Presidente di Conseho Electoral Hubert Maduro

22 di juni ta bira e ultimo dia cu por registra un partido politico pa participa den siguiente eleccion. Dos siman despues e register ta wordo traha anto pa 4 di augustus ta entregamento di lista. E biaha aki tur cos a hala pa un siman mas trempan compara cu ultimo eleccion. Presidente di Conseho Electoral Hubert Maduro ta splica nos mas y lo sigui brinda tur informacion necesario e simannan cu ta bini pa locual ta e proceso electoral 2017.

Registracion
Ley ta exigi cu pa un partido por entrega un lista, e mester ta un partido registra. Den e Conseho Electoral – den su forma chikito – nan ta dicidi tambe riba cua partido ta wordo registra pa por participa. Den total tin tres partido nobo pa haci peticion pa wordo registra tambe como partido. “Cu e registracion eynan nos ta calcula cu e por wak si e partido ta cumpli cu ley.”

Proceso electoral
Den e proceso di votamento, e Conseho Electoral ta fungi como e hoofdstembureau,  un nomber cu ta bin for di un otro ley cual ta ordenansa di votamento. Durante periodo di votamento, e hoofdstembureau akinan ta e Conseho Electoral. Normalmente segun sr. Maduro, nan ta draai cuater aña cu dos miembro, anto durante aña electoral ta haya tres hende acerca di e tres partidonan di mas grandi representa den Staten. E partidonan mes ta dicidi ken nan ta manda. Tur esaki ta sosode na luna di juli pa start na Augustus cu entregamento di lista. Ta e hoofdstembureau akinan ta determina kico lo ta e resultado di votamento. Hubert:  “Den cada districto e votonan ta wordo conta. Cada urna electoral ta un organo riba su mes.  Ora cu tur e votonan ta bin hunto, e conseho electoral den un reunion special kico ta e resultado di e reunion. Di biaha ta wordo bisa tambe ta ken ta esunnan cu a wordo vota den parlamento pa e prome tanda.”

Voto invalido
Pa un voto ta valido, e mester ta riba un persona riba e lista ora ta marca esaki cu potlood. Si bo marca esaki anto e ta mishi cu un otro ronchi riba e papel, e voto no ta valido. Si no yena ningun ronchi tampoco esaki ta bira un voto valido. Bo ta haya tambe segun sr. Maduro, hendenan cu ta skirbi riba e papel di vota cualkier cos y no manera debe ser, esta yenando e ronchi di esun cu ta desea di vota pe. Bo por comete eror, entrega bek esun cu bo a daña y pidi pa un otro papel cual ta pa un biaha so. Segun sr. Maduro, e votonan cu ta invalido no ta conta pues nada ta pasa cu nan despues. Nan no tin ningun influencia riba e resultado final di votamento segun sr. Maduro ta informa.

Kico ta pasa cu voto invalido?
Aña pasa alrededor di 13.000 hende no a vota, nos a puntra sr. Maduro kico ta pasa cu e cifranan aki. “Cu e cifranan aki ta pasa absolutamente nada. Pasobra si bo no aparece dilanti e urna, bo no ta haya un papel pa bo vota. Pues no tin posibilidad mes pa e formularionan di vota tin un influencia un caminda. Pasobra locual bo ta haya na bo residencia ta un carta cu ta yama bo pa bin vota na cierto urna.  Ora bo yega bo ta haya un papel pa bo vota cu ne y si den un urna cien hende no bin, nan ta resta cien papel blanco,” sr. Maduro ta bisa.

Riba e cantidad di hendenan halto cu ta vota na Aruba segun sr. Maduro ta dificil pa distingui kico ta e motibo ora cu e porcentahe subi of baha un poco. “Ami y mas hende ta kere cu ta e control social y control di e partidonan cu ta conoci na cierto momento ken no a vota. Pues ora bo no aparece pa vota, bo ta sigur cu bo nomber ta poni den un computer. Asina temponan moderno ta bo ta wordo registra pa cosnan cu bo no a haci.”