Nos ta para na inicio di un siman crucial atrobe, y ademas rondona pa bastante discusion y discordia. Na e momento aki atencion ta bay mayoritariamente na e acontecimentonan local, manera e diferente protestanan cu ta tumando lugar, manera den e siman cu a conclui. Esey ta logico tambe ya cu ta dificil pa ignora nan, si acaso esey lo tabata consehable. Fuera di e debate continuo riba e escogencia cu mester haci entre e diferente opcionnan ofreci pa yega na soluciona (pa un gran parti) nos problema di desperdicio, nos tin tambe e malcontento cu a cuminsa surgi entre diferente grupo dentro di e aparato gubernamental cu ta desea di mira mas accion den regla e exigencianan cu nan tin. Aki ta trata di entre otro cuerpo di aduana, docentenan den enseñansa, mientras cu ta cuminsa tende tambe malcontento di banda di departamento di inmigracion, y mas. Hopi di e kehonan tin di haci directo o indirectamente cu e problema di semper: recurso financiero di gobierno disponible of no. Den e situacion actual ta cuminsa cu bisa cu no tin placa, pero probablemente lo termina bisando cu nan a logra haya algun solucion toch. Unda nan ta logra haya e placa aki, nos no sa pero ta parce posible pa logra solucion aunke sea parcial.

E urgencia ta grandi, pasobra no ta consehable pa laga tension keda ‘build up’ te na un punto cu nos ta yega na un situacion indeseable cu posible consecuencia pa nos economia. Aki tambe semper mester biba cu e idea cu den un economia casi totalmente dependiente di turismo, agitacion y desorden ta e ultimo cos cu nos mester. Sin embargo, protesta y demostracion, semper si esaki ta bay na un manera ordena, ta parti di e derecho di expresa opinion publicamente y no mester hiba nos inmediatamente na e conclusion cu tin caos na caminda.

Mientras cu gobierno ta purba deal cu e problemanan local, practicamente no tin atencion pa e problema grandi cu ta e continuacion di e pleito – segun nos opinon keto bay innecesario – cu Hulanda tocante e supervision financiero di Reino. Diabierna proximo tin programa e reunion clave di Conseho di Ministro di Reino unda, segun a sali afo te awor, gobierno di Aruba lo mester presenta un plan con e asunto mester sigui. Aki ta dificil imagina un solucion intermedio cu cual ambos banda por biba. Practicamente no ta posible reconcilia e puntonan di bista, unda gobierno di Aruba en realidad ta rechasa supervision di Reino, mientras di otro banda Hulanda ta haya cu esaki ta necesario. Ta dificil imagina ‘djis un tiki supervision’ y si acaso e mester t’ey esey ta solamente posible si gobierno di Hulanda/Reino regla esaki, pasobra Aruba no ta bay cana e caminda ey, esey ta algo cu ta sigur, despues cu a haci e esfuerso pa desmantela e supervision via e ley di Aruba.

Cierto publicacion den prensa Hulandes ta indica cu tin varios partido y politico individual cu ta ‘completamente harta’ cu Aruba pa loke ta e tema aki, y lo apoya medida fuerte di gabinete Hulandes, si esaki dicidi cu esey ta e ruta pa tuma.

Den e caso cu esaki sucede, Aruba por keda confronta posiblemente hasta cu medida simultaneo den forma di un ley di Reino pa substitui e ley di supervision (LAft) desmantela na juni, y un decreto real pa obliga gobierno di Aruba implementa e recomendacionnan pa presupuesto di 2019 tambe. Esaki tin su bentaha y desbentaha. Di un banda esaki ta bay limita grandemente e posibilidadnan cu gobierno di Aruba lo tin pa tene gruponan dentro di e aparato publico contento, pero di mes manera por mustra riba e ‘fuerza mayor’ cu e intervencion Hulandes lo significa… Cu otro palabra, un accion Hulandes pa loke ta supervision lo crea ‘un enemigo externo’ cu lo por yuda pa kita e gruponan cu nan exigencia for di lomba di gobierno.

Y cu esey lo a logra neutralisa e situacion? Nos no ta kere, pasobra aunke lo tira culpa riba e intervencion Hulandes, hopi lo culpa toch e gobierno sinta actualmente pa e situacion, unda e medidanan tuma ta toca nan interes. Ademas, ta keda suficiente tema unda gobierno mester mustra diligencia, cu intervencion Hulandes of no. Tumando na cuenta e tema cayente di e maneho di desperdicio, cu no ta bay calma por lo pronto, sigur no si den parlamento e fraccionnan gubernamental aproba e cambionan den e ley di Serlimar sin mas. Loke por bay sucede despues ta un proceso largo den corte cu ta keda ‘drag on’ te dia di eleccion na 2021… Ningun gobierno lo mester desea esaki pa su mes, y sigur no si esaki ta bira e candela cu lo yuda cende tur otro malcontento cu por tin. Ta di supone cu tur partido politico ta traha cu e speransa di por bolbe den gobierno. No cu ta nos responsabilidad pa salbaguardia ningun gobierno, pero nos no por detecta tanto logica den e rumbo cu e asuntonan clave pa e periodo di gobernacion aki ta tuma. Mas bien nos por cuminsa papia di loke na Ingles nan ta yama ‘self-inflicted wounds’ cu ta haci daño grandi mientras cu oposicion ta relativamente ‘manso’ na e momento aki. Dianan straño, por cierto.