For di luna di september di aña pasa ‘self test’ a ser introduci na Aruba na unda cu na personanan por cumpr’e na diferente botica y haci nan mesun test pa Covid-19 den nan cas, pero pa via di aumento di casonan di variante Omicron, rijnan largo pa Covid Test Center na Hospital y problemanan riba Aruba Health App su uso a aumenta.

Pa cu esaki, Departamento di Salud Publico (DVG) a trece dilanti cu conhuntamente cu Inspectie Volksgezondheid Aruba (IVA) for di september 2021 a yega na un consenso riba loke ta exigencianan cu e ‘thuistest’ mester a cumpli cune pa e por wordo permiti y usa na Aruba, despues di a delinea e criterionan a sigui cu e proceso unda boticanan (via IVA) a cuminsa e proceso di importacion di e testnan, na unda cu pa mita di october 2021 e testnan ya caba tabata riba mercado na diferente Botica rond di Aruba.

Nan a tuma como consideracion actornan cu a hunga un rol den e decision pa introduci e posibilidad pa ‘thuistest’ cu na e momentonan aki ta como lo siguiente:

• Estudionan recien ta mustra cu tin algun di e tipo di testnan aki cu ta mustra un grado di sensitividad y specificidad aceptabel den diferente gruponan (sub-populacion).

• A drenta den otro fase den e pandemia unda cu poco poco mester bay wak con por minimalisa interferencia den e bida diario y e sociedad, incluyendo den e sector di educacion fisico y e sector comercial. E ‘thuistest’ ta un herment cu ta yuda brinda un poco perspectiva den esaki.

• ‘Thuistest’ no ta afecta nan strategia primario di test casonan sospechoso, ta un adicion na, y no un reemplaso di nan maneho actual.

• Actualmente esunnan sin sintoma (cu no ta bay biaha), no por yega facilmente na un test di COVID-19. Pa haci esaki mas accesibel, dentro di corto esunnan sin sintoma cu kier sa si nan tin COVID-19, por paga pa haci e COVID-19 test na un laboratorio acredita of por cumpra un ‘thuistest’ obtenibel na diferente Botica na Aruba.

• Na e momento aki Aruba tin e capacidad pa confirma/verifica e resultadonan positivo di un ‘thuistest’ pa medio di un PCR test.

Ademas di esaki, ta hopi importante si pa comunidad ta na altura cu e resultado di un ‘thuistest’ no ta un diagnostico oficial. Cu esaki nan ta referi na por ehemplo, si un persona su ‘self test’ sali positivo, e persona mester haci un PCR test na un laboratorio acredita pa verifica e resultado. Sin esaki, DVG no lo tuma contacto cu e persona pa contact tracing y gastonan di isolacion no lo wordo cubri door di SVb.

Den caso cu e ‘thuistest’ sali negativo mester semper considera cu e test por ta un ‘falso negativo’ debi cu por ta e persona a test mucho trempan of por ta no a tuma e muestra debidamente.

Segun un comunicado di Food and Drug Administration (FDA) di Merca di siman pasa nan a señala cu aunke self test ta funciona pa detecta e virus di Covid-19, y aunke varios variante nobo a keda conoci, e pruebanan aki por a disminui sensibilidad ora ta trata di detecta e variante Omicron.

Den memey di preocupacion cu a surgi tocante e variante nobo aki cu ta plama mas lihe, e necesidad di rapid test ta na su punto mas halto na e momentonan aki na unda cu expertonan ta bisa cu sinembargo, estudionan ta indica cu Omicron por ta un tiki mas dificil di detecta cu otro variante di e virus.

E agencia aki a bisa cu te ainda nan ta studiando e alcance di con e pruebanan ta reacciona cu e variante aki, cu a ser detecta pa prome biaha na Sur Africa na november di aña pasa.

Na Aruba par di dia pasa riba rednan social usuarionan a bin ta señala cu Aruba Health App tabatin problema na ora cu usuarionan mester a haya un codigo pa haci e prueba di Covid-19 na Covid Test Center di Hospital, pa via di esaki, hopi hende a dicidi di cumpra un self test pa asina nan por haya un resultado negativo of positivo.

Bon Dia Aruba a tuma contacto cu Departamento di Salud Publico pa por haya sa e motibo di esaki pero reportero di Bon Dia Aruba no a haya un contesta te ciere di edicion aki.

Di otro banda, for di dia 27 di december (CDC) a recomenda reduci e periodo di cuarentena pa esunnan cu ta wordo contagia pa Covid-19 di dies pa cinco dia, den un comunicado nan a splica cu e cambio aki tin relacion cu e demostracion cientifico cu e mayoria di persona contagia ta produci na comienso di e malesa, na prome y segundo dia cu sintomanan ta aparece y dos of tres dia despues.

Ta p’esey cu for di 30 di december Crisis Team a anuncia cu despues di amplio consideracion di e diferente conseho y analisisnan a dicidi pa trece cambio den maneho di isolacion y cuarentena na Aruba.

Na momento cu un persona haya un resultado positivo di un test pa Covid-19, e persona mester isola su mes pa 5 dia y evita contacto directo cu demas persona den cas, su dianan di isolacion ta cuminsa conta for di e dia cu e haya su resultado positivo.

Si despues di 5 dia e persona ainda tin sintoma relata na Covid-19, e persona mester mantene su mes den isolacion te ora cu e no ta sinti sintomanan mas, ademas mester yena e formulario cu a ricibi den su e-mail na momento cu ta completa 24 ora sin sintoma.

Tur esunnan cu ta biba cu e persona cu a sali positivo mester bay den cuarentena pa 5 dia cuminsando for di e dia di ultimo contacto cu e persona positivo y nan mester usa tapaboca den cas na tur momento, e persona infecta tin e responsabilidad di informa esunnan cu ta biba cune den e cas di esaki.

E protocol isolacion y cuarentena ta inclui den e e-mail cu a ser manda pa e persona positivo, mester tene cuenta cu Departamento di Salud Publico no lo tuma contacto cu e persona positivo ni cu esunnan cu ta biba den e cas.

Nan ta pidi encarecidamente pa usa e formulario cu ta ricibi den e-mail pa manda nan e informacion di tur esunnan cu ta biba cu e persona den cas cu mester bay den cuarentena.