Den ultimo dianan tabatin extenso cobertura den prensa di e caso di detencion di varios persona, sospecha di ta envolvi den ladronicia di diferente material audiovisual y electronico for di oficinanan di gobierno, den e periodo di transicion di gobierno. Despues a surgi tambe e caso di supuesto malversacion di ekipo di polis, cu a conduci na detencion di un periodista tambe.

Pa basta tempo no a tende tanto di e caso, aunke mester bisa cu ta for di aña pasa caba a haci e denuncia cerca Sociedad Interamericano di Prensa (SIP), loke a conduci na un reaccion di Ministerio Publico, cu a informa SIP con nan ta opera, independientemente, y cu den e caso aki ta trata di sospecho di ladronicia y cu den e cuadro di e investigacion e no por a divulga nada mas.

SIP a dicidi di duna e caso atencion den nan reunion, loke ta nan bon derecho, igualmente e periodistanan a haci uso di e posibilidad di denuncia loke nan ta pensa ta incorecto. Esaki naturalmente ta duna inicio na un discusion fervente, unda e opinionnan pa un gran parti ta core bunita dividi segun e lineanan partidario. Como cu e periodistanan tabata traha politicamente liga, cu gobierno anterior, facilmente ta surgi e acusacion di persecucion politico y ta bira mas dificil pa separa hecho di ficcion.

En realidad e caso ta bastante simpel: a ripara den e transicion di e oficinanan di gobierno cu varios ekipo electronico y audiovisual no tabata presente. A bin un investigacion cu a resulta den cierto sospecho y seguidamente a pasa pa aresta algun persona. E motibo duna pa alega persecucion politico ta cu e ministro encarga cu husticia lo a duna orden pa e aresto. Tin prueba di esaki? Nos no a mira, y ta parce algo dificil di proba. Loke tanto e ministro, como ministerio publico a trece dilanti den nan carta na SIP, cu ministerio publico ta traha independiente y cu den e estricto separacion di poder e ministro no ta duna instruccion den caso individual, ta lo logico di spera di nan. Por ta cu esey ta berdad tambe, y tanten nos no ta mira prueba palpable di lo contrario, esey ta keda asina. Di tur manera, si acaso nos tin un ministro di husticia cu ta actua asina toch, e no ta cana conta hende y e procurador general tampoco no ta bay subi caya pa conta.

Esey ta implica cu nunca esey sa pasa? Sigur cu si y tabatin den pasado conflicto grave den e sentido aki, cu a costa puesto na un procurador general. Nos conoce un caso di añanan 90 unda un fiscal Hulandes tabata dirigi un invasion na un hotel den construccion, cu balente cantidad di trahador ilegal. Den e accion a manda yama e fiscal na auto di polis unda e prome ministro di e tempo ey, riba radio di polis a ordena e fiscal pa piki su cosnan y move. El a bisa e ministro cu, cu tur respet, e ta haciendo su trabao y cu e mandatario no tabatin nada di bis’e. No mucho dia despues e fiscal a sali rumbo pa Hulanda, pa bolbe nunca mas… Ley y constitucion bon formula no ta kita cu wega di poder semper lo ta presente, den tur tempo y epoca. Pero manera bisa anteriormente, nos no a mira indicacion den e caso aki di e acusacion, cu no mester confundi cu e denuncia di gobierno a haci inicialmente, cu presion pa aresta hende.

Cu esaki nos ta dunando mas tanto razon na ministro y minsterio publico? Tin un aspecto importante pa atende aki, y esey ta con a maneha e caso. Manera e mandatario ta bisa den su carta, a respeta derecho di e personanan sospechoso manera e proceso corecto di aparece dilanti hues comisario, pa e magistrado dicidi si detencion prolonga ta na su lugar. Sin embargo, mester bisa cu e caso a tarda bastante, loke no ta na interes di e personanan envolvi, culpable o no. Ta parce cu awor no mas, despues di e reciente critica, cu a bin e anuncio cu lo persegui e personanan penalmente dentro di poco. Dia esey sucede, e no ta un huicio politico, sino un simple caso hudicial, cu en berdad tin di haci cu ladronicia, y nada mas.

Cu esey nos ta bisando cu persecucion politico no ta existi na Aruba? Nos no lo bisa esey, pasobra nos sa demasiado bon cu e ta existi, pero realmente no tanto den caso di periodista. Persecucion y intimidacion ta algo cu mas bien nos a mira sucede cu empleado publico, cu ta bira victima di persecucion, di intimidacion y cu ta sali perhudica den desaroyo di nan carera den aparato gubernamental, si nan no ta dispuesto di sigui maneho di gobierno ciegamente. Di esey tin suficiente ehemplo y nos ta kere cu ta algo cu nunca lo desaparece completamente. Cu esey nos ta bisa cu mester acepta esaki como un realidad inevitable? Absolutamente cu no, mester denuncia y combati esaki semper. Di tur manera, nos ta anticipa cu den e dianan di e huicio, e opinionnan ta keda mesun dividi segun linea partidario: un ta papia di persecucion politico, y otro di persecucion hudicial…

LJMADURO – 05-APR-2019