E ley cu ta prohibi uzo di saco di plastic ta na vigor pero ainda e control riba esaki no ta optimal. Tin varios luga cu toch ta cumpliendo pero esnan encarga cu e parti di control – den e caso aki Polis cu Bureau City Inspector – no tin nada ainda riba blanco cu preto cu ta duna nan autorisacion pa parti multa.

Parlamentario Donny Rasmijn (AVP) – esun tras di e iniciativa di ley di saco – ta bisa Bon Dia Aruba cu e ta hopi satisfecho con e cambio ta bayendo. Varios supermercado y diferente tipo di negoshinan ta cumpliendo hopi bon. Sin embargo e parti cu ta keda un desafio ainda ta e restaurantnan por ehempel como tambe tiendanan cu ta bende paña. Bureau City Inspector ta pasa controla si anto adverti e hendenan pa no uza saco di plastic mas pasobra lo tin multa. Pero mas cu esaki nan no por haci ainda.

E ley ta den e Algemene Politie Verordening (APV) anto tin otro leynan tambe cu ta eyden cu keto bay no ta wordo ehecuta. Esaki ta por ehempel partimento di multa pa hende cu ta benta sushi banda di caminda. Sr. Rasmijn ta bisa cu ta asina cu mester haya e persona “op heterdaad” pa por haci algo. “Polis tin su prioridadnan pero nos tin hopi di e puntonan aki cu nos tin cu bay wak con nos ta implementa den un manera mas facil pa haci control.”

Pero mester bisa cu momento cu un ciudadano lo mira cu ta kibra ley, por haci denuncio. Esaki por ta den e caso cu e ciudadano mes ta sinti e molester of djis ta un testigo. Asina mes polis mester haci su investigacion momento cu e denuncia ta entrega.

Autorisacion pa parti multa
“E parti di autorisacion pa duna multa ainda nos mester keda cla cu ne. Seguramente cu Ministerio Publico nos tin cu wak cuanto e multanan mester ta. Nos a pone den e ley cu e ta bay maximo te cu 10.000 florin pero nos sa cu ora di duna multa semper ta bay den pasonan”, sr. Rasmijn ta splica. Pues esaki ta un sistema unda cu por ehempel ora cu bo haya multa pa prome biaha e ta bira 250 florin y ta sigui subi si bo no ta cumpli cu e ley.

Sr. Rasmijn ta bisa cu City Inspector por ehempel por forma un team, bishita e luganan aki sin necesidad di haci e hopi biaha. “Den un par di dia bo ta parti un par di multa cual ta suficiente. Pasobra tin luganan cu ta warda pa esaki pasa prome anto e luganan aki ta haci e cu nos tin cu bay e ‘extra mile’ aki pa logra haci e.” E parlamentario ta bisa Bon Dia Aruba cu e ta haya cu manera cu un par di multa cay, no lo tin necesidad pa controla hopi pasobra tin e control social tambe.

Diferente factor
Sr. Rasmijn ta splica tambe cu e motibo pakico algun negoshi ainda ta uzando saco di plastic ta basa riba diferente factor. E ta bisa: “Hopi di nan kier caba cu nan stock. Tin cu ta haya cu partiendo saco di papel ta mucho caro. Tin cu ta bisa gewoon cu tanten cu no ta parti multa e no ta cambi’e.” E politico ta enfatisa cu e partimento di multa ta un proceso cu ta ainda andando anto ta spera pa keda cla cu esaki pronto. Tur esaki ta costa placa y tempo anto sr. Rasmijn ta haya cu no mester bay asina leu pa pone hende cumpli cu un ley cu ta papia pa su mes. “Esaki ta pa yuda proteha bo medio ambiente anto e ta un desafio cu nos tin aworaki cu nos ta pushando riba dje.”

Pueblo tambe mester cumpli 
Un cos cu sr. Rasmijn kier pidi comunidad henter ta pa nan tambe atende cu esaki. E parlamentario ta bisa cu no ta solamente autoridad of su persona so mester atende cu esaki. E ta splica cu: “Sigur muchanan di scol por ehempel, un polis, maestro, ken cu ta cu tin un profesion riba e pais aki cu ta haya su mes responsabel pa bisa e hendenan cu no por haci esey. Mi ta kere e ta na nan luga pa haci esey como tambe nenga pa tuma saco di plastic un caminda y bisa nan pa stop di parti of bo no lo cumpra eynan mas.”

Bon Dia Aruba a bishita diferente supermercado y combersa cu algun ciudadano. Algun ta comparti cu nos cu nan ta hopi contento cu e ley aki pero ainda ta custumbrando pasobra nan ta keda lubida pa hiba saco re-uzabel ora di haci compras. Algun ciudadano ta comenta na Bon Dia Aruba cu nan no tin problema cu e cambio di ley aki y ta cada dia uzando menos saco di plastic.