Den e dianan nos tras a tuma lugar na e hermana isla algun sucedido, cu a yama nos atencion aki na Aruba tambe. Imagennan cu a yega basta cerca di loke esnan di mas edad tabatin den nan memoria ainda, di loke a sucede mas di 50 aña pasa. Inmediatamente a bin e reaccion tambe, di hopi di nos ciudadanonan, den e sentido di ‘na Aruba algo asina ta inimaginable’. Nos ta spera tambe cu esey keda asina, cu nunca nos mester pasa den algo asina, cu ademas di destructivo, no ta logra e efecto cu esnan cu a tuma accion tabata kier a logra.

Pero, nos ta laga e analisis te ey? Nos no ta bay purba averigua kico tabatin tras di e malcontento general ey? Nos por siña algo di esaki, y talvez cuminza comprende un poco mihor tambe den ki situacion anos mes ta. Corsou ta en general den un situacion parecido na esun di nos. Varios aña, nos por bisa sigur desde 2010 cu e isla a haya su status aparte, tabatin un secuencia di mal gobernacion te dia di awe, unda enriquesimiento personal tabata na orden di dia, a pesar di tur e bunita promesanan haci na celebracion di e fecha 10-10-10, y e inicio di bida como pais Corsou. E pais a yega na e dianan di Covid-19, basicamente mescos Aruba, carga cu debe, victima di mal gobernacion, y pa colmo cu un economia cu pa sigur cuatro aña a bay atras solamente. Nos no ta di acuerdo cu nos Promer Ministro, cu recientemente a referi na e isla como un ehemplo con demasiado medida estricto tuma bao presion Hulandes lo tabata e causa di e recesion economico serio den cual e isla tabata.

E motibonan pa e retroceso economico tabata visible pa tur cu kier mira: un sector financiero ‘offshore’ cu a haya masha hopi golpi, un sector petrolero cu a sufri e consecuencianan di e caida di e industria aki na Venezuela, y finalmente un sector turistico cu parcialmente a logra lanta cabez, sin embargo no suficiente pa carga economia di e isla. No ta supervision di Reino, institui desde 2010 como condicion pa Corsou, y Sint Maarten, haya saneamento di nan finanzas, a hundi e isla, sino mal gobernacion unda horta na grandi den gobierno y e entidadnan liga na gobernacion tabata mina e posibilidadnan pa goberna na fabor di e gran mayoria no asina fortuna. Recientemente nos por a mira diferente di e casonan bin dilanti, unda directornan, manera esun di SVb, ta gana mas di un miyon florin pa aña, hopi mas cu e premier di e isla. Y esey no ta tur, pasobra bao di e hustificacion aki, cu e director tabata carga ‘responsabilidadnan asina grandi, cu bo mester pag’e un miyon’, un grupo grandi di empleado ‘elite’ tabata gana menos cu un miyon, pero en todo caso sumanan grandi cu nan lo no a gana si nan tabata traha pa gobierno como ambtenaar den schaal normal. Anto, ora gobierno actual tabata exigi entrega di 12,5 porciento di salario di e chikitonan, nan no tabata kier a duna cara encuanto kico y con e grandinan aki ta bay aporta consecuentemente. Esey a causa e disturbionan di siman pasa, cu desafortunadamente a termina den kimamento y destruccion, algo cu di ningun manera un persona di sano huicio por defende. P’esey tambe, nos ta solamente splica kico a pasa.

Kico nos por siña di tur esaki? Cu nos nunca mester bay den violencia, pero na mes momento esey no ta kita nos derecho, y nos obligacion, pa contempla kico no ta bay bon cerca nos, pa nos coregi e cosnan aki. Ban cuminza anto: kico ta e salarionan, no di directornan so, sino di henter e staff profesional? Nos ta papiando di tur e empresanan estatal y di entidadnan manera APFA, AZV, Hospital, Refineria di Aruba, WEB, Elmar, AAA NV, etc. Nos tur conoce e anecdotanan di empleado sin ningun scol cu ta gana salario di universitario na cierto empresanan, pa no papia di e universitarionan mes. Y kico nos ta ripara den e dianan aki? Cu ya nos a cuminza lubida, ya tur cos a calma, dunando gobierno y nan aliadonan den e entidadnan estatal oportunidad pa sigui cu e fiesta cu nos como pueblo ta pagando.

Pa di tantisimo vez nos no ta insisti cu ta duna cuenta y cu ta coregi e anomalidadnan aki y ta laga e asuntonan aki sigui persisti manera nan ta haciendo pa hopi aña caba. Nos tur ta pega soño riba e musica suave di palabranan bunita manera ‘integridad, bon gobernacion, transparencia’… Realmente, kico nos a haya pa mira den e dos aña y mey aki di gobierno cu lo a caba cu e malpractica di esnan promer cu nan? Nos a keda di haya Ombudsman, Integriteitskamer, Integriteitsbureau, di cual nos no a mira nada. Nos a haya awor un ley di competencia den comercio, di cual nos no sa ainda ta ken y con ta bay implementa. Pero e cosnan cu no ta costa placa, manera publica tur cuenta anual di tur entidad estatal, te awe nos no ta haya pa mira. Nos no ta Corsou, pero sikiera nan no ta laga gobernantenan tuma nan haci; esey nos por siña di nan.