Nos situacion den e crisis aki ta na punto di tuma un rumbo no desea. Mientras cu den e promer dianan despues di e decisionnan dificil cu gobierno mester a tuma, cos a bay bastante trankilo, e ultimo dianan aki ta di actividad y agitacion sindical, unda tin varios tema ta bin hunto y ta keda confundi. Y ta bon pa na tur momento nos tene un vista cla di loke ta e kehonan pa cual tin protesta, pa por evalua cada un segun su merito.

Loke nos ta indica ta cu mientras tin problema den enseñansa alrededor di e decisionnan tuma pa e mandatario concerni, otro sindicato ta basa nan accion mas riba e medidanan salarial cu gobierno mester a tuma. Nos ta bisa cu enfasis aki ‘mester a tuma’ pasobra nos no lo kier imagina un situacion cu tabatin un gobierno cu lo a sinta yora mientras nada tabata sucede pa confronta e situacion mas adverso cu nos a yega di topa. Y nos no ta bisa esey pa defende gobierno; esey nan mes ta bien capaz di haci. Pero ta importante pa tur hende comprende cu den e crisis aki, mester a tuma cierto medida. Y kico nos ta mira ta sucede? Esnan cu menos a haya golpi di e crisis aki, ta esnan cu mas ta grita.

Pa di tantisimo vez nos ta haya nos cu e fenomeno cu e intranquilidad laboral ta den sector publico. Y esey mientras nan ta esnan cu menos ta sufri consecuencia di e crisis aki. Imagina cu den e situacion aki, loke mester a entrega ta 50% di e fabuloso cuatro pago extra cu nan tin, mas 5% di nan salario. Kico ta 5%? Ehemplo: si bo ta gana Afl. 5.000 pa luna, anto bo ta perde Afl. 250, en principio, pasobra bo ta bay paga menos loonbelasting y prima di AZV y AOV. Compara esey cu e miles di persona den sector priva cu a perde nan empleo total, o cu mester a entrega 20, 30, 40 porciento di nan salario. Y kico ta sucede den sector priva? Fuera di abuso cu cierto doñonan di trabao ta haci cu nan empleadonan, tin hopi caso tambe unda tin un entendimento serio entre empleador y empleado, cu pan di tur ta na peligro y esey ta implica duna 110% di bo mes. No den tur tipo di trabao ta posible pa duna empleado menos ora di trabao, como compensacion pa e menos pago cu nan ta haya. E oficina unda e redaccion aki ta sinta mes ta un ehemplo di esey, pero nos no mester di lamento y keho.

Nos ta kere cu ta bon si gobierno cuminsa aplica reglanan mas estricto pa empleado publico cu ta bay den accion. Manera por ehemplo e aplicacion di e berdadero ‘no work, no pay’ original den nos Codigo Civil, y tambe den LMA, cu ora y dianan no traha, ta ora y dia no paga. Esaki ta algo otro cu e ‘no work, no pay’ falso cu a subi mesa den e crisis aki, unda dunador di trabao ta dicidi unilaterlamente cu e no ta paga, pasobra el a corta ora di trabao. Pakico tur e gremionan empresarial a bay asina liher di acuerdo cu esaki, mientras e ta textualmente violacion di e contrato laboral? Nos ta comprende e emergencia, pero ta cuanto empresa tin cu a simplemente implementa esaki sin sikiera discuti e asunto cu nan empleadonan?

Pero pa bolbe na e caso di gobierno, cuminsa aplica e regla di ‘no work, no pay’ lo por ta un ‘wake up call’ pa su empleadonan, cu ta den un situacion hopi privilegia, tambe pasobra nan nunca mester preocupa pa desempleo, a menos cu nan comete delito hopi serio.

Sin embargo, nos no ta desea di aparenta unilateral den e asunto aki. Nos tin comprension pa cierto punto, manera e protestanan den enseñansa di maestro y docentenan cu no ta apoya e plannan cu e ministro encarga ta propone. Esey ta nan bon derecho, aunke no p’esey nos ta apoya nan punto di vista completamente. Pero esey ta democracia, berdad? Nos tur mester por vocifera nos opinion, na un manera civilisa, y si cos bay bon finalmente nos ta yega na un acuerdo negocia. Unico punto ta cu nos tampoco ta biba den un mundo perfecto. Nos ta den un crisis sin precedente y tin erornan cometi den e proceso. Manera por ehemplo e trato special di ‘nos heroenan’. Nos ta simpatisa cu tur hende cu ta haci nan best den sector medico y tur otro sector cu ta cay den e categoria di ‘first responders’ o cualkier otro termino cu ta desea di usa pa esaki. Pero, ora nos ta papia salario di un organisacion gubernamental, ta un eror garafal pa cuminsa haci distincion entre esnan cu ta den e ‘categoria di honor’ y esnan cu ta keda degrada na segundo categoria. Simplemente un sistema uniforme pa compensacion di empleado publico y otro sector di esnan remunera igualmente no por conoce e tipo di distincion aki. E suceso cu a ‘trigger’ e accion den cuerpo policial ta hustifica como protesta, pero en realidad no tin un base pa trato privilegia pa ningun. Atrobe muestra di kier complace hende unda no tin lugar pa esaki.