Encuanto e di dos pakete di alivio fiscal di 11 punto cu e mandatario a duna di conoce oficialmente dialuna ultimo, Bon Dia Aruba a puntra minister Xiomara Maduro, cual ta e impacto economico cu lo por trece cune? Pero tambe cual ta e calculacion cu a wordo haci pa loke ta entrada den caha di gobierno den e temporada dificil di crisis?

Segun minister Maduro keda sin haci nada no ta un opcion. Nan a dicidi di bin cu e opcion di un alivio fiscal considerando cu esaki ta algo cu gremio comercial a trece dilanti. Ya caba nan a bin cu un alivio fiscal na inicio di e crisis pa yuda e companianan cu nan cash flow.

Impacto economico

E di dos alivio fiscal aki ta mas largo y ta inclui otro componente y e ta mas structural. E ta reconoce cu berdad den e prome parti di e dos pakete di alivio fiscal aki por ehempel lo tin 2.500 comerciante of companianan chikito cu no tin cu paga BBO, BAZV y BAVP desde aña 2021, ariba e 84 mil florin di nan benta.

Pa gobierno e ta nifica alrededor di 5 miyon florin cu no ta drenta den nan caha. Pero si ta nifica e existencia di cierto companianan, pero tambe otro companianan lo nace den cuadro di e alivio fiscal aki. Nan ta negoshi chikito manera entre otro snack cu ta inscribi y cu ta paga belasting. Pues e ta mira cu e alivio aki su efecto lo bira mas grandi, ya cu e ta yuda incentiva nos economia.

El a referi cu Banco Central Aruba a analisa escenario di nos sector economico caminda nan a wak por ehempel tour operation den mundo di turismo ta poni cu ta bay sufri y hopi compania no lo sobrevivi. P’esey nan a purba di bin cu un alivio pa “wanta locual por wanta.” Pero restaurantnan y cafetarianan chikito tambe ta cay den e lista di risico di esunnan mas vulnerabel. E hecho cu nan a dicidi di hal’e di 12 mil pa 84 mil e cifra di benta cu lo keda liber di paga BBO, BAZV y BAVP, nan lo por yuda algun di e companianan chikito aki pa wanta e crisis actual. Pero tambe mas companianan cu ta bay ta hopi vulnerabel e temporada aki.

Entrada di gobierno

Igualmente el a bisa cu e aña aki entrada den caha di gobierno a cuminsa halto, pasobra na fin di aña pasa economia a lanta hopi bon y entradanan tabata mas halto cu loke nan a premira. Apesar di e crisis, e hecho cu tin un parti di subsidio di salario cu mester wordo paga, esey a yuda caha di gobierno tambe.

El a menciona cu tambe e banconan a duna tres luna di yudansa cu no mester paga e debenan cu bo tin. Algun hende a haci uzo di e fondo ey pa inverti den otro cosnan, locual a yuda move nos economia y entrada a drenta pa gobierno. Igualmente e otro tipo di yudansa cu gobierno a duna, tur esaki a contribui pa economia no cay manera nan a calcula inicialmente cu un 44%, sino cu un 26%. Mientras cu e deficit financiero por yega te cu 1.020 miyon florin pa 2020, locual ta refleha keto bay e situacion dificil cu nos ta aden, pero tur sacrificio cu a wordo haci di tur banda tanto den sector publico como priva. “Tur hende a sacrifica,” el a bisa.

Acuerdo cu Hulanda

Pero no mester lubida cu tin un buraco financiero di algo mas cu mil miyon florin, mientras ta existi un falta di likides y entrada a baha den caha di gobierno. Cuanto mas nos rosea financiero ta wanta pa evita cu nos hendenan lo sigui sacrifica mas, mientras cu ainda no a logra cera un acuerdo cu Hulanda?

E mandatario a referi na e ayudonan cu Aruba a bin hayando for di Hulanda caminda e di tres ayudo a bin cu condicion mas pisa. Nan ta condicion cu dificilmente nan no por a firma sin mas den un forma responsabel, ya cu tin cierto consecuencianan.

“Nos tin responsabilidad, sigur ami anto riba e parti financiero, cu bo no por djis yega firma, pasobra ta Hulanda,” el a declara na Bon Dia Aruba.

Pues ainda -segun declaracion di minister Maduro- nan ta na mesa dialogando y negoshando, caminda nos ta den e ultimo fase, manera minister president a yega di informa. “Kiermen nos no lo falta mucho mas cu Aruba tambe yega na momento cu mester firma pa nos por haya e fondonan,” el a bisa.

Mientras cu den e transcurso pa yega finalmente na e firma di e acuerdo aki entre Aruba y Hulanda, nos pais a financia un parti den exterior, tambe localmente, cu ta proceso normal y no straño cu a wordo haci ya cu e tin e facultad di haci esey di acuerdo cu nos leynan, segun minister Maduro.

E suma cu ta resta pa atende nos necesidad financiero, gobierno ta papiando cu Hulanda riba esey. Pero den e proceso aki tin aspecto tecnico, ya cu pais Aruba tin cierto compromisonan cu ainda nan ta negosha si Hulanda ta inclui nan den e fondo cu pais ta bay haya eventualmente. Of si pais Aruba lo wordo permiti pa financia nan di un otro manera. Y esey ta e discusion cu ta tumando luga te ainda keto bay.

El a ripiti cu e hecho cu Aruba ta firma un acuerdo cu Hulanda pa ayudo financiero, esaki no kiermen cu tur problema lo wordo resolvi di biaha, y nos lo hiba un bida normal bek.