Aruba por ta tranquil. E problema cu tabata bin halto cu e posible huramento di e parlamentario preso a keda resolvi na un manera simple y contundente: e por huramenta dia cu e ta homber liber atrobe. No a mishi cu su derechonan, pero no ta skirbi ningun caminda cu mester facilita un persona, cu no por yega na e lugar di huramento, un manera pa e por yega toch. Nos no por imagina nos mes cu un parlamentario electo, cu di repente termina den hosital cu un apendix cu no kier convivi cune mas, ta haya ambulance pa yega parlamento o despacho di Gobernador pa haci huramento. Den e caso ey tambe ta regla algo pa ora e persona ta den condicion di yega na e lugar unda e ceremonia mester tuma lugar.

Cu esaki e posibilidad di un confrontacion entre simpatizante di e politico y personanan cu ta di opinion cu ta un berguenza pa Aruba cu nos ta confronta cu un politico cu ta den prison preventivo, a keda resolvi di manera elegante. Tabatin un manera pa haci e cos aki bon y esey a sucede. Elogio na Gobernador y na Promer Ministro, pasobra den cualkier accion finalmente ta gobierno ta carga responsabilidad politico.

Sin embargo, cu e accion aki no a keda resolvi e problema structural cu ta solamente posible resolve a traves di cambio di Constitucion, si mescos cu St Maarten nos ta desea di hinca e stipulacion eyden, cu ta bisa cu parlamentario o ministro cu pa delitonan serio ta den prison preventivo, o cu ta ser acusa formalmente caba, lo ta automaticamente suspendi di nan puesto y ta nombra un reemplazante, cu ta ocupa e puesto te dia cu e persona en cuestion por bolbe. Loke no mester sucede ta cu aki algun tempo, ora nos haci pregunta como prensa unda e propuesta di ley ta keda cu mester regla esaki, nos ta topa cu un actitud negativo o nos ta haya un silencio hermetico como respuesta, contal cu henter e asunto a keda drumi atrobe, manera tantisimo otro cos ta parce den coma desde varios aña. Ademas, tin un motibo pa haci pura, pasobra posible, o probablemente, e ex-ministro aki por haya compania di mas mandatario o funcionario halto, acusa di delitonan similar. Si acaso nos tabata sufri di un cierto tipo di ‘inocencia’ cu e cosnan ey ta pasa tur caminda pero no aki, ta bira tempo pa nos lanta for di soño. Ademas, mester bin claridad den e asunto aki, unda pa tur ambtenaar e suspension den caso di acusacion di delito (misdrijf) ta bon regla den e mesun Landsverordening Materieel Ambtenarenrecht (LMA) di cual tanto hende ta bisa cu e no ta sirbi, mientras pa un of otro motibo ta kere cu politico ta di un clase social intachable, cu mester por keda sinta den nan oficina o den parlamento te ora e busje pasa busca nan. Mester tin un trato mas tanto posible uniforme pa tur esnan cu ta sirbi e pais den puesto oficial.

Di e banda ey nos ta contento cu cuatro sindicato cu ta representa ambtenaar recientemente a bin dilanti cu e peticion pa ta envolvi activamente den e reforma cu lo mester bin den aparato publico, pa cual ta contempla tambe un revision profundo di e ley central pa tur empleado publico, e LMA ya menciona. Nan opcion pa ta parti di e consulta ta husto y corecto, tambe pasobra nos propio legislacion, atrobe LMA, ta prescribi extensamente con e consulta entre gobierno y sindicatonan representando empleado publico mester tuma lugar. Di otro banda, respet pa e consulta debido no ta kita e gravedad di e asuntonan cu mester trata y yega na consenso. Y ta importante pa keda corda cu no ta necesario semper pa yega na consenso, pasobra sidicato(nan) no tin un derecho di ‘veto’. E obligacion legal ta e consulta, no di yega na un solucion cu ta carga ‘visto bueno’ di e sindicato(nan). Finalmente, no ta na e mesa ey cosnan ta keda dicidi. Tin un parlamento cu mester aproba loke gobierno ta trece dilanti como proyecto di ley di revision di LMA.

Pero, nos no por papia di LMA sin papia di e manera cu actualmente ta maneha e ley aki. Tin varios parti cu ta haya aplicacion y implementacion, pero e problemanan no ta tanto den un texto cu no ta duna espacio pa un aplicacion husto, sino cu no ta maneha e asuntonan cu e debido diligencia. Ora hasta un simple ‘berisping’ por tuma varios aña, pasobra finalmente e ta un documento den forma di un ‘Landsbesluit’, completo cu firma di Gobernador y mandatario, cu mester a cana henter un caminda formal pa por yega na man di e persona cu a actua robez. Esaki como medida disciplinario no tin ningun sentido. Esey no tin nada di haci cu e formulacion den e ley, pero si tur cos cu e bendita ‘diligencia’ legendario den nos gobernacion. Lo tin mas tema alrededor di LMA, unda lo bay ripara cu reformula ley ta un cos, pero si ta mantene e mesun ritmo di actuacion cu ta pone tortuga na berguenza, cu berdaderamente mester a keda atras den siglo pasa, nos no ta mehora mucho cos. Y e empleado publico tin derecho riba un trato husto, y diligente.