E prome vice-presidente di Fedecamaras di Venezuela, Adan Celis, ken a yega Aruba fin di siman ultimo, a tene un entrevista cu Bon Dia Aruba pa asina papia tocante e esfuerso y combersacionnan cu a bin tumando luga entre empresarionan Venezolano conhuntamente cu gobierno di Venezuela, gobiernonan di e islanan y di Reino Hulandes relaciona cu reapertura di frontera entre e pais bisiña y e islanan den Caribe.

Fedecamaras ta un asociacion civil sin fin di lucro forma pa entidadnan economico di e gremionan priva integra pa empresario, persona natural of huridico cu di manera conhunto of separa, ta eherce e representacion di actividadnan y interesnan economico.

Apertura di frontera entre Aruba cu Venezuela ta un topico cu ta keda vigente pa e importancia cu esaki tin pa e dos isla pa comercio y tambe turismo – e cual tabata representa un benta entre 40 y 50% di pasashinan for di Paraguana pa Aruba y Corsou, manera directiva di Camara di Turismo di Paraguana, Richard Zambrano, a menciona den un entrevista na aña 2021.

Gobierno di Venezuela y Gobierno di Hulanda na luna di december ultimo a informa cu nan a acorda “cuminsa e combersacionnan tecnico pa apertura gradual di frontera”, cu a wordo cera pa presidente Venezolano, Nicolas Maduro na februari di aña 2019.

Pa e prome vice-presidente di Fedecamaras, e fronteranan di e paisnan nunca mester cera pa motibo cu conflicto entre gobiernonan mester ta separa di interes general di e ciudadanonan. “Fronteranan mester permanece habri no solamente pa e intercambio comercial, sino tambe pa e mesun hendenan. Nan tin nan famia na otro pais y e ceramento di frontera ta separa e famianan aki. Esey ta e trabso fundamental cu nos ta bin haciendo, sensibilisa e gobiernonan, e opinion publico y e mesun hendenan riba e importancia di reapertura di frontera entre e islanan Aruba, Corsou y Bonaire cu Venezuela.” Celis a menciona.

E ta considera cu den e tempo aki nan a haya avancenan importante tanto di Gobierno di Hulanda, di e islanan, como di Gobierno di Venezuela na unda “nos ta sinti cu tin un sentido di haci’e, aunke nos ta respeta e diplomacia cu ta existi, pero nos ta keda sensibilisa e hendenan. Nos a mira reunionnan entre Gobierno Venezolano cu embahador di Hulanda na Venezuela, Robert Schuddeboom, ken ta hopi interesa den e tema aki na unda Gobierno Hulandes tambe ta sinti e necesidad pa habri e fronteranan y Gobierno Venezolano tambe ta tumando e pasonan necesario,” el a bisa.

Na comienso di e luna aki a nombra Yvan Gil como canciyer Venezolano nobo y pa dia 30 di januari ta bay tuma luga un reunion tecnico pa traha riba e aspectonan tecnico, manera e tema comercial di barconan, e logistica cu mester tin, logistica den e wafnan, e visa cu a implementa caba, como tambe loke ta relaciona cu apertura di espacio aereo.

“Nos ta spera cu dia 30 di januari nos por duna un paso mas pa e necesidad cu tin den apertura di frontera pa e dos nacion,” Celis a afirma.

Di loke ta trata migracion, ceramento di frontera tambe a trece dilanti e tema sanitario pa pandemia di Covid-19. Pa esaki, Celis a señala cu na Venezuela “autoridadnan a bin manehando e situacion sanitario hopi bon. Aworaki na Venezuela no tin mucho caso positivo y den esey no mester tin preocupacion. Pa biaheronan por drenta na Venezuela mester a haci un PCR test na aeropuerto mes. Pero e punto ta cu inmigracion ilegal no ta bay bin den avion ni den e barconan comercial, nan ta drenta cu otro vianan y mester haci control den esey, pero den e barconan cu ta bay pasa Aduana y otro controlnan no ta bay bin inmigracion ilegal.”

