Oriana Wouters ta un conocido activista pa husticia climatico. Un proyecto recien cu e ta forma parti di dje ta e proyecto Feeling Hot, un herment climatico pa por haci e isla mas resiliente. Den un entrevista cu Bon Dia Aruba e ta conta tocante e meta di e proyecto y kico e ta encera.

E proyecto aki Oriana ta co-lidera hunto cu Muskaan Khemani di Corsou y ta enfoca riba mapa di calor cu ta mustra e distribuicion di calor rond di e isla. Nan ta midi e temperatura extremo den e periodo mas calor di aña, cual ta entre e lunanan di juli cu september, y ta wak kico e temperatura di e suelo ta.

El a indica cu normalmente informacion di tempo di Meteo ta papia tocante e temperatura di aire y cu e proyecto aki nan ta wak kico ta e temperatura di e suela.

El a splica cu e metodo pa midi esaki ta basta cientifico pero generalmente ta djis baha imagen di satelite y despues ta enfoca riba rayonan di e imagen. Esaki, el a sigui splica, por ser compara cu por ehempel scucha radio. Ora di scucha radio ta usa un frecuencia pa cambia di un canal pa otro canal.

Nan ta aplica un metodo caminda ta usa frecuencia pa midi calor, temperatura y esaki ta haci cu nan por crea un mapa cu ta mustra e distribuicion di temperatura extremo riba e isla. E proyecto aki ta ser ehecuta pa cuater isla den Caribe: Corsou, Sint Maarten, Jamaica y Aruba.

Oriana a splica cu pa realisa e proyecto na e diferente isla no ta necesario pa biaha bay e isla pa haci esaki, aunke lo ta miho si por valida e imagen cu hermentnan na e localidad mes tumando algun punto na e localidadnan y asina midi e temperatura di e suela.

Cu esaki, el a indica, por mehora e modelo, pero pa e proyecto aki specifico nan ta usa un codigo cu su partner e desaroya y a base di esaki e ta un manera hopi simpel pa cualkier persona riba e islanan test si e metodo ta traha y nan por crea nan propio mapanan den futuro.

A traves di nan website cu FeelingHot.org nan ta bay cuminsa subi e imagennan cu tin. El a conta cu nan a crea un tipo di ‘time series’ cu cual por wak e mapa di calor pa cada isla entre aña 2013 cu 2024 den e periodo mas calor pa cada isla. Asina por wak con e distribuicion di temperatura ta cambia durante e añanan.

Ademas, el a agrega, nan ta trahando cu e Climate Impact Atlas riba e tres islanan pa asina inclui esey den e mapanan cu nan ta creando di impacto climatico pa e islanan.

Oriana a indica cu aworaki nan ta ehecutando e parti di proyecto unda nan ta haci entrevista cu gruponan cu ta hopi vulnerabel pa calor. El a splica cu generalmente ta ser bisa cu gruponan mas vulnerabel na calor extremo ta hende grandi riba 65 aña cu muchanan di menos di cinco aña.

Pero el a remarca cu esaki ta gewoon un standard cu a ser desaroya y en realidad tin hopi mas grupo cu ta vulnerabel, pasobra por ehempel nan ta traha pafo henter dia.

El a conta cu nan a sinta cu diferente stakeholder na Aruba den gobierno y otro islanan pa asina selecta tres pa cuater grupo cu pa nan tabata mustra cu mester di atencion. E gruponan aki pa Aruba ta deportistanan, personanan cu a traha den cuido, persona cu ta tuma bus y esnan cu ta traha pafo. El a indica cu riba e otro islanan esaki por varia un poco pero den mayoria di isla a scoge personanan cu ta traha den cuido y docentenan, esaki pasobra nan ta duna les na muchanan chikito.

Preguntanan cu nan ta haci na e gruponan vulnerable ta con e calor ta afecta nan salud, con e ta afecta nan na trabou y con e ta afecta nan ora nan ta haci actividadnan recreacional.

Oriana a conta cu el a conoce Muskaan durante e Caribbean Climate Justice Leaders Academy. Ambos a ser selecta for di alrededor di 450 persona cu a aplica pa atende e academia y despues di seis luna nan a ser selecta di 35 persona pa bay e conferencia di partidonan di cambio di clima.

El a splica cu Muskaan ta esun cu a desaroya e metodologia y di su banda el a busca fondo pa traha riba e proyecto. Nan a haya fondo for di e Comision Nacional di UNESCO cu sosten di Comision Nacional di UNESCO di e otro islanan.

El a splica cu esey tambe tabata competitivo pasobra e comision ta selecta algun proyecto comp parti di nan programa di participacion y nan ta mand’e pa UNESCO na Francia y eynan nan ta selecta e miho proyectonan cu nan ta financia.

Por ultimo Oriana a indica cu aworaki nan ta den proceso di busca partners pa e evento di presentacion cu nan kier organisa na augustus pa tur e islanan pa cual nan lo invita comunidad pa bin mira e mapanan cu ta di Aruba pa haya mas informacion tocante kico e hendenan di e gruponan vulnerabel a contesta riba e preguntanan y dialoga cu comunidad kico por haci cu e informacion aki den futuro. El a remarca cu e idea ta cu tur hende ta haci uso di dje.

Alabes el a indica cu nan ta buscando tambe un studiante pa yuda cu e analisis di e data.