Durante conferencia di prensa di partido y fraccion di AVP parlamentario drs. mervin Wyatt-Ras a trece padilanti diferente preocupacion encuanto recortenan den salud y otro medidanan cu gobierno ta introduci y ta acorda cu Hulanda promer cu a aproba COHO segun landspaketten.

Wyatt-Ras ta menciona cu den luna di mei a ser dedica hopi na salubridad. Nos a celebra aki na Aruba diferente dia mundial dedica na cuido, manera dia 4 mei dia di salud mental, 12 mei dia di enfermeria, 17 di mei dia di hipertension, 21 di mei dia di Praktijkondersteuners Huisartsen (POH), y asina por menciona mas. Pa loke ta trata POH Wyatt-Ras ta felicita POH-ers y nos pueblo. door di praktijkondersteuners cu ta sostene dokternan di cas y ofrece ayudo den eerste lijn ta haci posibel cu pashentnan por haya cuido mas tanto den promer linja sin tin cu ser referi pa tweede lijn, door di cual ta baha gastonan y evita cu malesanan cronico ta empeora.

Wyatt-Ras ta sigui menciona cu contrario na celebracionnan por menciona medidanan cu ta wordo tuma den cuido y esaki a base di landspakketten cu gobierno a firma na 2020 cu Hulanda y por mira cu esaki tin su impacto riba nos cuido. Di un banda henter mundo ta pone mas placa den salubridad specialmente despues di COVID, sinembargo na Aruba e gobierno entregista kier tuma solamente medida.

Ta un lastima cu nos ta ser confronta cu un medida cu ta bin den nos direccion cual ta re-introduccion di e positieve lijst, door di cual pashentnan mester bay paga pa cierto medicinanan cu nan ser receta door di dokter.

Tambe lo bai introduci un eigenbijdrage. E eigenbijdrage ta encera cu e pashent lo mester bai paga pa cada biaha cu e bishita un dunador di cuido. Si e bay Spoedeisende Hulp e tin cu paga 15 florin, na Hulpartsenpost e tin cu paga 15 florin. Na specialista e tin cu paga 5 florin. Ora cu e bay busca medicina na Botica e tin cu paga 2 florin pa cada receptregel 2 florin y ora e bay haci test na e laboratorio 1 florin pa cada test cu wordo haci. Kiermen si bo suma un pashent cu bay simplemente via di un specialista y busca un par di remedi e por yega na paga entre 20-50 florin den un solo shot. Esaki ta Pisa ariba cartera di nos ciudadanonan. Esaki ta un dolor grandi den nos pueblo.

Parlamento a ricibi un Landsbesluit cu ta regla tanto e positieve lijst como e eigenbijdrage. E landsbesluit aki a drenta parlamento dia 17 di mei ultimo y e tin cu keda durante 2 siman den parlamento promer cu e por ser implementa. E landsbesluit aki ta: het ontwerplandsbesluit omtrent de invoering van eigenbijdrage voor het geldig maken van de aanspraak op een aantal verstrekkingen en tot wijziging van het landsbesluit aanspraak op genees- en verbandmiddelen in verband met de inperking van de aanspraak van verzekerden op geneesmiddelen ten laste van het algemeen fonds ziektekosten. Nos a ricibi alabes un presentacion di AZV den parlamento encuanto di e introduccion di e diferente formanan di medidanan e asina yama “five wave model”. Wyatt-Ras ta lamenta cu aunke cu loke cu pueblo trahado ta paga na prima y loke nos pueblo ta paga na AZV a aumenta, esta cu aunke cu e entrada di AZV a aumenta toch ta tuma medida, sin cu gobierno a bin cu e zogenaamde sociale vangnet, cu gobierno a priminti cu lo bay introduci.

Introduccion di eigenbijdrage lo tin consecuencia negativo pa e ciudadano-pashent. E lo conduci na klassezorg paso esnan cu por paga lo por haya cuido, mientras cu esnan cu no por paga lo no por bay un specialista ni busca remedinan cu nan mester di dje. Lo bin zorgmijding locual tin consecuencianan negativo di salud.

Pa e motibo nan ey nos di fraccion di AVP a manda un carta pa presidente di Parlamento pa yama un Reunion Publico mas pronto cu ta posibel pa nos discuti e Landsbesluit pa pueblo por sa kico e tin cu bay paga. Tambe pa duna comentario y presenta cierto cambionan den caso necesario. Sinembargo te ainda e presidente di parlamento ta hopi keto encuanto di e carta cu nos a manda. Nos no a haya contesta ainda y atrobe Wyatt-Ras ta lamenta paso tempo e ley di BIG a ser implementa e Landsbesluit corespondiente a keda den parlamento pa 2 siman y nos a haci pregunta cual preguntanan a ser contesta door di e minister te hopi despues cu e LB ya caba a drenta na vigor. Asina cos ta bay den parlamento. Nos ta spera cu den e caso aki nos tin un siman mas cu e presidente lo yama e reunion publico.

