Mayornan ta esunnan cu tin e ultimo palabra ora di dicidi si un mucha ta bay speciaal onderwijs, sea bao di Moeilijk Lerende Kind(MLK) of Zeer Moeilijk Lerende Kind (ZMLK). Esaki directora di Bureau Multidisciplinair Centrum (MDC), Rosanna van Dijk ta confirma na Bon Dia Aruba.

Bon Dia Aruba a publica algun dia pasa un reaccion di un mayor cu a expresa su preocupacion cu e sistema di manda mucha na speciaal onderwijs, specificamente bao di scolnan di MlK. E mayor a comparti cu nos varios punto di preocupacion, entre otro a base di kico ta recomenda e muchanan pa bay un scol di speciaal onderwijs, anto limitacion di educacion na algun di e scolnan aki pa e mucha por bay dilanti. E mayor ta splica nos cu Bureau Multidisciplnair Centrum (Mdc) na Dakota ta e celebro cu ta manda e muchanan e direccion aki. Segun e mayor, e mucha por ta un poco desconcentra y maestronan ta opta pa categoris’e manera un moeilijk lerende kind siendo cu kisas e no ta asina. Nos a acerca e centro na Dakota pa un reaccion.

MDC: Organo di conseho den enseñansa
MDC ta consisti di tres departamento: Expertiecentrum, observatiecentrum (dos kleuterklas y un klas primario) y otro departamento di psicologonan pa maestronan. Den Expertiecentrum tin psicologonan logopedisch (test habla) y didactisch (maestronan cu training special pa test muchanan riba parti didactico/problema pa siña.) Un mayor of scol ta meld e casonan cu ta despues pasa bao di screening na MDC. Si e desaroyo en general di un mucha no ta na liña cu e scol cu e ta aden, si e tin problema cu comportacion, problema didactico, cualkier cos relata cu scol, e directora ta bisa. Sra. van Dijk ta bisa cu hopi biaha ta meld mayoria di mucha bastante jong (kleuter of eerste klas).

Na e screening aki ta test e parti di inteligencia of e parti didactico, ta haci un Pedagogsch Didactisch Onderzoek (PDO). Akinan por mira unda e fayo ta den matematica, idioma of lesamento. Mayoria caso cu e centro aki ta haya como notificacion ta pa e parti di psicologo y ortopedagogo. Drs. Janis Schoppema, ortopedagogo na e centro ta splica: “Nos ta delibera prome hunto cu e mayor y scol. Nos ta bay e scol hunto cu e mayor, wak kico ta bon y menos bon. Nos ta haci diferente pregunta pa acumula mas hopi informacion posibel.” Despues di esey, tur hende ta bini hunto pa wak kico ta e siguiente paso ki investigacion mester tuma luga, si mester mas informacion, of si na e momento ey Asuntonan Social mester keda envolvi. MDC ta despues trece tur tres disciplina acerca pa duna nan conseho unda e mucha mester bay y kico tur mester haci. Mester wak pues MDC como e organo di duna conseho den enseñansa, sra. van Dijk ta comenta.

Mayor semper tin ultimo palabra
E decision pa un mucha bay speciaal onderwijs no ta un decision cu MDC ta tuma segun e directora. Sra. van Dijk: “E decision aki semper ta den man di mayornan. Nos ta duna un conseho basa riba diferente cosnan, anto e ora ey ta keda na cada mayor. Pensando den e miho interes di e mucha, unda e lo funciona miho, e ta keda na mayor pa bay cu e conseho, of nenga esey.” Na e pensamento di maestronan cu djis no por controla muchanan cu kisas ta djis un poco fastioso of desconcentra, y ta meld nan manera moeilijk lerende kind, e directora ta bisa:

Mi ta kere e ta dos cos completamente diferente. Ora di papia di comportacion, esey ta algo completamente separa di un moeilijk lerend. Ora ta papia di moeilijk lerend ta papia di e parti didactico, e parti di inteligencia, con e ta maneha e materia den su carera escolar. Comportacion lo por hunga un rol, pero pa motibo di comportacion un mucha no ta bay un MLK school. E centro ta tene cuenta cu e parti ora cu por ehempel un mayor no ta acepta cu su yiu tin un limitacion y mester tal conseho. Un conseho asina por tin un impacto riba e mucha su resto di bida. E ta algo personal cu nos ta tene cuenta cu ne cu cada mayor pa yuda yega na miho decision pa nan yiunan”, sra. van Dijk ta bisa.

No tin diferencia den clase
Bon Dia Aruba a puntra tambe riba e punto di circulo di pobresa cu a wordo menciona den nos articulo anterior. Unda cu por ehempel e mayor a trece dilanti cu ora un mucha ta fastioso na scol, y ta yiu di un persona cu tin hopi placa, e mucha aki ta bay un scol priva pasobra e mayor por paga pe. Mientras cu ora ta trata di un persona cu menos recurso, nan no tin opcion y mester keda contento di laga nan yiu bira un aspirant. E directora ta conta nos cu e tin tres aña eynan y te ainda no a mira cu despues di un conseho, e mayornan a opta pa manda nan un international school por ehempel.

“Mi ta kere si un mucha ta na un international school cu ta riba un nivel di MLK tampoco lo keda eynan. A yega di pasa si cu mayornan cu na inicio no kier a acepta anto a preferi di manda muchanan na Ibero, unda cu toch despues nan mester a bin bek segun MDC. Cada directiva di scol tin nan maneho unda cu si acaso e conseho ta MLK y tin luga, e alumno lo mester bay. Si e mayor no ta di acuerdo, e por saca su yiu por ehempel for di un scol di Skoa pa uno di DPS. Pero nos parti semper ta keda na kico ta e miho pa e alumno.”