Integridad ta prioridad pa Gabinete Wever-Croes. Durante e reunionnan den Parlamento comienso di e siman aki riba e topico di integridad, Premier Evelyn Wever-Croes a elabora riba e 10 pilaranan pa garantisa integridad den Gobierno.

LEY DI DESTAHO PUBLICO/LEY DI CONTABILIDAD:

E di cuatro pilar di integridad ta e ley di destaho publico/ley di contabilidad. E ley aki a pasa Parlamento caba. Ainda falta algun ‘landsbesluit’ den ehecucion ya cu e ley aki tambe a sufri retraso debi na Covid. Pero asina mes Gobierno ta actuando cu e reglanan mas estricto.

Ministernan no ta desvia di ley di destaho publico, solamente ora cu ta urgente of ta casonan specific. Pero ora nan desvia di destaho e ta dentro di e cuadro di ley di contabilidad.

Minister di Finansas mester aproba esaki, pero no ta controla si e minister encarga a haci su trabou. E minister encarga mes ta responsabel pa esaki. Mayoria di minister ta aplica e ley manera mester ta y ta desvia di destaho solamente den casonan necesario. Un ehempel di esaki ta den caso di renobacion di scolnan durante vakantie ta motibo valido pa e minister desvia di e ley di destaho publico pero den cuadro di ley di contabilidad. Y tur esakinan ta wordo registra pa por wordo bon controla despues.

Prome Minister a duna di conoce cu awor mes ta buscando e miho partner pa desaroya e area di San Nicolas. E precedura a cuminsa cu un ‘request of interest procedure’ 1 y 2. 1 ta pa refineria y 2 ta pa otro proyecto cu no ta refineria. Aunke no tawata necesario, Gobierno a dicidi di haci’e via un destaho publico. Pues a dicidi di aplica e sistema di ‘public tendering’ cu reglanan segun WTO. E no ta un must, pa haci’e di e forma aki, pero a tuma e decision aki pa garantisa transparencia y integridad di e proceso. Prome Minister a enfatisa cu Gabinete Wever-Croes ta aplica tur e reglanan di transparencia di destaho publico cu of sin mester, pa asina ciudadanonan por confia cu e proceso ta un husto.

DEFENSON DI PUEBLO, OMBDSMAN:

E Pilar number 5 ta Defensor di Pueblo, Ombdsman. Prome Minister a felicita Parlamento cu a pasa e ley importante aki. Un iniciativa importante di tur fraccion sosteni pa tur fraccion. E ta hopi importante pa Aruba tin su Ombudsman ya cu ta e unico pais den Caribe cu no tin su propio Ombudsman.

Prome Minister a indica cu e lo brinda Parlamento tur sosten necesario pa por realisa e ley aki. Tin fondo aloca riba presupuesto pa e trabounan continua pa yega na e bureau di Ombudsman. E procedura ta cu esaki ta resorta bou di Parlamento y nan ta responsabel pa nombra e Ombudsman. Premier Wever-Croes lo percura pa e kwartiermaker cu a ser apunta pa Parlamento cu ta sra. Sahaira Kelly pa por wordo poni ter beschikking di Parlamento full time. Prome Minister ta trahando cu sra. Kelly tambe pa mira unda Gobierno por yuda. Na e momentonan aki Prome Minister ta wardando riba e ‘profielschets’ pa keda aproba door di Parlamento cual ya caba ta den nan disposicion. Tambe ta hopi importante pa e cambio den Constitucion pa e Ombudsman drenta na vigor pa por nombra e Ombudsman. Si tur pone di nan parti, den 6 luna lo por ta asina leew di tin un Ombudsman na Aruba.

NATIONAL INTEGRITY SCAN:

Otro pilar importante, e di 6, ta e National Integrity Scan. Esaki ta un sondeo cu ta bay wordo haci pa wak con ta para cu e situacion di integridad na Aruba. Hunto cu Stichting Deugdelijkheid Aruba ta preparando un National Integrity Scan, un sorto di nul-meting. Desde cu Gabinete Wever-Croes a drenta Gobierno, Banco Central ta haciendo e sondeonan aki cual ta duna un bon indicacion. Sinembargo Aruba mester di un bon nul meting, un National Integrity Scan cu lo mester wordo haci regularmente p’asina por midi e avancenan riba tereno di integridad. E prome encuesta di corupcion di Banco Central tawata na 2018, y e di dos na 2019 y aunke nan a duna un bon indicacion, Gobierno ta sinti cu un National Interity Scan lo duna un base un poco mas firme pa por midi e avansenan riba e tereno aki. E scan aki ta ser financia pa Gobierno di Aruba, Hulanda y sector priva. E scan aki tambe ta sufriendo poco retraso na Hulanda door di Covid, pero Gobierno ta trahando riba dje. Pues esaki lo ta un nul-meting pa despues sigui ripiti e scan frecuentemente pa e ora numa por cuminsa wak di berdad e avansenan riba e tereno di corupcion y integridad di pais Aruba.