Sistema di tarifa di importacion special pa productonan alternativo pendiente ta djis un reto mas pa un pais chikito

Nacionnan Uni a kita di e idea cu ta paz ta trece stabilidad na mundo y mas bien a enfoca riba calidad di bida di ciudadano. Pa e motibo ey a bin cu e SDGnan, cu ta e Sustainable Development Goals, metanan di desaroyo sostenibel.

“Esey caba tabata un cambio grandi y cu a logra di uni tur pais den e pensamento aki ta un logro grandi cu ta duna mi mas speranza, pasobra ta wak calidad di bida pa un sociedad por progresa,” Evelyn Wever Croes a bisa Bon Dia Aruba. “SDGs ta tur e metanan, cu ta tur locual cu mester. E ta un guia, un compas, y Asamblea General e aña aki tambe ta enfoca riba dje.”

Pa Aruba e ta un compas tambe, pasobra locual el a trece pa Aruba ta continuidad, irrespecto e asignatura di e Gobierno. E proceso di SDGs a cuminza bao Gabinete Mike Eman II y aunke sin inverti grandemente den un aparato, el a continua den Gabinete Wever Croes I y II. “E ta duna mi speranza.”

Plan Strategico Nacional

E pregunta ta si Aruba a mira e SDGs traduci den pasonan concreto. “Nos tin e Plan Strategico Nacional, cu por fin, despues di e cinco aña ta determina kico ta plan strategico pa cumpli cu nan. Segun Evelyn Wever Croes, e pandemia a stroba hopi di e desaroyonan. Pero por lo menos tin un compas. Prome nos tabatin e metanan cu hende tabata usa ora nan kier of no kier, pero por lo menos nos tin e plan y e meta ta pa pone e plan den ehecucion.”

Segun Prome Minister tin aceptacion amplio pa e Plan Strategico Nacional, pero den ehecucion lo percura cu tin mas aceptacion. Y esey ta e reto di e Gobierno nobo, cu ta den luz di ‘Comienzo Nobo.’ “Nos ta enfocando riba e 17 SDGnan y no tur ta haya mes atencion cu otro, pero poco poco nos ta yega eynan y nos mester yega na tempo.”

Contribucion di sector priva y tarifa importacion special

Sector priva tambe lo mester duna su banda pa contribui, Prome Minister a bisa. Pero si enfoca riba e aspecto ambiental so, e lo nifica mas reto pa e sector, por ehempel pa busca materialnan di empake cu ta biodegradable, pero cu ta mas caro tambe. “E ta un decision di Gobierno. Por ehempel ora cu a bin cu prohibicion di plastic y Styrofoam, nos a bisa cu nos ta bay purba baha e tarifa di importacion riba e alternativanan. Awor aki ta den e proceso ey. E pandemia a impedi nos pa bin cu e cortamento den e tarifanan di importacion, pero esey ta parti integral di locual ta den discusion.”

Segun Wever-Croes, den reunionnan cu stakeholders den sector priva, locual ta sali afo ta cu tarifa di importacion riba productonan sostenibel ya no ta e problema grandi, sino cu tin dificultad pa yega na e productonan alternativo, “pasobra nos sistema no ta adapta pa un maneho di sostenibilidad na tur nivel. No tin un instancia cu berdad ta controla cu e productonan cu ta importa ta cumpli cu e rekisitonan, si por drenta si of no. Na Duane no tin e experticio. E expertonan ta na Direccion Naturalesa y Medio Ambiente, DNM, pero e departamento ta encarga cu maneho y no implementacion.”

Prome Minister a bisa cu prome cu Gobierno a cay tabata trahando riba henter un cadena unda lo facilita e importacion di productonan alternativo, y pa despues concentra riba e tarifanan di importacion.

“Nos tin retonan grandi, retonan cu ta pa mundo henter ta grandi, y pa Aruba, un estado di isla chikito, e ta bin cu reto hopi grandi. “