Den un entrevista extenso den nos edicion di ayera cu directora di Departamento di Asunto Social a atende e tema di pobreza na Aruba, dentro di e contexto general di e situacion social na Aruba. Den esaki tabata referi na e papel protagonico cu turismo a hunga den nos economia den ultimo decadanan, cu lo a habri caminda pa un economia basa riba labor barata. Esey ta parce nos un señalamento cu merece un splicacion mas profundo. Loke nos mester puntra nos mes si ta asina cu ta e tipo di industria riba cual nos ta basa nos economia, riba su mes ta dicta caracter di henter nos economia. Nos ta kere cu e imagen ey ta mucho simplista y merece ampliacion.

Ban cuminza cu bisa cu e desaroyo enorme di turismo, hopi mas aya di e capacidad di mercado laboral di e momento ey, a causa un crecemento grandi di e cantidad di cupo di trabao. Pero, esey no ta e unico sector cu a crece. Den e mesun periodo ey por a mira un aumento enorme di e cuponan di trabao den e sectornan cu ta duna servicio, sea na e sector turistico, o na e comunidad en general. Como indicacion di esaki por sirbi e cifranan di empleo entre 1995 y 2005, unda Aruba a mira un aumento di alrededor di 12.000 cupo di trabao… cu no tabata den e sector turistico, en todo caso no den sector hotelero. Den e decada ey practicamente no tabatin crecemento di e cantidad di camber di hotel y otro acomodacion. Unda e empleo a crece anto? Den e sectornan di servicio, unda tambe tabatin un demanda grandi di labor barata. Nos mester djis pensa riba e enorme crecemento cu a tuma lugar den e cantidad di truck pa hiba awa sushi na e instalacionnan di purificacion. Y pakico esaki tabata necesario? Pasobra planificacion urbano tabata y ta un tereno desierto unda cu gobierno(nan) no tabata preocupa ta con e urbanisacion pa e duplicacion di e poblacion tabata tuma lugar. Esey a causa cu practicamente tur vivienda construi den e periodo ey ta depende te awe di laga chica pos por lo menos un biaha pa luna. Y ta ken ta e personal riba tur e trucknan ey? Nos tur sa e contesta. Esaki a hiba na e crecemento di trabao barata den e sectornan cu no ta turismo. E falta di planificacion y e crecemento di barionan ‘con cu ta’ tabata contrario na esunnan traha den añanan 50 por ehemplo (Dakota, San Nicolas), unda e Hulandesnan di e tempo ey tabata percura pa ‘riolering’. Nos a opta pa resolve problema cu core awa cu cheap labor…

Esey ademas no tabata e unico problema di infrastructura cu nos a crea, unda cu vivienda popular a keda completamente atras, cu e consecuencia cu gran parti di e poblacion no tin cas na nan disposicion, sino cu nan ta condena pa biba den apartamento, cu sigur no ta e ambiente ideal pa mucha lanta aden. Loke a crea na vivienda popular no tabata mas cu e famoso gota riba un plachi cayente, mientras hopi di nos gobernantenan ta haci como si fuera ta gran cos a logra den e sector aki.

Como agravante nos por observa cu den tur e añanan ey no tabatin un busqueda conhunto di mehora productividad laboral; te awe esey ta parce palabra malo na Aruba, salvo e empresario individual cu ta logra di ta mas competitivo den su sector, utilisando lo menos posible labor humano, pa mantene costo abao. Mester bisa cu gobierno tampoco tabata mira importancia di esey, pasobra nan maneho di emplea hende no tin absolutamente nada que ver cu productividad laboral, al contrario. Y asina nos a yega na un economia unda bo mester mas di dos salario minimo pa bo yega na un entrada pa un famia di mama, tata, y dos yiu, pasobra hunto cu un economia pulsante, nivel di prijs tambe a keda subi.

Y asina nos no a yega ainda na atende e problemanan cu tin di haci cu e otro factornan riba tereno social. E desintegracion di e famia tradicionalno ta algo exlusivo di nos; na hopi pais nos ta mira e mesun tendencia ey. Loke si ta haci diferencia ta cu na varios otro pais nan ta mas diligente den atende e problema grandi di hoben cu no tin debido atencion y supervision na cas. Cu e aumento enorme di e cantidad di famia di un solo mayor, den mayoria di caso hende muher, ta mas cu obvio cu aki a surgi problema cu e famianan riba nan mes no por resolve. Sin embargo, estado ta fayando grandemente den atende e problemanan aki, cu ta termina den delincuencia y otro problema pa atende despues cu represion, cu tambe ta costa placa… Pero ta parce cu ainda e nocion strategico di mayoria di nos politiconan no ta parce di ta yega mas leu cu nan ta prefera inverti ‘ora e baca a hoga caba’. Inverti den prison hubenil envez di hinca placa den atencion despues di scol y formacion deportivo y cultural (musica, p.e.), pa duna un apoyo na e miles di famia cu tin problema obhetivo pa cumpli cu e exigencianan di educacion awendia. Pobreza ta bin den hopi forma; salario ta solamente un di nan.