E siman aki den Parlamento di Aruba a tuma luga tratamento di presupuesto di aña 2024 di Gobierno. Durante e prome reunion publico pa cu esaki, Minister di Economia, Comunicacion y Desaroyo Sostenible, Geoffrey Wever a elabora ariba diferente topico y a contesta e preguntanan di e parlamentarionan. Un di e temanan cu a destaca y pa cual a ricibi basta pregunta ta e necesidad pa diversificacion di economia di pais Aruba.

Minister Wever a remarca cu e tema di diversificacion di economia ta uno importante y cu diferente miembro di parlamento a señala tambe. El a señala cu tin atencion pa e necesidad di diversificacion di economia di pais Aruba.

El indica cu varios a parlamentario a trece e punto di agricultura pa dilanti como sector economico nobo. El a subraya cu esaki ta algo cu no ta responsabilidad di un solo minister, pero di diferente minister pa desaroya e sector aki como pilar economico pa trece cambio structural pa pais Aruba.

Pero pa haci esaki tin varios obstaculo cu mester logra surpasa. E mandatario a splica cu un di e obstaculonan pa agricultura comercial na Aruba ta training y educacion. El a remarca cu hendenan no tin e conocemento necesario of completo, no tin acceso na financiamento y capital, y tereno, awa, coriente tambe ta forma obstaculo den e area aki y el a enfatisa cu mester aborda e obstaculonan aki un pa un pa logra desaroya agricultura como un pilar economico.

Minister Wever a indica cu un manera pa aborda e obstaculo di educacion ta cu hunto cu Minister di Naturalesa y den cooperacion cu Qredits a bin cu e Agri Business Academy pa yuda cu conocemento di agricultura. Aña pasa 60 hende a ricibi un training di 14 siman pa bira empresario den agricultura.

Pa aborda e obstaculo di financiamento, el a sigui splica, gobierno a cuminsa combersacionnan cu Qredits pa crea un fondo cu cual ta bay financia empresarionan den agricultura. El a indica cu siman pasa nan a haya veredicto pa loke ta acceso na un fondo cu Aruba tin di mas o menos 1.2 miyon florin cu pa añas tabata na un banco. A cuminsa un caso, a gana e caso y aworaki e placa aki ta bin back y a logra haya acceso na dje pa asina hunto cu Qredits crea un fondo di tres miyon florin pa financia entrepreneur den agricultura, dunando nan prestamo te cu 200 mil florin cu un tasa di 2% di interes.

“Esaki ta loke e sector mester. Esaki ta un paso historico pa crea un pilar economico nobo. Esey ta e unico manera cu nos por diversifica nos economia, door di identifica e problemanan y bin cu solucionnan real,” el a enfatisa.

Otro argumento cu a bin pa dilanti for di diferente miembro di parlamento, cu e mandatario a toca riba dje, ta cu a pesar cu e cifranan di inflacion ta baha y cifranan economico nominal ta positivo, kico ta para di e posicion y e poder di compra di e ciudadanonan.

Minister Wever a splica cu na mei di 2023 pa prome biaha Departamento di Asuntonan Economico a publica no solamente e GDP nominal, crecemento economico nominal, pero tambe e crecemento real.

El a splica cu den e Plan di Accion 2023- 2025 por wak e crecemento nominal positivo, pero no ta wak esaki traduci su mes den un mehoracion di e situacion di e ciudadano.

E mandatario a indica cu ora cu compara e rindimento di Aruba su economia den 30 aña, for di 1986 te cu 2019 cu tin data di dje, por tuma nota cu e economia den terminonan nominal a crece ocho biaha mas, pero ora cu bay wak e crecemento real den e mesun periodo aki por wak cu ta cuater biaha so esaki a crece.

E diferencia entre crecemento nominal y crecemento real, segun el a splica, ta cu hopi di e aumento di crecemento nominal ta basa riba prijsnan cu inflacion cu Aruba ta importa for di exterior y esaki na final di dia ta e ciudadanonan tin cu paga e aumentonan internacional aki.

El a sigui splica cu ora wak e diferencia, con inflacion ta bahando y con e inflacion di Aruba ta mas abao cu esun di resto di mundo, e ora ta bin e pregunta con esey por ta posible pasobra Aruba ta importa tur cos.

“E poder di compra, e salarionan ta kedando atras y si nos no aborda e centro nos no por drecha e situacion, nos por keda inverti den inversion di capital, bin cu storia bunita, pero nos tin cu percura pa e posicion di hende bay dilanti y unico manera pa haci esey ta wak unda e problema ta den nos sociedad, unda e problema ta den nos economia y kico nos mester haci realmente pa nos por bay dilanti,” Minister Wever a remarca,

El a agrega cu na Aruba tin hopi trabao cu ta paga salarionan hopi abao y manera cu el a menciona den tratamento di presupuesto complementario 2023, e decisionnan di pasado, unda a duna permisonan pa hotelnan nobo wordo construi, awe ta un problema pasobra no tin hende pa traha.

El a resalta cu esaki ta pone presion riba gobierno y consecuentemente tin impacto riba AZV, SVB, riba scolnan, riba infrastructura y infrastructura social.

E mandatario a enfatisa cu aworaki gobierno tin cu deal cu e consecuencianan di esaki, mescos cu nan ta deal cu e consecuencianan di prestamonan iresponsabel di pasado cu aworaki nan tin cu busca surplus pa paga debe. “Awe nos ta deal cu e consecuencianan di permisonan di hotel cu a wordo duna na un forma descabeya,” el a indica.

El a señala cu e introduccion di Plan di Accion 2023 pa 2025 cu ta titula “Een Duurzame en Inclusief economie” por wak con importacion di petroleo tin impacto riba inflacion y riba e cartera di e ciudadano.

“Dicon tur cas, no di hende cu placa so, pero tambe casnan di FCCA, casnan di hendenan cu menos recurso, dicon nan no tin solar panel riba nan dak? Dicon nos no tin un plan pa bin cu mas solar panel y reduci e importacion di petroleo, reduci e presion cu na final di dia ta wordo carga door di cada ciudadano. Dicon no tin inversion structural cu ta wordo haci den agricultura? Nos tin pa inverti structuralmente den agricultura pa nos por crea empresarionan den agricultura,” el a subraya.