Ta parce nos un poco dificil pa comprende e jubilo cu e noticia di diabierna pasa, for di Den Haag, a causa den seno di gobierno. Nan por ta contento cu gobierno di Reino a yega na e conclusion cu un instruccion pa cambia presupuesto 2022 no tin tanto sentido, tumando na cuenta cu apenas falta dos luna completo pa 2022 termina. Pero despues di tur e power play demostra durante tur e tempo cu e aanwijzing tabata colga den aire, pa finalmente nan mester a corta y corta pa cumpli, no ta prueba di gran hazaña.

Tampoco nos ta kere cu e posicion cu nos promer ministro a tuma, di pretende cu e mester tabata un dia di celebracion pa henter Aruba, ta na su lugar. E sugerencia tabata cu, den caso cu tabatin un instruccion, fierno lo a habri pa servicio di gobierno, servicionan social di bijstand, polis, enseñanza, cuido di salud, cuido di nos grandinan”… Hende sa exagera, lo ta e unico observacion adecua den e caso aki.

Ademas, e prueba cu no tabatin tanto di celebra a bin despues, ora e carta di Conseho di Ministro di Reino na e secretario di estado a bira conoci. Ta resulta, un biaha mas, cu Aruba a cumpli solamente den sentido tecnico cu e deficit palabra, pero cu gobieno di Reino no ta aprecia e manera con a yega na esaki, sin pone atencion riba e cambionan structural cu cada vez ta bin dilanti, pero ta parce cu gobierno di Aruba ta sordo y ciego ora ta trata di e tema aki. En todo caso, a keda bon cla cu pa 2023 si mester tin un surplus riba presupuesto, a menos cu algo grave mester sucede y Aruba mester bolbe pidi un excepcion.

Pero no ta trata di e presupuesto so. Gobierno di Reino ta preocupa pa e proceso di yega na e ley di Reino di supervision financiero pa Aruba. Esaki supuestamente mester bira un ley di Reino a base di consenso, y esey ta brinda e oportunidad pa gobierno di Aruba tranca, tarda y haci tur cos posible pa e ley no bira realidad. Pero esey en vano, pasobra gobierno di Reino aki tambe tin instrumento di poder cu por usa. Por ehemplo, e asunto cu mester regla tocante e prestamonan di emergencia haci den tempo di Covid-19, cu a keda posterga pero awor si definitivamente na october 2023 lo mester haya un acuerdo. Pero tin mas. Si nos bolbe un rato na pasado, na 2015, tambe tabatin un gobierno di Aruba cu no tabata kier un supevision di Reino. Den e deliberacionnan a yega un momento cu, segun un di e actornan Hulandes mes, si nan mester a subi avion bay Hulanda sin un acuerdo cu ta bay pone supervision, anto e supervision lo a bin, pero no di consenso, sino a base di un KB funda riba articulo 43, inciso 2… Gobierno di Aruba tabata asina astuto pa propone un ley di Aruba, envez di e ley di Reino manera Corsou y St Maarten tabatin caba, y Hulanda a bay di acuerdo. Despues a bin e obhecionnan, di hinca e ley di Reino – di Corsou y St Maarten – den un bachi ‘Made in Aruba’ cu tabata un monstruosidad huridico, entre otro poniendo responsabilidad y tarea di gobierno di Reino den un ley local. Despues nos a haya e payasada di kier ‘eclipse’ gobierno di Reino for di e ley di Aruba, envez di pasa e cambionan acorda. No a logra nada cu esey y di un manera poco improvisa a continua e actual supervision. Ta di spera cu nos no ta haya un repiticion di e payasada, aunke bo no sa nunca pasobra e dos actornan clave ta actualmente ministro. Kico esaki ta significa awor? Cu actual gobierno di Aruba no por keda tranca y tarda e asunto aki, pasobra tabatin, tin y lo tin den e proximo añanan un ley di Reino di supervision financiero, cu Aruba gusta of no. Ta esey ta loke gobierno di Reino (gobierno Hulandes) ta laga sa na e secretario di estado: “en prioriteit aan de discussie over de Rijkswet Aruba financieel toezicht.” Laga nos pone e asunto bon cla: tabatin un decision tuma mas di 8 aña pasa, cu e desastre di maneho financiero no por a sigui asina. E actual partido grandi cu tabata den oposicion mes tabata di acuerdo cu esey, produciendo nan propio rapport cu, a proposito no tabata contene e consecuencianan di e proyectonan PPP, pues e situacion en total tabata mas serio cu nan mes tabata bisa. Anto no mester tin discusion mas cu mester supervision si of no, e t’ey, punto.

Ademas, e situacion cu a surgi despues, e crisis di Covid-19 y e posible consecuencianan di e crisis mundial creciente, ta haci cu nos no ta sali for di e situacion aki sin apoyo di Hulanda. Y no ta un cuestion di purba bende medida structural cu mester tuma, como presion colonialista Hulandes cu no sa di kico nan ta papia. Gobierno di Aruba na mas oportunidad, a traves di nos mandatario principal, a vocifera cu nan ta completamente di acuerdo cu e reformanan cu mester bin. Anto pakico te awor casi nada no ta move, y ta necesario pa gobierno di Reino expresa nan preocupacion cu ehecucion di un que otro? Manera nos ta mir’e, no tin tanto di celebra si ta keda nenga cambio structural.