Diahuebs pasa nos por tabata testigo con rapidamente nos parlamento ta degradando den algo cu no por ta sirbi e pais aki. Den forma di asalto dos ministro ta bin parlamento cu un Landsbesluit HAM (decreto estableciendo reglanan general), pa por permiti piscamento cu harpun. Segun e otro ministro cu no tabata na altura di e preperacion di e decreto, el a haya esaki e dia anterior anochi via Whatsapp di su colega ministro encarga cu husticia, cu aparentemente e mes o bao di su guia a prepara e documento.

Despues el a ser confronta cu e yamado urgente pa presenta na parlamento, unda lo a sondea sentimento di e parlamento encuanto e introduccion di un ‘gedoogbeleid’ pa cu piscamento cu harpun, como preludio pa introduccion di cambio di ley cu mester facilita dicho permiso pa pisca di e forma ey. Imagina esaki: un di e ministronan cu mester firma bao di e decreto aki, 24 ora promer cu tratamento den parlamento, no ta na altura mes di e preparacion di e documento aki, cu e mester bay firma… Como cu e dos coleganan, despues cu el a expresa esaki den parlamento, no a desmenti cu ta asina e asunto a bay, nos ta kere cu loke e tabata bisa ta berdad. Conclusion: na e nivel di ‘asalto’ aki, o manera nan ta bisa na bon Hulandes: ‘struikroverspraktijken’, nos gobernacion a baha, unda nos no por ni conta cu un debido preparacion conhunto den seno di conseho di ministro, unda como minimo e tres ministronan cu mester firma e decreto mester a actua conhuntamente. Si ta trata di un conseho di ministro cu ta funciona drechi, no por haci nada mas cu condena e tipo di practica aki, pero nos tin poco speranza cu esey ta bay sucede. Ta parce cu tin un conspiracion pa haci su bida imposible pa e mes bay.

Pero tin mas aspecto pa considera. Desde ki tempo ta usa ‘voorhangprocedure’ pa un decreto, cu normalmente ta bin Staten ora e ta firma caba? Como agravante, den e caso aki no a ni manda e decreto aki pa Raad van Advies, cu mester conseha riba esaki. Kico parlamento ta haci cu un documento cu lamentablemente nan a print caba, mihor nan a lag’e digital pasobra e no val e papel cu e ta skirbi ariba. Esaki ta indica anto tambe, cu ta trata aki di un accion conhunto di e partidonan di coalicion, tanto den conseho di gobierno como den parlamento. Anto nos ta haya muestra di e tipo di actuacion totalmente desvia, na momento cu Aruba ta pasando den su peor crisis, unda tin otro cos pa atende?

Naturalmente nos apreciable ministro y parlamentarionan casi cu lagrima na wowo ta trece como argumento, cu tin hopi famia di piscador cu ta wardando riba accion politico pa nan por pone cuminda riba mesa. Si esey ta e caso, y nos no ta descarta esey, ta conta pa nan cu nan mester por haya e mesun ayudo cu miles di nos ciudadnonan ta haya for di e mesun gobierno aki. Entre nan tambe tin hopi cu no por gana placa cu nan propio negoshi cu a kibra. Pero pa bay atrobe den un asalto riba naturaleza, sin control y den violacion di e tratadonan cu cual nos tin cu cumpli, ta algo cu e mandatarionan responsable mester splica nan. Ademas, henter e prohibicion di spearfishing no ta stroba piscamento cu otro medio. Ban ta franco cu otro: ta cuanto piscador profesional nos tin cu ta pisca pa biba, cu ta practica spearfishing como nan manera di trece pisca tera? No ta mas pa complace e grupo di fanatico di spearfishing deportivo? Nan no por kere cu un gobierno ta pone nan interesnan personal promer cu interes general, cu ta cumpli cu e tratadonan cu nos a firma. Pero tin un grupo mas cu aparentemente tin compromiso cu e dos ministronan, esnan cu kier maneha equipo di spearfishing como negoshi. Ta pesey den e decreto e mandatario ta bay asina leu cu ta hinca caba un permiso pa hende cu ta bay tene negoshi di equipo di spearfishing, sin regla, sin norma, pasobra cualkier persona residente na Aruba por bay pidi un permiso y haya esaki. Ta straño cu e ministro cu nan kier pone bao presion ta yama e cos aki un ‘free for all’? Esey e lo para bira si e ministronan contrincante, conhuntamente cu un mayoria den parlamento, haya nan gana.

Pakico e ministronan aki, si ta asina preocupa nan ta cu e perspectivanan di pesca en general na Aruba, no ta percura pa Aruba bira doño di e Zona Exclusivo Economico, cu ta duna nos un sector di 200 miya panort di e isla? Te awe ainda Aruba no a regla e asunto aki, mientras cu Curaçao tin un ley pa regla esaki pa basta aña caba. Por ta cu nan tin miedo di e responsabilidadnan cu esaki ta trece cune; al fin y al cabo, esaki tambe ta tratado internacional, y nan kier cumpli cu e ‘lusten’ pero no cu e ‘lasten’? Nan ta haya straño anto cu Hulanda ta bisa nos cu nos a haya autonomia pero cu nos no por maneha esaki? Continuamente nos ta duna prueba cu nos no por…

LJMADURO – 02-OCT-2020