E topico di maneho di uso di vehiculonan ATV/UTV ta uno cu pa hopi tempo ta andando, y e disgusto pa e uso di e vehiculonan aki ta crece cada bes mas den comunidad. Den un entrevista recien cu Bon Dia Aruba a tene cu Minister di Husticia, Integracion y Transporte Publico, Arthur Dowers (AVP), a toca e topico aki y a puntra e mandatario tocante Gabinete AVP-FUTURO su maneho pa uso di e tipo di vehiculonan aki.
Minister Dowers a splica cu e ta na altura cu tin diferente sugerencia riba e tereno aki y a ricibi varios pregunta riba e topico aki tambe. Alabes, el a remarca, e ta mira cu tin un resistencia creciente den comunidad contra tipo di vehiculonan aki y e uso di e tipo di vehiculonan aki sea den trafico of den naturalesa.
El a indica cu na e momento aki gobierno no tin ningun maneho defini. El a splica cu aworaki tin diferente partner di e sector aki cu ta formulando pensamentonan riba topico y na dado momento lo bin un decision di gobierno pa loke ta trata e uso di e vehiculonan ATV/UTV.
“Cu e ta un discusion cu ta andando, si, cu e tin preocupacion di diferente gremio, tambe ta berdad, y cu nan ta wak den nos direccion tambe pasobra cu cierto di e aparatonan aki ta haya permiso special for di Departamento di Transporte Publico, mi sa cu tin peticionnan tambe pa esaki ser para, pero nos no a yega na un conclusion ainda di e discusion aki, na e momento cu e discusion aki keda cla lo informa comunidad,” el a remarca.
Minister Dowers a sigui splica cu na momento cu nan tuma un decision y si acaso cu e maneho cu ser tuma tin consecuencia pa cierto hende, e ora gobierno cu tur partner lo mester mira con nan ta yega tambe na compensa esunnan cu por sufri daño basa riba e maneho cu lo por bin. El a subraya cu e sa cu den comunidad tin deseo grandi pa juist para e uso di tipo di vehiculonan aki, pero alabes el a enfatisa cu na e momento aki no tin decision definitivo ainda pa loke ta trata un maneho specifico pa vehiculonan ATV/UTV.
Tabata recientemente cu Bon Dia Aruba a publica un articulo tocante un video cu a ser publica riba rednan social den cual por mira turistanan den un vehiculo UTV ta core riba santo blanco. E hecho aki a causa controversia den comunidad y ciudadanonan local, como turistanan a reacciona cuestionando con esaki por ta posibel mirando cu ley ta prohibi pa core vehiculo riba santo blanco.
Un usuario a publica e video riba un pagina di Facebook dedica specialmente na turistanan cu ta busca y comparti informacion di Aruba. Den e video por wak claramente con e turistanan aki ta core cu e vehiculo UTV riba santo blanco, na canto di lama.
Manera ta conoci ley ta prohibi pa vehiculonan di motor core riba santo blanco y den caso cu haci esaki toch, e persona por ricibi un boet significante.
Usuarionan a expresa nan opinion den e seccion di comentarionan. “Check cual compania di huur auto y yama polis” ; “Semper bo tin un di e cabesnan bashi ey” ; “Sentido comun mester bisa bo cu e no ta permiti,” ; “Wak e cosnan aki nan no ta wak. Mester coy e number y laga polis duna boet,” ta algun di e comentarionan cu usuarionan a publica expresando nan disgusto grandi.
Otro usuarionan cuestiona si e doñonan di compania di huur vehiculo ta informa e turistanan na momento cu nan huur e tipo di vehiculonan aki unda ta permiti pa core. Hasta un doño di un compania di huur auto a expresa su punto di bista basa riba experiencia cu turistanan.
“Como doño di un compania di huur mi por bisa cu nos ta haci’e sinembargo, e actitud di hopi di nos bishitantenan no ta grandi. Bisa nan pa no hiba un Harley-Davidson bay Natural Bridge y probablemente bo por adivina unda nan ta bay prome,” el a indica.
Esaki no ta prome biaha cu comunidad ta expresa disgusto relaciona cu e topico aki. Djis algun dia pasa Bon Dia Aruba a publica un otro articulo den cual ta trece dilanti e malcontento pa aglomeracion di turista y vehiculonan UTV/ATV cu a ser mira na e lama popular Tres Trapi. Conocido activista Nigel Maduro a publica varios video den cual por mira claramente un aglomeracion grandi di vehiculonan UTV/ATV na e lama aki.
E videonan publica pa e activista a ricibi un cantidad di reaccion y comentario di ciudadanonan cu ta expresa no solamente nan disgusto, pero nan preocupacion pa e naturalesa y e futuro generacionnan di Aruba.
Hopi ciudadano ta señala e hecho cu e situacion aki ta bisto na diferente parti di e isla, por ehempel na Baby Beach, Mangel Halto y Eagle Beach. Ciudadanonan a expresa tambe nan preocupacion pa e efecto cu esaki tin riba naturalesa y animalnan.
“Increibel berdad. Mi mes a maak e mee. No tin ningun caminda trankilo mas cu local por disfruta sin topa cu cantidad di turista” ; “Na e parti costa Noord di Aruba ta horibel. Bo no por saca un bon potret di e area of Bushiribana… stof y ATV bruto ta core rond, manera hende salvahe…” ta algun di e comentarionan di ciudadanonan cu a contra nan propio experiencia y desilusion cu e situacion.
E discusion riba vehiculonan ATV y UTV ta persisti pa añas na Aruba. Ambientalistanan ta bati alarma tocante e daño cu e vehiculonan aki ta causa na naturalesa. Entre otro door di directamente trapa riba animal y mata, pero tambe door di perturba e suelo natural causando entre otro, erosion.
Na 2021, e gobierno anterior di MEP-RAIZ a indica cu a institui un comision multidiscipliniario y un taskforce pa atende cu e problema di UTV/ATV. Na juli 2022, a señala cu a cuminsa cu trabao pa aborda maneho di UTV/ATV, cuminsando cu rutanan alternativa pa proteccion di nos naturalesa. Na 2024, a anuncia un proceso di transicion cu lo mester a dura tres aña.
E fase transitorio lo mester a cuminsa 1 di januari 2025 y lo mester termina na 2028, den cual e vision ta cu den 2028 tur compania a cambia nan actividad pa uno cu ta den harmonia cu naturalesa. Entrante 1 di januari 2025, lo mester a apunta tres ruta alternativo, regula desorden y velocidad, y alabes crea espacio di regeneracion di areanan di naturalesa afecta (natuurgebieden y natuur en landschap). Pa 2026 lo mester pone fondonan disponibel pa “micro transition loans”, unda companianan chikito por aplica pa yuda cu e transicion pa un otro negoshi.
Pa sigui incentiva e transicion di e sector gobierno anterior a plania traha cu programanan di certificacion den cual ta reconoce companianan cu a demostra boluntad y curashi pa cuida naturalesa y alabes stimula actividadnan diferente.
Aworaki cu un gobierno nobo, e discusion ta andando pa asina determina cual ta bira e miho enfoke pa un maneho cu lo beneficia tur partner den e sector, y cu tambe lo beneficia naturalesa y comunidad di Aruba.