Diaranson anochi, Dellanire Maduro como Presidente di e Comision Fiho di Parlamento pa Asuntonan Social, Famia, Cuido pa nos Grandinan y Hubentud tabata invita door di Fudacion Autismo Aruba pa e sesion na Universidad di Aruba “Thinking Together for Inclusion”.

Durante e sesion aki un mayor di yiu autista a duna su testimonio y tambe un persona autista, kende a conta riba su trayecto escolar y tambe ora el a stage na diferente area. E persona aki a demostra con den un forma di cooperacion cu e area laboral a crea espacio pa por inclui su persona y asina e por siña y desaroya habilidadnan. El a core stage na un hotel, na unda a informa e empleadonan cu el lo forma parti di e team y pa traha conhuntamente cune, proceso cu tabata exitoso.

Tambe Maduro a conta cu durante e presentacion a trece dilanti encuestanan cu a wordo haci door di Fundacion Autismo Aruba unda un di e preguntanan haci na comunidad tabata si personanan cu autismo por wordo emplea den future, y mayoria di e respuestanan tabata positivo. Otro pregunta tabata si e muchanan cu autismo por atende un scol regular y aki 77% di esunnan encuesta a bisa cu si. Algo remarcabel ta cu 41.8% di esunnan encuesta no ta na altura si tin centronan special pa muchanan cu autismo, cual ta demostra cu falta programanan pa educa nos comunidad riba kico autismo ta y con pa atende cu un persona cu tin autismo, cua tipo di centronan tin of no tin na Aruba actualmente, unda mester resalta e importancia di inclui e personanan aki den tur actividad.

Naturalmente, segun Dellanire Maduro, no tur autista ta mescos, p’esey ta papia di spectrum, lo cual ta significa cu no tur persona autista ta desaroya mesun cos ni den e mes un velocidad cu otronan. Ta importante pa remarca cu entre mas yuda nan desaroya nan habilidadnan, mas independiente nan por bira, miho calidad di bida e persona cu autismo y su famia lo tin, ademas menos dependiente nan lo bira di un sosten por ehempel di bijstand.

Otro encuesta cu a wordo haci tabata dirigi na e mayornan di muchanan cu autismo y por bisa cu mayoria di nan ta considera cu nan no ta haya e ayudo necesario riba diferente nivel manera entre otro cuido medico, aspecto laboral y social.

Na final di e sesion a organisa un workshop pa asina esunnan presente por a expresa nan ideanan di tur loke por haci pa inclusion den tur area. Un di Dellanire su ideanan ta pa bin cu un “vak” of “module” riba e area aki na IPA pa asina yuda e futuro maestronan ta mas prepara, empodera y sinti nan mes mas comodo ora nan tin un mucha autista den nan klas, pero tambe pa e mucha autista por sinti su mes inclui.

Durante e crecemento di un baby/mucha, profesionalnan den salud ta evalua su desaroyo pa adkiri habilidadnan basico segun su edad. Relaciona cu esaki a bin dilanti cu falta na Aruba evaluacion/‘prescreening’ pa autismo (ASD) cual mester ta un screening adicional cu tur mucha den na crecemento mester haya pa sa si e mucha ta presenta comportacion di posibel autismo. Sintomanan di autismo hopi biaha ta presenta prome cu 18 luna di edad. Den un caso asina e mayor(nan) por cuminsa prepara for di trempan caba pa yuda e mucha desaroya mas hopi posibel den su prome 3 añanan di bida, cual ta e añanan mas crucial di cualkier mucha, e tin un impacto a lo largo di su bida segun Dellanire Maduro.

Como Presidente di e Comision Fiho di Parlamento, e parlamentario di POR a expresa cu lo bay tene mas cuenta cu e grupo aki. Ta duna pabien na e organisadonan di e evento, ta encurasha pa tin mas evento relaciona cu autismo y pa den siguiente eventonan di e tipo aki sigui trece posibel accionnan y pasonan concreto cu por wordo tuma.