Porfin , despues di tanto luna presupuesto 2020 a yega parlamento. E curiosidad si tabatin cambio grandi aden a keda poni un banda di biaha, no tin tanto novedad compara cu loke a bira conoci a traves di informacion duna anteriormente. Esaki tambe via loke tabatin den e critica di CAft den nan conseho riba e proyecto di ley preliminar, manera nan mester duna prome cu trata e ley den parlamento. Ta bin ainda nan evaluacion despues cu e ley keda aproba den parlamento proximamente.

En general, e critica di CAft, demasiado enfasis riba logra mas entrada y demasiado poco atencion pa baha gasto, a haya su repiticion cerca Conseho Consultivo (Raad van Advies; RvA). Basicamente e entradanan proyecta pa 2020 ta percura pa cubri un aumento di gasto di alrededor di 60 miyon, mientras ta cubri tambe e surplus cu ta na mas di 40 miyon florin. Ademas e critica ta cu tin demasiado entrada cu ta mustra incidental y ta carece di un base structural. Tambe e hecho cu awor nos ta na maart caba y pa mas tempran e cambionan den ley pa BBO riba importacion, tax riba divisa, etc. por ta na vigor entrante 1 di april 2020, ta causa caba cu e entradanan lo ta menos cu loke ta calcula a base anual. Naturalmente cu gobierno a reacciona bisando cu nan ta confia cu tin suficiente entrada incidental pa cubri e contratiempo aki, algo cu nos ta haya un poco curioso… Si bo sa sigur cu bo ta bay haya cierto entrada den cierto aña, esey segun nos no ta ‘windfall revenue’ (‘meevaller’) mas; esey ta parce nos entrada regular anticipa, y lo mester ta hustifica den presupuesto.

Pero enfin, e presupuesto t’ey, cu su aumento drastico di e placa cu mester bin di e cartera di e ciudadano, pa cubri aumento di gasto y percura pa e surplus acorda cu Hulanda tambe t’ey. Lo tin un mayoria (preta) pa pasa presupuesto y e ley cu tur e cambionan fiscal cu ta acompaña esaki. Aki tambe tin cierto asunto cu ta resalta. Nos ta bay tin un BBO ‘na porta’ (na momento di importacion) riba tur mercancia, salvo e categorianan cu ya tabatin excension. E empresanan cu ta importa pa rebenta ta haya compensacion pa loke nan a paga na porta, na momento cu nan ta paga nan BBO/BAZV/BAVP den nan pago mensual. Aki pa prome biaha, manera nos a yega di comenta anteriormente, nos ta bay haya un impuesto tipo ‘BTW’, impuesto riba e Valor Agrega. Nos no ta contra esey, es mas, nos ta kere cu ta mihor pa nos a cambia completamente pa e sistema aki, cu ta duna mas garantia pa mantene efecto di inflacion abao. Pero, pakico mester trece esaki na un manera asina scondi, no ta mihor pa haci tur e trabao di biaha y abiertamente?

Di e manera aki, nos ta keda cu un sistema cu un tendencia inflacionario, y esey no ta bon pasobra e BBO aki no ta e unico medida. Tin e aumento di ‘deviezenprovisie’ cu nos ta bay topa atrobe den aumento di prijs. E pregunta ta na cuanto inflacion tur esaki lo bay resulta den e aña aki. Tin un proyeccion di inflacion di Banco Central pa e aña aki, pero segun nos no a tene cuenta cu e desaroyonan aki.

Naturalmente gobierno a haci un intento pa duna algo di compensacion na e ciudadano. Manera e rebaho di impuesto riba entrada, cu ta mas faborable segun cu e entrada ta mas halto, es decir menos atractivo pa e cartera chikito. Tambe a baha e impuesto riba ganashi cu 2%, di 25 pa 23%, mientras cu tambe a aboli e regimen di IPC, cu tabata solamente interesante pa un man yen di compania grandi. Esey ta lanta e pregunta si pakico no a haci algo mas drastico pa e empresanan, por ehemplo kitando e impuesto riba dividend completamente. Aña pasa, ora gobierno a baha temporalmente e tarifa di dividendbelasting, mesora a haya hopi mas placa (Afl. 47 miyon) mientras den añanan anterior e no tabata yega na mas cu un fraccion di esey. Esaki no ta proba cu dividendbelasting ta bon, al contrario e ta proba cu tabatin hopi placa den economia wanta pa motibo di e impuesto aki. Na hopi pais na mundo tin discusion fuerte riba e doble cobranza aki di winstbelasting y despues riba esey dividendbelasting. No ta simplifica kier simplifica e sistema fiscal? Cuminsa hacie anto.

Den e mesun direccion aki ta bay otro caso unda por a simplifica. Esey ta e zegelbelasting unda a haci un gesto na e empresario poniendo e peticion bao di e Ordenanza di Establecimento di Empresa (Vestigingsverordening Bedrijven) riba e lista di excension den e Zegelverordening. E ley aki tin un lista bon largo di ‘vrijstelling’ y nos ta puntra nos mes si no ta mas facil pa simplemente aboli e ley aki, algo cu tabata e plan di ex-ministro Bermudez tempo cu el a presenta na 2016, pero no a logra.

Finalmente, nos ta keda cu e sentimento cu no tin, keto bay, un plan fiscal balanza, pero cu a simplemente percura pa gara e placa cu mester a gara, pa por cumpli. Anto warda tanto luna pa esey?