Loke mas a capta atencion publico ayera ta e lista di empresa y entidad estatal cu a yega na un acuerdo cu gobierno pa corta salario di nan empleadonan, mescos cu gobierno a acorda cu e empleadonan publico. Otro parti di e acuerdo tabata pa entrega e suma di e reduccion aki pa sostene e fondo for di cual por a paga – parti di – e proyecto di FASE. Di repente awor ta sali un un carta di WEB Aruba NV, cu mester a keda confidencial, cu nan no ta mira necesidad mas pa sigui corta salario, si nan si ta cumpli pero ta observa cu otronan no ta hacie. Di repente tambe ta surgi un lista completo di e empresa y entidadnan estatal, cu ta conta tur cos… Henter Aruba por aprecia ta ken ta cumpli y ken no. Te na e momento aki, nos no a tende di ningun representante di gobierno, cu ta lamenta cu un documento asina a leak. Tremendo transparencia, cu cual nos no ta custumbra? Of toch, un leak, anto di ken?

Mientras tanto NV Elmar a sinti necesidad di clarifica nan posicion, bisando cu en berdad nan no a entrega e placa cu nan a retene di nan empleadonan, pero cu esey ta debi na e situacion financiero den cual e compania ta, unda nan tabatin mester di cash flow pa mantene operacion a flote. Algo cu ta parce nos completamente logico, mirando e caida enorme den consumo di electricidad, mescos e situacion den consumo di awa, telefon, etc. E pregunta ta kico tabata e acuerdo encuanto e contribucion na e fondo pa Fase; lo a contribui segun capacidad, of tabatin un obligacion pa entrega loke tabata corta? Den e asunto aki mester tuma na cuenta cu tin un diversidad grandi den situacion financiero di e entidadnan estatal, y banda di esaki mester tuma na cuenta cu hasta esunnan cu tabata fuerte a haya golpi enorme den e crisis aki. Un AAA NV, por ehemplo, cu a mira nan negoshi di miles di vuelo y miyones di pasahero drentando y saliendo, para casi completamente. Den añanan ‘normal’ gobierno ta deal cu dos tipo di entidad estatal: esunnan cu tin bon ganashi cu ta sirbi gobierno como ‘baca lechera’ pa extra entrada, mientras tin algun cu ta den necesidad constante cu mester ayudo di gobierno na lugar di entrega dividend (Serlimar, Arubus, p.e.). Pero, den e crisis actual a consecuencia di Covid-19, practicamente tur entidad ta den necesidad grandi, unda nan lo mester a corta salario, no pa duna gobierno, sino pa percura pa nan ta keda na bida, pasobra nan razon di existencia no ta gobierno, sino sirbi comunidad. Con bo ta bay duna gobierno placa, si bo no tin ni pa yuda bo mes, anto bo tin placa pa hinca den un fondo? Tur e cos aki ta parce algo mal pensa, pasobra di tur manera tabatin, y tin, e posibilidad pa haya fondo di Hulanda pa yuda combati desempleo, pues no ta logico cu ta kere cu empresanan estatal mester bay yuda otro promer nan yuda nan mes. A primera vista esaki ta mustra bastante egoista, pero nos no mester lubida cu cada entidad estatal no t’ey pa cumpli cu gobierno, nan t’ey pa cumpli cu nan tarea pa cu comunidad.

Den e crisis profundo aki cada entidad tin e sagrado obligacion pa percura cu nan ta sobrevivi, pasobra nan mester sirbi pueblo. Mira di e manera aki, e logica di aporta na un fondo pa gobierno mester fia menos, no ta asina logico manera el a parce na promer instancia. Awor, claro, si tin empresa cu ta aplica e reduccion di salario, y ta keda cu un situacion financiero razonable, nan no tin nada di rabia, manera den e caso di WEB? Ken ta duna claridad, pasobra di e declaracion di e mandatario concerni nos no por a conclui esaki.

Pero en todo caso e informacion a pone e sindicatonan, especialmente esnan cu ta representa empleado publico, den overdrive. Den nan rueda di prensa di ayeratardi nos por a scucha lo logico: “si nan no ta cumpli, pakico anos si?” Den e situacion aki ta di comprende cu nan ta exigi sinta na mesa cu gobierno pa haya un splicacion, pero tambe pa exigi desde un posicion di forza – pakico nan si mester cumpli – si e otronan no mester?

E confusion cu a crea awor ta cu e sindicatonan di empleado publico no ta mira pakico nan mester haya nan salario corta, mientras otronan, den e empresa y entidadnan estatal, ta corta pero no ta entrega. Aki tambe ta parce cu e palabra ‘solidaridad’ ta mustra bunita, pero no ta trece claridad. Sindicatonan di empleado di gobierno, tin cu tuma na cuenta situacion financiero di gobierno. Naturalmente ta gobierno mes a causa tur e baina aki cu nan grito pa solidaridad, pero empleado publico ta haya nan salario corta pa gobierno tin un presupuesto mas aceptable. Entidadnan estatal ta corta salario, pero mester cumpli cu nan metanan empresarial. Ta aki sindicatonan di gobierno ta exigi un igualdad y solidaridad mal escogi. Y, awor, kico gobierno kier haci? Bisa tur hende cu nan ta haya nan salario original y laga Hulanda bin pone orden, pa culpa nan despues di usurpacion? Nos no ta kere cu nan talento Macchiavellista ta yega asina leu.