E parti cardinal pa zorg pa e rikesa di e revolucion den Inteligencia Artificial wordo parti den manera husto y pa full pueblo ta cu e futuro software wordo traha ta habri, gratis y open pa full pueblo di Aruba y te hasta pa full mundo. Pues siguramente no mester ta e caso cu software super potente cay den man di un par di companianan poderoso y no transparente. Pero cu tur software di AI cu wordo traha den e añanan binidero ta accesibel y open pa usa pa full pueblo di Aruba. Den e articulo aki nos lo toca e topico fascinante di “Open-Source” software.

Kico ta Open-Source Software?

Segun e definicion oficial: “Open Source Software, ta software di computer unda e codigo di dje ta publica bou un licencia unda tur hende mag di 1. Usa, 2. Studia, 3. Cambia y 4. Distribui na cua persona of instancia y pa cualkier proposito legal, sea comercial of no comercial cu ta sin ningun restriccion. E codigo open-source ta publica na plataformanan transparente y habri pa full pueblo. Importante cu e codigo di software por wordo usa como fundeshi pa cualkier futuro software, sin restriccion of cu mester paga pa esaki.”

E Scala di Herment Open-Source ta Massivo

Imagina bo ta un persona of grupo di persona na Aruba y bo kier ta parti di e revolucion den AI, y cu bo kier traha bo mesun tools. Wel si kier haci esaki den un manera non-open-source e costonan cu esaki ta encera ta masivo. Por ehempel e softwarenan di AI commercial ta costa por lo menos mas cu $100 miyon US Dollars pa traha, incluso ekiponan grandi di ingeniero di software, train e software riba supercomputers y haya acceso na datasets priva pa train e software. Pues cu recursonan realistico pa esnan na Aruba e no lo ta posibel.

Pero danki na e escena di gruponan full rond mundo tin oceannan grandi di tur sorto di Open-Source AI tools awo disponibel completamente Open-Source. Nos lo toca un par di e ehempelnan mas crucial pero tin echt tanto herment:

BLOOM AI: E Herment General di AI mas Sofistica na Mundo; 100% Open-Source

E AI open-source mas grandi cu por wordo usa den 59 diferente lenguahenan, un resultado di un colaboracion internacional di mas cu 1000 investigadonan. BLOOM AI ta e open-source modelo generalista di mas potente cu tin disponibel. E por wordo usa como fundeshi pa diferente aplicacion manera den ciencia, financia, ley, salubridad y traha codigo di software.

DeepSeek Coder: Un Team di Developer 100% Gratis

E herment aki ta uno asina inspirativo cu otro siman lo dedica full un columna na esaki.
Traha software, esta websites, apps y tur cos digital antes tawata un algo super caro cu grupo chikito super specialisa so por haci. Awo cu DeepSeekCoder, cual ta full open-source full mundo eigenlijk bo por bisa tin acceso na un team di developer gratis. Manera e grafico ta mustra e por wordo usa pa tur lenguahe di codigo di software, y pa colmo na un nivel cu ningun humano individual por alcansa. Pues pueblo di Aruba bo kier traha bo mesun apps y software? Bay wak DeepSeek Coder.

Meditron70B: Dokter Digital Superhumano

Tin scarsedad di dokter na Aruba y manera a papia den varios di mi articulonan den pasado di Bon Dia, awo tin hermentnan disponibel open-source, di Salubridad Digital hopi sofistica. Combina e plataformanan digital di Salubridad, awo cu e AI Meditron70B y bo lo haya algo sumamente special mes. Meditron70B ta un AI entrena specialmente den rambo di salubridad cu miles di, training y data di salud en general. E herment aki ya caba ta score 70 riba MedQA, pa compara un dokter humano ta score solamente 60 riba averahe di e test aki. Pues pa nos comunidad di Aruba por crea tanto posibilidad pa salubridad riba e nivel mas halto uzando hermentnan cu mi lo enfatisa cu ta full gratis.

Open-Source ta Gana te hasta modelnan priva

Algo cu ta inspira mi persona inmensamente y ta duna mi speransa profundo ta e echo cu tools open-source y gratis ta gana e hermentnan super caro y priva. Den un analisis amplio di esaki e investment bank JP Morgan a nota e trend. Nan a ilustra cu modelonan open-soure den ley, medicina y financia ta gana esunnan priva y super proteha.

Aruba: E Revolucion ta Pasando awo. Nunca den historia tawata tin un tempo unda un persona individual of grupo chikito di hende cu niun of hopi tiki recurso por crea tanto impacto, cu AI generalista of super specialisa open-source full pueblo por yuda crea e futuro briyante pa full nos pueblo stima.