Si un parlamentario na Aruba ta dal un colega un bofta estilo parlamentario Jacinta Constancia di Corsou, e ta haya un siman di suspension. Aunke esaki ta depende si e agresion fisico aki ta tuma luga den sala di parlamento mes durante reunion. Si lo tuma luga afo, no ta aplicabel niun sancion di parti di presidente di Parlamento.

Durante un declaracion na Bon Dia Aruba, presidente di parlamento di Aruba, Mervin Wyatt- Ras a laga sa cu nos organo legislativo tin su regla pa atende cu asunto di agresion verbal of/y fisico, pero e ta “depende si ta den un reunion”. E ta e articulo 38 cu e mes a yega di haya di aplica den su rol como presidente di parlamento, ora cu tin un orador cu ta ofende otro. Of tambe ora cu tin un gritamento den e reunion.

Advertencia
Ora un parlamentario ta ofende un otro colega, presidente di parlamento por duna un advertencia y a base di articulo 38 e por saca un miembro for di sala di parlamento. E advertencia ta un oportunidad prome pa e parlamentario fria cabes y calma su mes. Si esey no ta e caso e por sac’e for di parlamento. Te hasta basa riba e mesun articulo, presidente di parlamento por informa e parlamentario (nan) envolvi cu no por drenta parlamento pa cierto tempo. Pero e maximo tempo di suspension ta un siman so. Presidente di parlamento a indica cu cualkier tipo di agresion mester tuma luga durante e reunion; ya cu si e echo ta tuma pafo di e reunion e ta otro.

Loke a sosode na Corsou entre parlamentario Jacinta Constancia kende a dal su colega parlamentario Giselle Mc William na su cara durante un debate den parlamento, ta tambe un yamada di alerta pa nos organo legislativo, considerando incidentenan cu a yega di sosode den nos parlamento, unda agresion verbal a yega di sosode cu cierto frecuencia caminda e linea pa agresion fisico sosode ta hopi fini. Te hasta “mishimento” y/of pushamento a yega di tuma luga entre parlamentarionan cu ta un forma di agresion fisico tambe.

Pero pa loke ta e caso cu a sosode na otro organo legislativo di reino Hulandes esta Corsou, sra. Wyatt-Ras no por husga sino loke el a weita a base di loke a keda divulga. E ta un situacion unda e mesun presidente di parlamento a wordo agredi, y unda polis a wordo envolvi. Na Corsou tin diferente fraccion te hasta nan a yega di yama un reunion sin cu e presidente mes no tabata t’ey presente, ya cu nan tin fraccion di diferente color politico. Mientras cu na Aruba nos tin un fraccion cu mayoria absoluto y no ta confronta e situacion cu un fraccion cu no ta den gobernacion ta yama pa bin cu un reunion. Pero na Corsou si por; y esaki ta haci e situacion mas complica ainda.

Otro instancia hudicial
Presidente Wyatt-Ras a bisa cu den nos parlamento a yega di sosode varios biaha cu insulto pisa a tuma luga; y e mes a yega di pasa den dje. Te hasta tabatin caso caminda el a yega di papia y e ta wordo insulta, sin cu e presidente no ta stop e persona tampoco. “Ta e ora cu abo tin cu deal cu ne con e persona ta anda cu bo. Esey ta tempo cu bo no ta cu partido mas y bo ta haya esey.”

Pa loke ta nan reglamento di ordo mes, e ta haya cu e no ta full completo pa bo mes por actua como presidente di parlamento. Ya cu como presidente e tin e autoridad pa saca un persona for di sala, pero pa bay den un investigacion mas profundo riba kende a faya of no tin dificultad, ya cu ta e palabra di un contra e otro. P’esey tin biaha ta wordo opta pa bay otro instancia cu no ta parlamento sino Ministerio Publico. Como presidente di parlamento e ta haya cu ta dificil pa e husga riba cada miembro, ya cu cada un di nan ta bin cu nan propio educacion y cu nan mesun sistema. Tambe den e inter conexion di e debate ta haci cu como parlamentario bo tin cu defende bo mes ora cu un hende pa papia mal di bo. “Mi ta kere cu e respet ta hopi importante. Pone limite pa bo mes ta importante. E ta cosnan cu bo no por siña un hende den un parlamento.”

Presidente di parlamento den su funcion ta esun cu ta aplica e reglamento di ordo den nos organo legislativo; y e tin e facultad pa saca cualkier miembro di parlamento te hasta di e publico for di sala di Parlamento. Na Aruba a yega di sosode e caso cu presidente di parlamento a yega di saca un persona for di publico kende pa varios luna no por drenta parlamento. Pero di otro banda, durante un reunion e presidente di parlamento por manda un parlamentario afo pa su comportacion.

Te hasta e por prolonga e sancion aki te un siman maximo, ya cu e parlamentarionan ta wordo scogi pa pueblo, y esey ta haci complica e aplicacion di un sancion mas largo. “Kiermen bo no por saca un hende cu pueblo a pone eynan pafo, unda cu e tin cu representa pueblo, segun sra. Wyatt-Ras. P’esey mester acudi na otro instancia di husticia. Salvo cu e parlamentario mes ta duna honor na su funcion y ta entrega su asiento.