Te awor e cartera di Asunto Social tabata bay hunto cu otro aspecto social, manera enseñanza, labor, etc. Pa promer biaha e cartera ta hunto cu esun di husticia, cu primordialmente ta responsable pa actua ora cos bay malo, esta represion.

 

Segun e plan di gobierno, e mandatario di husticia y asunto social ta responsable pa trece seguridad den bario, cu enfasis riba ‘prevencion’. A base di e reciente investigacion titula “Quality of life of Aruban Youth” a yega na e conclusion cu seguridad den bario ta hopi importante pa hubentud. Por medio di e estudio aki a deduci e importancia di seguridad den bario. Ministerio di Husticia y Asunto Social kier inverti den un forma sostenible den e barionan, haciendo esakinan menos atractivo pa criminalidad.

Hunto cu otro ministerionan como tambe sector semi-publico y priva, lo presta atencion na mantencion di camponan deportivo y parkenan infantil, crea mas programa recreativo pa hoben, percura pa mas luz den e barionan, pa por tin mas seguridad riba caya pa mucha y hoben por hunga mas trankil.

Plan di Crisis Social

Lo continua e Sociaal Crisisplan dentro di e cuadro financiero actual, cu introduccion den fase di e proyecto y programanan.

E sistema central di registro lo drenta na vigor na inicio di 2022. Inicialmente, e plan aki ta dirigi primeramente riba prevencion.

E lo ta basa riba un centro pa hoben y famia (Family Justice Center), cu un enfoque “colaborativo” den e

problemanan social a traves di scol y programanan pa stimula desaroyo di capacidad di hobennan. E ministerio ta bira responsable tambe pa cuido di salud mental y cuido di adicto. E meta ta pa logra cera un cooperacion mas estrecho entre e departamentonan y fundacionnan encarga cu salud mental y adiccion. Esaki lo mester ta a base di un plan di presupuesto neutral. Esfuerzonan mester conduci na mas profesionalisacion den ambos sector y logra facilita e proceso di haya cita y mehora e capacidad di por haci screening inicial pa loke ta trata asuntonan psiquiatrico y di adiccion.

Husticia

Combati criminalidad ta e meta principal pa cu inversion, enfoca riba prevencion, deteccion, persecucion, detencion y ultimamente re-integracion. Hunto cu e sindicato y departamentonan hudicial lo haci un inventarisacion di loke ta vital pa cada departamento, pa loke ta compra di tur material, uniform y otro necesidadnan di personal.

Ademas di e parti di material, mester tin e cursonan y educacion necesario pa e personal, pa asina nan no cay atrasa den nan promocion. Pa por logra e metanan di e plan di maneho y cumplimento, lo tin participacion di sindicato. Lo percura pa stimula cooperacion a base di palabracionnan den un comision.

Prevencion a base di informacion y inteligencia

E proyecto nobo di ICT lo reemplaza e sistema anticua di cuerpo policial, y tin e nivel mas halto di prioridad. Lo inverti den e cooperacion entre e proyectonan ICT y e intercambio di informacion di e diferente departamentonan den e cadena hudicial.

Adhunto di esaki lo equipa e vehiculonan di patruya cu e “mobile date terminals”. Den combati criminalidad lo duna prioridad na e asina yama ‘high impact crimes’, cu ta p.e. atraco, atraco na domicilio, hortamento den vehiculo, abuso/asalto, corupcion y abuso sexual. Pa cu corupcion, a tuma recientemente un decision pa no corta den presupuesto di e departamentonan cu ta encarga cu combati corupcion. E efectividad di combati crimen organisa ta requeri hopi experticio y inversion financiero. A crea un plan di maneho cu tin como meta principal pa crea un unidad specialisa pa combati corupcion cu Ministerio Publico.

Plan di maneho contra Abuso Sexual

Abuso sexual lo haya hopi atencion di gobernacion. A base di un analisis profundo, a logra detecta kico falta den ley, plan di maneho y materialnan necesario.

E prioridad di mas grandi lo ta e educacion di profesionalnan, pa asina por entrega casonan hermeticamente cera y completo na corte. Promer cu fin di 2021 lo tuma lugar e promer curso pa prepara agente y profesionalnan den e proceso di interogacion di mucha/hobennan.

Proyectonan di Husticia y Asunto Social

E plan di maneho ta basa riba varios proyecto clave:

Necesidad di reforma Scol di Polis den Academia di Husticia y Seguridad Aruba, pa percura pa desaroyo y ehecucion di curso, training y educacion pa e departamentonan di e cadena hudicial, no solamente cuerpo policial.

Independisa e departamento di examen di rijbewijs.

Introduci un directorio hudicial.

Introduci vigilancia electronico.

Explora posibilidadnan pa yega na un centro di detencion pa hoben.

Trayectonan di promocion profesional pa nos personal den sector social.

Tambe lo tin atencion special pa desaroya maneho y implementacion strategico y coherente pa promove igualdad di genero y empoderacion di hende muhe. Importante lo ta conscientisacion tanto den aparato publico como den comunidad, relaciona tambe cu desaroyo sostenible na Aruba. Esaki ta encera tambe elimina normanan social tradicional, actitudnan y custumbernan cu ta encurasha y permiti consideracion di e rol di e hende muhe como uno inferior;