta si financia operacionnan grandi di panel solar ta algo cu tin suficiente financiamento pe, Van den Berg a splica cu: “Nos tin varios financiado priva cu ta hopi interesa den e proyecto aki pasobra energia limpi ta e direccion cu mundo ta bayendo, pues e ta un inversion cu hopi institutonan financiero y banconan ta interesa den dje. Banda di esey tin varios fondonan cu ta disponibel di por ehempel Union Europeo cu ta yuda proyectonan manera esakinan bira realidad.”

Pa haya sa mas tocante e proyecto por bay riba nan website https://icsp-aruba.com/.