Normalmente nos lo no presta mucho atencion na loke ta iritacion y pleito entre representante di partido politico, mas tanto pasobra e tipo di friccion aki no ta di gran interes pa publico en general. Nos ta haci un excepcion pa e declaracion extenso di un di e disidentenan di e partido democrata cristian, cu ta opera como independiente den parlamento, mescos e otro ex-colega di mesun partido cu bandona fila di e partido menciona algun tempo despues. Awor ta resulta cu tin un cierto desencanto cerca esun pasobra e otro lo a keda, den su vision, demasiado cerca di e partido di cual nan a sali, aparentemente cu opinion diferente tocante e corupcion den e partido, cu esun ta condena y e otro lo ta ‘tolera’. Di tur manera, aunke nan a bandona e partido casi na mesun momento, nan no por a ayega na un acuerdo tocante un operacion politico conhunto y cada un ta bay su mes caminda politico. Pakico anto de repente e diferencia di opinion ey a bira asina importante? Pasobra e ta ilustra e actual fragmentacion di oposicion, pafor di e dos partidonan grandi cu ta keda domina e escenario politico. Y pakico e fragmentacion ey ta un problema? Pasobra e ta kita e perspectiva cu lo por tin un cambio na caminda, cu un otro manera di pensa cu por duna e confianza cu e temanan importante pa nos futuro lo ser treci dilanti di un manera cu ta deseable y necesario.

Despues di ultimo eleccion por a scucha y lesa e observacion cu e voto di descontento cu e dos partidonan tradicional grandi a yega na representa un tercio di e total di voto. Sin embargo, si e tercio ey keda reparti entre un cantidad di partido chikito, sin un intento pa unifica a base di un plan strategico pa futuro, ta imposible pa mira algun avance riba e tereno aki. Loke nos lo keda mira ta cu cada vez un di e partidonan chikito aki ta manera ‘gana premio mayor’ ora nan haya oportunidad pa co-goberna cu un partido grandi, cu e riesgo cu den e siguiente eleccion nan ta carga culpa pa e cosnan cu no a bay bon den e coalicion. Nos a mira e proceso aki ripiti su mes na varios ocasion. Esaki ta haci cu pa proximo eleccion, si nada no cambia, por tin bon idea cerca un o mas partido chikito, pero e perspectiva cu nan lo tin tal exito cu nan ta den un situacion unda por impone (parti di) nan programa, lo no ta probable. Y esey ta haci cu ta e dos partidonan grandi ta bay atrae mas atencion atrobe, y cu tin ademas e recursonan pa campaña mas efectivamente.

Cu esey nos ta bisa anto cu lo no tin nada nobo treci na mesa den eleccion na 2025? Esey ta depende grandemente di cada partido, si nan ta dispuesto pa entama e temanan importante pa nos pais. Y kico ta e temanan importante anto? Si nos contempla futuro inmediato, di 2025 pa 2029, nos lo ta den e periodo clave di un expansion fuerte di nos economia, a base di un aumento fuerte di e cantidad di acomodacion turistico. Nos no ta bay discuti esey awor aki, aunke e ta un tema absolutamente di importancia primordial, pero tumando esey como un hecho, kico ta e retonan mayor cu cualkier gobierno lo bin topa? Tur gobierno lo mester enfrenta e consecuencianan grandi cu e crecemento aki lo trece cune. E incorporacion di diezmiles di trahador di exterior lo tin un efecto enorme riba nos infrastructura, por ehemplo pa loke ta vivienda. E problema lo no ta solamente e escasez mas grave ainda cu awor, sino tambe e efecto riba prijs di huur y compra. Ta facil pa bisa cu esaki ta oportunidad pa inversionista local bay den construccion di mas apartamento, pero esaki ta aumenta mas ainda e competencia riba mercado laboral pa personal pa sector di construccion, fuera di escasez di tereno, cu tambe tin su efecto riba prijs di vivienda. Despues nos lo haya e necesidad di aumenta inversion den servicio manera awa y coriente, cu tambe lo aumenta prijs di e servicionan aki. Awa y coriente mas barata? Lubida! Mas den futuro nos lo haya e presion aumenta riba nos sistema di educacion, na momento cu reunificacion familiar cay aden. Nos no tin ningun indicacion cu e proceso di expansion abulta di nos sociedad lo ta otro cu loke nos a mira den ultimo 30 y pico aña, esta cu e palabra magico, pa su ausencia, yama ‘planificacion’.

Nos ta kere cu ta aki, y sigur si practicamente tur partido ta papia di ‘desaroyo sostenible’, partido politico, grandi y chikito, lo mester cuminza splica pueblo ta con nan, di un manera sistematico, ta bay aborda tur e temanan cu e expansion economico describi ta bay ocasiona na nos isla. Nos no por ta satisfecho cu e lemanan superficial y general di desaroyo sostenible; ta importante pa discuti asunto segun e situacion specifico cu lo surgi localmente. Sin duda algun lo mustra riba e ‘bentahanan’ di e entrada di miles di trahador, cu lo yuda reforza fondo di AZV y AOV, talvez kitando e necesidad di bay aumenta edad di pension te 66 aña, manera palabra cu Hulanda. Esey lo no kita e otro dolornan.

Hustamente pasobra no por spera mucho di e partidonan grandi tradicional, ta keda e pregunta grandi kico e demas partidonan di oposicion por ofrece. Keda ‘gamble’ di bay den gobierno na saya di un grandi, o algo mas sustancial?