Rey Willem Alexander: Conmemoracion 150 aña abolicion sclavitud momento pa Hulanda duna cuenta pa su historia

Miho futuro pa henter Reino. Esey ta e meta di e presupuesto di Reino cu ta inclui maneho dirigi riba e paisnan Caribense den Reino. E documento ta forma parti di e Millioenennota, e Presupuesto di Reino cu oficialmente a keda presenta na Parlamento di Hulanda, esta Staten Generaal pa su aña Parlamentario nobo.

Su Mahestad Rey Willem-Alexander, pa prome biaha den presencia di su yiu muhe, Prinses Amalia, a habri Aña Parlamentario di Hulanda, conoci como Prinsjesdag.

Den su discurso, Rey Willem Alexander a ilustra cu ta bibando den periodo di contradiccion y inseguridad, cu seguridad di bida bao presion, aumento di pobresa a pesar di crecemento economico y desempleo abao. Tin preocupacion pa e tono agresivo na Hulanda y cu hopi ta perde confianza den politica pa resolve problemanan. E retonan pa cambio di clima, e pasonan necesario y guera na Ucrania ta keda retonan grandi. Pero e Rey a urgi pa mira con tur logro a sucede, den forma firme, manera a sucede despues di Dos Guera Mundial unda su wela, Reina Wilhemina a bisa Parlamento cu ta e actitud ta determina con ta enfrenta retonan.

“E aña aki, Gabinete ta cuminsa cu un agenda pa futuro pa 2030 cu mester brinda futuro generacion oportunidad pa goza di un pais limpi y sigur. E perspectiva mester t’ey pa tur hende, di tur raza y creencia, tanto na Hulanda, como Caribe Hulandes den colaboracion cu Corsou, St. Maarten y Aruba.”

Efectonan di guera, y sancionnan contra Rusia a pone cu electricidad y cuminda a bira hopi mas caro, cu tin consecuencia pisa pa hende, famia y empresanan, creando hopi presion. A pone 18 biyon euro disponible pa compensa temporalmente parti di e aumento di prijs pa famianan cu entrada abao y medio. E sosten ta pa ciudadanonan di islanan BES tambe.

Pero pa hisa calidad di bida, lo inverti den recuperacion y renobacion di sector cultural cu a sufri den e periodo di corona. Cultura ta conecta hende y ta haci posibel pa discuti temanan dificil, Rey Willem Alexander a bisa. El a menciona racismo y discriminacion y e hecho cu mester tin bista pa e parti di historia menos bunita di Hulanda. “Riba caminda pa e conmemoracion di 150 aña abolicion di sclavitud ta momento pa duna nos mes cuenta tambe na e parti aki di nos historia,” Rey Willem-Alexander a bisa, terminando su discurso cu otro citacion di su bisawela Wilhelmina, cu a bisa: “Hunto nos lo mester traha pa bienestar di Hulanda, y den e luz ey Gobierno di Reino kier traha cu Parlamentarionan na solucionnan pa awendia y un bon futuro pa tur habitante di Reino Hulandes.”

Maneho pa Reino

Den Reino Hulandes ta comparti un pasado y un futuro, segun Gobierno Hulandes den su maneho pa Reino. Hulanda kier traha a base di igualdad, reciprocidad y confianza mutuo riba un miho futuro y mas speranza pa Reino, despues di 10 aña di stagnacion economico y golpinan di horcan, un pandemia y otro crisis.

E Presupuesto pa Islanan BES ta cay den e maneho pa Asuntonan di Reino, y e meta ta pa na 2023 percura cu e islanan ta haya nan posicion di ta un parti digno di Hulanda. Lo inverti pa elimina pobresa y hunto cu e Gobiernonan di e islanan traha na mehora bienestar di tur.

Gabinete tambe ta pone enfasis riba e tres paisnan autonomo na 2023. Parti di e esfuerso di e gabinete ta pa promove mas cooperacion cu y entre e paisnan a termino largo. Di e forma aki, Gabinete Hulandes ta implementa mocionnan di Tweede Kamer, pa den acuerdo comun, yega na otro termino di kico ta e responsabilidad di e paisnan separa y Reino den su totalidad.

Punto di salida ta keda cu Corsou, St. Maarten y Aruba ta paisnan autonomo cu nan propio responsabilidadnan. Den liña cu Statuut, e paisnan por conta cu sosten y ayudo, ora cu nan pidi y si e ta den cuadro di palabracionnan haci. Un ehempel di e cooperacion actual ta den e paketenan di pais (landspakket).

Finanzas publico, maneho financiero y supervision financiero

Finanzas publico sostenibel ta un condicion pa desaroyo economico. Maneho presupuestario di e tres paisnan ta keda un reto, cu debenan publico cu ta subi drasticamente. COVID-19 a empeora e situacion, unda entrada di turismo a cay atras grandemente y a percura pa deficitnan crece. Danki na e sosten di likides for di Hulanda, por a sigui brinda servicio publico y tabatin medio (financiero) pa sostene ciudadanonan y comercio.

Comienzo di 2022 a marca un recuperacion economico fuerte cu a yuda finanzas publico, pero ainda no tin recuperacion completo. Si na 2023 tin presupuesto balansa ta depende di con e paisnan ta probecha e crecemento economico y alabes controla gasto publico. Presupuesto balansa ta importante pa finanzas publico sostenibel. E forma con ta implementa efectivamente e reformanan di e landspakket tambe ta influencia finanzas publico. Por ehempel reforma di servicio di belasting lo contribui na miho cumplimento cu pago di belasting; mehoracion di e maneho financiero lo dirigi basa riba entrada y gasto; y reforma di sector publico pa hisa efectividad y reduci gasto lo aumenta confianza di inversionista y consumidor.

Como tal, un finanzas publico na ordo ta un tema importante y meta crucial di e landspakketnan. Banda di problemanan specifico cu ta stroba un declaracion di accountant na e cuentanan anual, tambe tin problemanan fundamental den legislacion, organisacion financiero, procesonan financiero y administracion. Ta formula pasonan concreto pa trece maneho financiero na ordo pa e proximo añanan, den forma di un mapa. Na 2023 lo sigui tuma rienda di e implementacion di reformanan y mehoracion riba confiabilidad di informacion, proceso y leynan financiero lo bira visible.

E maneho di Reino pa 2023 lo sigui depende riba e trabao di supervision di parti di C(A)ft, cu ta tira bista riba ehecucion financiero di e landspakketnan y tambe conseha Gobierno di Reino y e propio paisnan pa yega na un maneho financiero sostenibel. Hulanda ta conta cu e trabao di CAft lo ta basa riba e Rijkswet Aruba financieel toezicht, RAft na 2023. E ley ta na Parlamentonan di Hulanda y Aruba.