Bon Dia Aruba a puntra minister demisionario di Infrastructura Benny Sevinger riba e situacion di e terenonan di saliña recientemente otorga na Malmok y rumornan di otro desaroyonan comercial den areanan di naturalesa. El a subraya na Bon Dia cu e proximo gobierno ta bay tin cu cambia e ROP (Ruimtelijk Ontwikkelingsplan) pa varios motibo.

“Si bo no cambia e ROP, Aruba su economia ta tranca, e parti di vivienda ta tranca, bo no por duna tereno y desaroya nos pais mas,” e mandatario ta bisa. El a remarca cu 66% di nos isla na momentonan aki den e ROP actual ta ‘landelijk/groen en natuur gebied’. E otro 33% ta loke a sobra pa e ciudadnan y tambe pa loke ta trata vivienda. Cual di e 33% aki, 98% ta yen caba, segun Sevinger. “Kiermeen ta 2% tin di loke nos a haci den e ultimo ocho añanan (inbreiding), busca un tereno akinan, busca dies otro caminda etc.”

E ta sigui bisa cu si e proximo gobierno ta kere cu e por sigui cu e maneho ey di loke nan a hiba den e ultimo ocho añanan, e ta haya cu nan ta ekiboca. “Nos a laga e ROP den un proceso unda nos a huur diferente consultante. Mi no sa si e minister nobo lo bay sigui cu esaki. Mi ta supone cu nan lo bin cu nan mesun consultnan, pero rapidamente nan lo realisa cu ROP mester wordo cambia.”

Bubali Wetlands

Discusion terenonan saliña
Algun dia pasa nos a publica riba pruebanan cu nos a haya na kadaster di terenonan otorga na area di saliña Malmok riba un di e shete parcelanan den e area. Mescos Bubali Plas cu ta para den ROP como un area cu ta gara awa di yobida na momento cu awa yobe, ta mescos pa tur e otro saliñanan cu ta Malmok, patras di The Mill, Bakval y otronan rond Aruba.

Esaki nos ta bolbe subraya ta un di e 16 areanan di naturalesa cu a keda priminti pa wordo proteha pa gobierno. Nos a puntra e mandatario pakico ta otorga tereno riba area cu lo mester keda protegi, el a contesta cu: “Un tereno ‘wetland’ no ta un natuurgebied. Wetland ta un caminda cu ta un saliña cu nos ta uzando pa añas caba como ‘bufferzone’. Si bo gara tur e casnan cu tin na Malmok na momentonan aki unda cu ministernan anterior, parlamentarionan aworakinan cu ta bisa bo no por otorga nada eynan, nan cas ta den wetland. El a wordo duna pa nan haya vivienda pero nan ta bisa te akinan mi kier pa e yega mi no kier bisiña mas.”

Sr. Sevinger ta sigui bisa cu e diferencia ta kico bo ta bay pone como wetland protegi pa naturalesa. “Riba e parti ey mi semper tabata den discusion cu diferente personahenan cu ta bisa tende, ‘tur cos mester bira naturalesa’. Tur cos tin un limite. Kiermen si mi bisa te akinan nos ta mira desaroyo di vivienda y resto ta protegi, e ora esey ta un debate cu bo tin cu hiba. “

Saliña Malmok

Ningun hotel na Arashi
Un otro rumor cu a circula recientemente ta di un supuesto hotel na Arashi cu lo mester ta den planificacion. Nos no a haya ningun informacion for di DIP (Departamento di Infrastructura Publico), kende su director a bisa nos cu e no tin ningun informacion riba esaki. Nos a puntra sr. Sevinger kende tambe no sa di ningun desaroyo pa un hotel na Arashi. Riba otorgamento di tereno den areanan cu mester keda protegi, e ta sigui expresa cu practicamente esunnan kehando ta bisando pa basha e casnan actual na Malmok abao pasobra nan mester bira naturalesa por ehempel. “Asina leu opinion di hendenan ta bay cu ta di un extremo. Como gobernante bo ta mira tur banda di medaya. Vivienda, wetland pa naturalesa of con bo ta proteg’e. Bo ta wak tambe desaroyo economico, unda bo tin oportunidad pa bo crece y tuma un decision basa riba esey.”

E ta sigui splica: “Ora bo tende di un parti so cu kier protege naturalesa so, otro parti cu kier desaroya so, otro grupo cu kier tereno pa cas, abo como gobernante mester tuma decision memey di esey, y no ta tur hende ta bay ta di acuerdo cu bo; esunnan cu ta keha cu a kita un pida di wetland no ta bay ta di acuerdo, pero esun cu a hay’e pa traha su cas si.”

Saliña Malmok

14.000 hende wardando pa tereno
E Ruimtelijk Ontwikkelingsplan (ROP) a wordo implementa na aña 2009 for di un ley cu a keda aproba na 2006. “Minister e tempo ey Marisol Lopez-Tromp, no a traha e ROP e tempo ey pa e por a duna tereno manera cu e kier. Anto na final ora di baha, el a bin cu e ROP pa mara e gobierno aki.” Sevinger ta keda enfatisa cu esaki ta un plan cu gobierno anterior a laga atras unda cu 90% nan ta di acuerdo cu ne, y 10% no.

Sevinger ta splica cu esaki ta un plan cu gobierno mester pone como maneho strategico pa termino largo, un tempo di dies aña. No ta tur gobierno tin e mesun vision. E vision di partido AVP por ehempel pa bira un pais mas berde, cu panelnan solar, windmolen y energia berde, segun sr. Sevinger, e ROP cu gobierno anterior a laga no ta tene cuenta cu esey. “Esey ta un di e cambionan cu nos a propone.”

Nos poblacion su parti di pidi tereno pa vivienda a pasa casi 14.000 hende wardando pa tereno. Pues segun sr. Sevinger, si no haci cambio na e ROP awor, e hendenan aki no ta bay haya tereno. Sevinger: “A pesar di con chikito bo ta bisa cu nos tin cu haci e tereno. Cu nos tin cu bay ariba por ehempel. E ROP ta bisa cu ta cierto haltura so bo por pone akinan. Si bo ta bisa no por duna tereno pa mantene tur cos berde y naturalesa, mester bay ariba e ora. Pero si e mesun ROP ta prohibi esaki ta unda bo ta kere bo ta bay crece?”

Debate ta sigui
Esaki ta e retonan cu e ultimo gobierno a bin ta confronta e ultimo añanan sin laga afo varios ocasion cu mester a bay corte relaciona cu esaki. “Nos a laga parti di esaki cla pa e debatenan por sigui y mi ta kere e proximo gobierno lo sigui cu ne, ta bo deber como minister. Un minister di infrastructura su trabao ta traha infrastructura y duna tereno pa desaroyo. Tanto pa vivienda y desaroyo economico pa comercio.”

El a sigui bisa: “Y si bo ta kere cu bo por haci bao di e ROP manera cu e ta, nos lo wak con nan ta sali for di dje. Sin embargo nos a laga un trabao andando cual nos ta spera nan sigui cu ne.”