Pais Aruba y Aruba Birdlife Conservation a uni forsa den e caso entama pa Aruba Offroad Foundation despues cu a limita e cantidad di tour cu por bay pa Parke Nacional Arikok. Manera ta conoci, un di e argumentonan di e fundacion ta cu Minister di Medio Ambiente y Infrastructura mester a interveni y para e maneho di Fundacion Parke Nacional Aruba, FPNA, encarga cu e reserva natural.

Motibo ta cu segun e propietarionan di e compania, e Minister no tin e autoridad pa limita uzo di e camindanan cu ta yega of ta den Parke Nacional Arikok, pasobra no ta su competencia, tampoco di FPNA.

Pais Aruba, representa pa mr. Geert Rep a bisa cu ta straño, cu Aruba Offroad Foundation no a presenta su statutonan pa demostra den ki forma nan por pidi un prohibicion na FPNA y Minister pa limita e cantidad di vehiculonan ATV/UTV . Esaki despues cu e fundacion a pidi Minister pa intermedia.

E Minister di Medio Ambiente y Infrastructura no sa ken ta e participantenan den e fundacion, y cua interes e organisacion ta sirbi y locual ta aparece riba e pagina di Camara di Comercio ta hopi limita. Mas ainda, no a ilustra cua ta e daño cu e fundacion lo sufri cu e decision di FPNA. Tampoco no ta compronde pakico a envolvi Pais Aruba den e caso, y no a presenta un cuadro legal den cua ta ilustra di ki forma Gobierno lo a actua robes.

E unico cu e Minister por a saca afo ta cu e fundacion di offroad a acus’e di lo a actua ilegal door di stroba vehiculonan di impacto halto pa haci uzo di caminda publico. Pa cuminza, ATV y UTV ta vehiculonan ‘off road’ y no ta mara na caminda publico. Mas ainda, Gobierno no por dicidi pa FPNA y no ta mira cua ta e papel cu mester hunga. Es mas, e caminda principal di FPNA ta publico den sentido cu e mester ta accesibel pa autoridadnan hudicial, brandweer, ambulance y tambe doñonan di terenonan den e parke. Tur otro, mester paga pa haci uzo di e caminda. Pues, e no ta un caminda publico den e sentido mas amplio.

Den cuadro di crecemento di turismo y desaroyo den Parke Nacional Arikok, a considera cu mester bin mas herment pa FPNA cumpli cu su trabou di proteccion. Y ya ta pa 12 aña cu no tin un acceso liber na Parke Nacional Arikok y esaki ta conta pa tur caminda, hasta esunnan di santo cu Offroad Foundation ta referi na dje. E fundacion, ni ningun otro hende como tal no por exigi ningun admision. Unicamente esnan cu ta doño di tereno, of tin un uzo hustifica pa ta riba e caminda por pidi accesibilidad. Offroad foundation no ta cay den e categoria aki.

Finalmente pa Gobierno, no tin discusion cu henter e area, cu excepcion kizas di e caminda principal di San Fuego pa Vader piet ta cay totalmente bou maneho di FPNA. Y como tal, ta FPNA ta determina kico ta sosode den e area. Den e luz aki no por obliga Pais Aruba, pa medio di e caso sumario aki, duna FPNA instruccion, sigur no na nomber di un fundacion cu a lanta dia 20 di Mei, 2020.

Aruba Birdlife Conservation

Aruba Birdlife Conservation ta un di e NGO-nan cu no solamente a sostene e maneho di FPNA, sino a dicidi pa uni na e caso. E organisacion, basa riba e peticion na 2012 y sosteni pa 12 mil firma, a enfoca hopi pa Gobierno duna 16 otro tereno natural e proteccion legal. Parlamento a tuma e mocion na 2013. ABC a entama como 15 caso contra Gobierno pa actonan contra e palabracion aki, hasta despues cu Prome Minister Mike Eman y dos otro Minister a compromete na April 2017 cu e terenonan aki ta haya status di proteccion.

Tabata te Mei 2020 cu a sigui cu e proceso pa duna e terenonan nan karakter di reserva natural y siman pasa a traspasa e responsabilidad pa FPNA. “Parke ta un reserva natural, cu ta nifica cu hende ta bin na di dos luga. E ta nifica cu hende mester tene cuenta cu e balornan natural. E vehiculonan UTV/ATV ta percura pa molester, na otro bishitante y na naturalesa en particular, pa medio di stof y zonido y destruccion.” ABC a bisa cu potretnan ta ilustra con e periodo di lockdown a permiti recuperacion.

Ganashi vs destruccion

E mesun cifranan di Aruba Offroad Foundation ta papia di 715 vehiculo pa dia cu ta desastroso pa naturalesa. E mesun rapport cu e fundacion a trece como argumento pa keda cu acceso na Parke Nacional Arikok ta papia riba su prome pagina, cu coremento offroad tin un scala di impacto riba medio ambiente y salud di hende, “Na Aruba trafico riba caminda di santo y coremento recreacional a pone naturalesa y medio ambiente bou presion.”

Como tal, ABC ta sostene e paso di FPNA pa eherce su tarea di proteccion, tambe e 16 terenonan cu el a caba di ricibi bou su encargo y tuma medidanan pa cumpli cu e obligacion aki.

E decision di FPNA no mester a cay como sorpresa pa e companianan di ATV/UTV. ta for di 2012 ta luchando y es mas, en bes di a stop, a dicidi pa importa mas vehiculo, Y cu e prijsnan cu ta cobra, a cambio di destruccion di naturalesa, ta saca e placa den 30 dia. Pues, no por tin daño cu a sufri.

Mas ainda, den e ROPV ta ilustra cu e maneho den areanan natural mester tin impacto abou, cu ta nifica, caminata, coremento di bais of auto riba caminda asfalta. E ROPV ta enfatisa cu mester para uzo di otro tipo di actividad cu ta saca zonido, luz of produci stof cu ta stroba medio ambiente. Pues, segun ABC, esaki ta mustra cu no tin espacio pa ATV y UTV, y doñonan tabata sa di e maneho aki desde December 2018.