Sinembargo di otro banda por a tuma nota cu un carta cu minister presidente a manda pa presidente di parlamento diabierna dia 20 di mei a ser pone riba agenda e mesun diabierna pa ser trata dialuna dia 23 mei. Den e carta aki gobierno a pidi gevoelens, pensamento, sentimento di Parlamento encuanto di decisionnan cu ya caba a ser tuma door di Hulanda hunto cu gobierno anto aki bo ta mira con COHO ta traha. E ley di Reino of Rijkswet Caribisch Orgaan voor Hervorming en Ontwikkeling ni a ser aproba ainda door di Tweede Kamer Hulandes, pero ya caba bo ta mira y sinti no solamente e medidanan den cuido sino tambe awor aki cu e 12.6 % cu a kita for di ambtenaarnan como solidaridad pa yuda esnan cu a sufri consecuencianan di COVID y cu minister presidente a palabra cu Hulanda sin consulta na Aruba cu lo kita esaki for di ambtenaarnan, no lo ser duna back como tal na ambtenaarnan sino lo ser duna entrante juli di e aña aki 5% so. Anto pa Evelyn Wever Croes a bin gaba cu lo duna 5% back manera ta un gran triunfo. E kier sa cu tur hende mester ta contento y bati man p’e. En cambio Corsou y St. Maarten cu nan minister presidente si tin e cohon y si tin e madurez a tuma e decision pa nan paisnan. Ambos pais lo duna nan empleadonan publico nan 12.6 % back. Anto aki na Aruba Sra. Evelyn Wever Croes ta dicidi hunto cu Hulanda pa despues e manda un carta urgente pa parlamento anto e presidente di parlamento ta hala un banda laga Evelyn sinta riba su stul. E ministro presidente a bin sinta den Staten su Centrale Commissie, cual ta un plataforma di reunion pa discuti entre si encuanto diferente asunto.

Segun Evelyn Wever Croes e ta informa Parlamento pa haya opinion di parlamento, sinembargo ya caba el a tuma decision. Esaki no ta forma di Dialoga cu Parlamento.

Pa paga ambtenaarnan e tiki 5% desde juli di e anja aki Evelyn Wever-Croes a pone diferente condicion:

  1. Cu e no ta ser paga for di sosten di likides di Hulanda
  2. Cu recorte di politiconan di 25% ta keda mantene y
  3. Concepto ley normering topinkomens mester ser pasa of aproba

E condicionnan aki no ta conta pa otro islanan. Locual kiermeen cu ta Evelyn mes ta bin cu e condicionnan.

Pa cu punto 2 y 3 Evelyn kier a haya sentimento di parlamento.

Nos fraccion a vocifera nos punto di bista den un carta dirigi na Parlamento.

Segun nos fraccion mester revoca 12.6% inmediatamente. Pues mester duna empleadonan publico nan salario completo. E Proyecto di FASE a termina y ta netamente pa cu FASE a kita dicho por cierto. Pues no tin sentido mas pa kita 12.6 % for di empleadonan publico.

Nos fraccion no ta contra di mantene 25% cu ta kita for di politiconan, pero e placa mester ser destina pa sosten di esnan vulnerable cu ainda ta afecta pa e pandemia, en bes di bay den cartera di friends and family di ministernan. Wyatt-Ras ta menciona con el a para banda di pueblo na aña 2010, ora el a sostene austerisacion di beneficionan di politiconan mientras cu Evelyn e tempo ey a bandona sala, ela sali core bay y mira awor e kier impone.

Pa loke ta trata e ley di “top inkomens”, por bisa cu fraccion di AVP ta contra y mas ainda despues di skucha stakeholders. No a haci estudio di comparacion cu otro paisnan. Si baha salario di top lo por trece cun’e un tricked down effect, esta cu salario di trahadonan mas humilde lo baha y lo afecta e loongebaow y organisatiestructuur di e compania. Raad van Advies tambe a mustra ariba e punto aki. Ademas lo no ta atractivo mas pa nos hobennan profesional pa bai traha den e sectornan aki.

Wyatt-Ras ta lamenta practica autoritario di Evelyn Wever-Croes kende no ta dialoga cu pueblo pa duna participacion. Ya COHO sin ser aproba ainda ta ser usa y por sinti su efectonan. Asina ministro presidente a bende nos autonomia.

E medidanan aki lo tin nan impacto y efecto riba entrada di cada famia na Aruba y lo conduci na pobresa grandi den nos pais. Ya caba tin hende cu no tin entrada y ta na cas sin trabao. Tin persona a perde nan cas, auto y otro pertenencia. Tambe tin cu no por paga awa ni coriente. Prijs di gasolin a subi. Tambe prijs di pan y di webo a subi y tur producto ta birando mas caro. Introduccion di BTW lo afecta prijsnan mas ainda. Tur esakinan tin alabes impacto ariba e salud mental di nos poblacion. Tambe ariba criminalidad cu a aumenta drastico. Paso na momento cu un persona no tin pan den su hogar e ta bay over na manera pa haya esaki y por bay over den ladronicia of drenta actonan ilegal pa yega na placa. Ademas problemanan mental y di depresion a aumenta.

Esaki segun e.o. director di Respaldo y telefon pa Hubentud. E preocupacion ta hopi grandi. Gobierno di Aruba ta pusha pa pasa e ley di COHO y Hulanda hunto cu Evelyn lo sigui dicta y hiba nos mas den colonialismo en bes di yuda nos para riba nos propio pia y resolve nos propio asuntonan.