Fedecamara tambe a reuni cu diferente sector di estado Falcon, como gobernador Victor Clark; presidente di Fedecaramas di estado aki, Jose Graceffa; presidente di Camara di Comercio di Vela de Coro, Juan Gotopo; como tambe cu e empresarionan di estado Lara, Yaracuy y Zulia, debi cu caida di consumo y e capacidad productivo na Venezuela a bin disminuyendo. Na momento cu frontera habri, por presenta oportunidad pa nan por exporta, ya cu pa nan ta importante por importa nan productonan, igualmente ta bin sucediendo for di algun dia cu Colombia cu a habri e frontera terestre cu Venezuela.

Igualmente, nan ta bin dialogando cu Camara di Comercio y di Industria di Corsou, Aruba y Bonaire pa haci un prome reunion na unda nan lo pronuncia na fabor di e necesidad di apertura di frontera. “Esaki ta bay ta e prome reunion di e tipo aki den historia y ta bay ta hopi importante, pa sensibilisa, pa e tramitenan por wordo haci lo mas lihe posibel. Pa e siguridad alimentario pa e islanan ta importante pa tin un proveedor cu ta den menos di cuater ora riba barco y cu ta trece productonan pa satisface e necesidad di e habitantenan,” Celis a comenta.

Na Aruba nan a bin dialogando cu minister di Energia, Labor y Integracion, Glenbert Croes y nan ta tumando contacto cu otro funcionarionan di gobierno pa asina enfoca riba e importancia di e tema aki pa ambos pais.

“Ta importante pa nos busca oportunidad pa nos empresarionan por ubica nan productonan na mercado pa nan por sigui progresa. Tambe esaki ta fundamental pa tur habitante di e tres isla, pasobra nan tin un otro opcion, cu no ta suheto na problemanan cu fleta ta bin presentando den ultimo tempo na nivel mundial: ta barconan chikito cu ta bin akinan solamente y e productonan ta wordo produci na Venezuela, specialmente pa agropecuaria, agricola, berdura cu ta hopi mas fresco y mas barata. Loke ta importante pa habitantenan di e isla por haya e productonan aki pa por mehora e aspecto economico di empresarionan Venezolano,” Celis a declara.

Trafico aereo tambe ta hopi importante pa por habri back e rutanan pa motibo cu ta conveniente. Na e islanan na e momentonan ta exigi visa pa Venezolanonan por drenta y por lo tanto e fluho di biaheronan cu ta bay drenta ta personanan cu bay bin pa haci turismo, cu tin capacidad pa biaha y cu ta bay bin pa keda den hotel of otro tipo di alohamento. “Pa e mesun habitantenan di e isla tambe ta importante pa nan por biaha pa motibonan medico, esey tambe ta un motibo di pakico nan tabata bay Venezuela, debi na e mediconan profesional cu tin na Venezuela.”

Ta un intercambio positivo tanto pa habitantenan di e islanan como tambe pa Venezolanonan cu kier bishita nan famia na Venezuela den un vuelo directo di Aruba pa algun ciudad di Venezuela, di e forma aki tampoco mester cumpra un pasashi pa biaha via Panama of Republica Dominicana manera por wordo haci for di dia cu frontera a wordo cera.

Pa finalisa, Celis a trece dilanti cu “nos ta papiando di comercio, di turismo pero tambe di e reunificacion familiar y esey mi ta kere cu ta un tema den cual nos tin cu papia, famianan separa pa via di esaki ta famianan cu tin varios aña sin por wak un ser keri y nos kier a traves di esaki, uni e famianan ey, nos ta sigur cu e dos gobierno tanto di e islanan como di Venezuela y di e Reino Hulandes y embahador Robert Schuddeboom ta den proceso pa logra esey.”