Hopi persona lo a keda sorprendi cu e caso grandi di soborno y corupcion, den cual ministro Paul Croes ta envolvi, a cuminsa, segun e propio Ministerio Publico, cu cierto indicacion di iregularidad riba Facebook. Nan a cuminsa ‘trace’ e informacion aki y a bin comproba cu tin suficiente indicacion aden pa na cierto momento inicia investigacion penal, cu a bin culmina por lo pronto den e accionnan hudicial di antayera. Tambe na caminda tabatin caso den corte unda a denuncia e procede di e ministro, pero esaki no a para e practicanan. Tambe prome ministro Eman a referi na su preocupacion pa cu su colega, pero esey no tabatin ningun efecto.

Ningun momento, asina leu cu nos sa, no tabatin envolvimento di poder ehecutivo den e investigacion, y ta te diamars mainta tempran ministro di husticia y ministro presidente a haya di tende di e entradanan hudicial. Mira di diferente angulo e caso, inicia den luz publico diamars, ta remarcabel. Pa cuminsa naturalmente ta un di e prome biahanan, o e prome biaha, cu a haci entrada hudicial den vivienda di un mandatario den Reino Hulandes. Esey por lo demas no ta interesante, pasobra e no ta kita ni pone nada na e caso mes.

Loke si ta remarcabel ta cu Ministerio Publico abiertamente ta conta con nan a yega na inicia e investigacion. Un manera por cierto basta inusual, en todo caso na Aruba, unda nos tabata custumbra caba cu caso cu ta yega OM ‘kant en klaar’, den pasado recien tabata keda benta un banda, y ni orden di Corte Superior por a percura pa OM cumpli cu su tarea. E pregunta cinico cu ta surgi den un caso asina ta naturalmente, cu di unda a sali cu e sospechoso merece tanto proteccion, mientras esun damnifica mes a keda man bashi. Tabatin hasta caso di prueba fotografico cu ta aparece den corant, cu no tabata haya nada mas cu e comentario agrio di OM cu ‘nos no sa lesa Papiamento’. Pa nan mala suerte e texto reproduci pa colmo tabata na Hulandes…

Un caso parecido recien tabata e pruebanan fotografico cu a aparece den un corant local, unda ta mustra corespondencia (na Hulandes) di despacho di e ministro concerni, cu ta conta di e practica di exigi un donacion pa por haya un tereno erfpacht. Riba su mes e otorgamento di e tereno no ta un acto punitivo, p’esey e ministro tin un pen, pero pone e condicion di donacion si ta castigabel pa ley. Si den e caso di ministro Paul Croes awor a haci uzo di informacion cu inicialmente tabata duna meramente indicacion cu por tin algo mas grave ta sucediendo, esey ta bon noticia. Por ta cu di awor en adelante no mester ta asina mas cu, na modo di papia, bo mester trece e susodicho ‘morto’ bent’e dilanti OM, pa talbes nan bay haci algo.

Pa hopi aña nos tabata observa cu na nos hermana isla, cu mesun leynan den nan man, tabata actua hopi mas dicidido y diligente cu aki. E noticia grato di e caso aki ta anto cu aparentemente a bin un kiebra cu e practica bieu cu en principio nada cu tin aspecto politico meti aden ta yega na accion hudicial. Anto nos ta spera di curason cu e caso grandi aki lo tin un efecto extra positivo, cu e poder independiente di husticia, manera nos ministro presidente a trece dilanti, lo sigui haci su trabao di e manera aki, na bienestar y na nomber di tur Arubano drechi, cu ta keda leu di crimen, tambe di esun di bachi cu dashi. Tin un aspecto mas cu por bira hopi faborabel y agradabel pa publico en general.

Corupcion nunca ta florece ora tin procedemento transparente y controlabel. Controlabel den dos sentido: e ciudadano mester por controla unda su peticion ta y con e ta avansa. E tipo di software pa haci esaki posibel no ta cos di otro mundo como inversion, pero ta crea hopi mas control, y confiansa. E otro control ta esun interno. Si nos puntra awor cuanto servicio gubernamental tin un control interno estableci y funcionando, te na e maximo autoridad cu tambe mester duna cuenta, nos tin miedo cu ta masha poco nan ta.

Y, hopi importante, nos cultura di poder politico vengativo y e miedo corespondiente entre funcionario publico mester caba. E temponan cu un ministro ta simplemente prohibi un Centrale Accountantsdienst pa drenta den ‘su departamentonan’ pa haci nan trabao, mester caba. Y un Algemene Rekenkamer mester por haci cualkier investigacion confidencial cu nan ta haya necesario, sin cu un ministro rabia ta purba para esaki. Y esey ta implica cu mester tin un manera cu funcionario cu ta haya ‘harassment’ politico, por ehemplo di un mandatario cu ta nenga di conoce ley y principio di bon gobernacion, por acudi na un instancia imparcial pa ayudo, dentro di gobernacion.

Nada di caso den corte, unda e funcionario casi semper ta perde, pasobra e no tin e recursonan financiero pa bringa te ultimo. E ministro tin asistencia huridico gratis y ta haci bon uzo di esey.