Aña pasa, na un manera cu no ta desea ningun hende, un famia na Aruba a haya nan confronta cu e consecuencianan di uzo excesivo di violencia di polis Hulandes, loke innecesariamente a termina cu fayecimento di nan ser keri. Despues di tanto duda y vacilacion, finalmente ta sali un resultado disciplinario pa e agentenan envolvi, cu a laga un sabor amargo atras cerca hopi den nos comunidad. Y cu rason, pasobra tabata demasiado bisto e ‘intento di rescate’ di e miembronan di cuerpo policial na Hulanda.

Na mes momento nos por observa na Merca cu cada rato tin caso di victima mortal di violencia innecesario, mayoria di nan contra ciudadano cu nan unico ‘delito’ ta parce di ta cu nan color  ta scur. Algo cu den e caso na Hulanda posiblemente tambe a hunga un papel, ya cu aya tur loke no ta blanco manera lechi di mes ta ser califica ‘zwart’ of ‘allochtoon’. Hopi di nos ciudadanonan cu aki ta considera ‘blanco’ o di color cla, tin un experiencia singular ora na Hulanda nan ta ‘zwart’. Loke na Merca yama ‘racial profiling’ ta presente Hulanda tambe  grandemente den e encuentro entre autoridad policial y ciudadano. No solamente esey ta implica cu bo ta core mas riesgo di keda deteni djis a base di bo apariencia, pero  tambe bo ta core mas riesgo cu ta uza violencia excesivo contra bo.

Ta logico cu no tin otro manera pa ataca e problema aki cu keda denuncia cuanto un caso sucede cu ta cay den e categoria aki. Esey no ta conta pa Hulanda o Merca so, e ta conta pa nos mes comunidad tambe. Awor, talbes nos no ta haya nos confronta cu caso grave y lamentabel manera esun describi aki. Pero si nos ta haya nos confronta cu e otro aspecto cu ta bin dilanti, cada biaha cu cuerpo policial ta envolvi den un caso di uzo innecesariamente excesivo di violencia o di otro mal comportamento cu no mester a tuma luga. Loke nos por observa na Merca, na Hulanda pero na Aruba tambe ta cu, unabes un agente policial haya su mes envolvi den un situacion grave, e cuerpo y e autoridadnan hudicial cu mester trata e caso, casi inmediatamente ta cuminsa un proceso pa laga e ‘echonan’ cay mas faborabel posibel pa e persona uniforma.

Esey ta sucede a proposito? Si, y no. Den cualkier cuerpo policial ta logico cu ta reina cierto hermandad y solidaridad entre agente policial cu ta traha hunto y cu mester por conta ciegamente riba nan colega den situacionnan dificil. Si den e uzo di violencia oficial ey algo bay malo y ta trata di caso di exceso di violencia no hustifica, ta logico, pero no hustifica, cu e tendencia ta pa ‘salba’ e colega di un castigo adecua y purba scapa tambe su carera como agente policial. Un biaha mas: logico, comprensible, pero no hustifica… Esaki no solamente den caso di uzo di violencia, pero sigur no den caso di otro delito cometi, unda manera tur ciudadano un agente policial mester sa miho y mester para responsabel pa su actonan.

Nos ta referi aki na e caso di un agente policial cu ta core auto bao influencia di alcohol, ta dal yiu di hende mata, y loke nos por observa como comunidad cu ta habri delaster un posibilidad pa percura cu e delito aki no haya e consecuencia cu e mester tabatin.

Ta di elogia e grandeza di e famia, cu na luga di di keda lamenta e hecho cu nan a perde nan yiu na un manera asina cruel, a tuma e iniciativa pa lanta un fundacion pa yuda conscientisa nos comunidad di e riesgo y peligronan cu exceso di alcohol ta trece den trafico. Di e manera aki nan a duna un buelta positivo na e asunto cu merece tur apoyo posibel, na prome luga di cuerpo policial y di autoridadnan hudicial. Te awe ainda e uzo excesivo di alcohol den cuerpo policial ta un di e taboenan miho warda den nos comunidad. No ta spera di mando policial cu nan ta bin presenta den publicidad kico nan tin pensa di haci, basta nan hacie y no simplemente trata na tapa mas tanto posibel ora cu ta laat y nos haya nos cu otro incidente di e indole aki.

Pa loke ta trata e uzo excesivo di violencia pa polis, incluyendo uzo di arma di candela; nos sa cu tin instruccion amplio di con pa uza arma, kico haci den caso cu tabatin necesidad di uza arma, etcetera. Ta importante mantene y si ta posibel mehora esakinan, y actua estrictamente segun e reglanan aki. Nos lo no por evita un cierto discusion cada bes cu polis mester uza violencia, esey lo keda semper. Loke ta importante ta pa minimalisa e tipo di situacion cu ta haci cu polis ta pasa pa uza arma. Esaki na prome logra ta implica medida serio contra importacion di arma ilegal na nos pais cu ta haci e probabilidad cu polis ta keda confronta cu persona cu arma ilegal hopi mas grandi. Trabao pa esunnan responsabel.