Tin menos mucha entre 0 pa 3 aña ta atendiendo un crèche of speelschool na 2020, compara cu na 2010. Censo 2020 a mustra cu 35.9 porciento di muchanan te cu tres aña ta na un speelschool of crèche, compara 45.4 porciento na 2010.

E cifra aki ta importante mirando e asina yama estudio di base, esta e nulmeting cu a haci pa asina implementa e ley di kinderopvang. E ley, conoci como e ley di crèche, mester keda implementa den fase y tabata Central Bureau di Estadistica mes cu a dirigi e investigacion riba instruccion di e tempo ey, Minister pa Asuntonan Social Sr. Glenbert Croes y Coordinado Nacional Ley di crèche Sue-Ann Ras.

E Ley di crèche, cu a keda unanimamente aproba pa Parlamento na 2017 ta den su fase di implementacion y ta dirigi specificamente riba centronan di mucha cu ta cuida cinco of mas mucha den e categoria di edad di seis siman te na momento cu nan ta bandona enseñansa basico. E ley ta impone reglanan pa centronan di cuido di mucha. Reglanan cu mester garantisa bienestar y siguridad di mucha, pa medio di promocion di calidad di cuido. E ley ta forma parti di e tratado di Derecho di Mucha di Nacionnan Uni y ta forma un aspecto importante di e Sociaal Crisis Plan.

E estudio base ta pa duna datonan concreto riba e situacion actual di centronan di cuido, pa asina por duna guia na e implementacion di e ley. Mester bisa cu a haci e investigacion den e mesun periodo cu Censo 2020, y ta e centronan cu ta registra boluntariamente na Fundacion pa Nos Muchanan, FPNM a participa na e estudio.

Casi 80 porciento di tur centro registra a participa na e estudio

Tanto centronan di mucha pa muchanan di 0 pa cuater, y esnan cu ta duna cuido despues di scol, esta pa e grupo di edad di cuater pa 12, of cu ta brinda cuido anochi, of un combinacion di tur, tabata invita pa participa. E trahadonan di FPNM y di Ministerio pa Asuntonan Social y Labor tabata responsabel pa a acerca e 121 centro di mucha ta registra na FPNA. Di nan, 96 a acepta pa participa na e midimento basico, cu ta nifica cu 79.3 porciento di e centronan registra na FPNM a responde.

E pandemia di COVID-19 tabatin efecto negativo pa e planificacion y ehecucion di e estudio aki. Es mas, pa motibo di circunstancianan causa pa COVID-19, algun centro di mucha a cera nan porta definitivamente, prome cu por a ehecuta e entrevistanan y otronan a cera nan porta despues. Mas ainda, diferente centro di mucha a indica cu a perde basta espacio pa mucha, atrobe pa motibo di COVID-19. E motibo principal ta e caida den cantidad di trahado pa cada centro.

E investigacion a enfoca riba temanan cu ta trata siguridad social, siguridad fisico, siguridad di candela y prevencion di calamidad, seguridad di edificio y parcela, siguridad di espacio, vloer, muraya y sanitario. Pero tambe siguridad di mueble y e material di wega (co’i hunga).

A haci un evaluacion di e higiena general di centronan di mucha y particularmente e limpiesa di e espacionan sanitario y instalacionnan, cushina y otro espacio unda nan ta warda cuminda y e higiena di e material di wega y mueblenan. Tambe a pone atencion na prevencion di malesa y otro problema di salud.

Personal

Banda di e aspectonan di salud, tambe a enfoca riba e caracteristicanan di e personal, cu ta e nivel educativo mas halto di tanto esnan cu tin e responsabilidad di e centronan mes, como di esnan cu ta traha y ta cuida e muchanan. Entre otro a analisa si nan tin un diploma di EHBO, si e centro mes tin registracion di informacion di personal cu ta inclui e papel di Buena conducta y un declaracion medico cu e trahado ta di bon salud.

Pero tambe a pone atencion si tin plan y protocol cu tin di haber cu e desaroyo cognitivo, fisico y motorico di mucha y e registro di informacion riba muchanan y si tin plan pa percura cu e informacionnan aki ta sigur, cu e mayornan ta envolvi y cu tin maneho pa muchanan cu necesidad special.

Analisis poblacion di mucha

Mirando cu e ley ta dirigi riba muchanan di 0 pa 12 aña, a analisa e poblacion di e grupo aki. Den e di dos kwartaal di 2020, tabatin 16.317 mucha den e categoria di edad ey. E mayoria ta mucha homber, 8384, compara cu 7933 mucha muher. E categoria di mucha di 0 pa 12 ta representa 14.3 porciento di e poblacion total. E data ta mustra cu den e ultimo 10 añanan tin un tendencia di reduccion di cantidad di mucha na Aruba. Desde 2010, e cantidad di mucha entre 0 pa 12 aña di edad a baha cu 9.3 porciento, esta di casi 18 mil na 2010 te na algo mas cu 16 mil na 2020. E porcentahe di mucha entre 0 pa 12 den e poblacion di Aruba tambe a baha, cu 3.4 porciento, di 17.7 porciento na 2010 pa 14.3 porciento den e di dos kwartaal di 2020.

Mayoria mucha den e categoria di edad di 0 pa 12 ta biba na Playa, 24.1 porciento, sigui pa Noord, cu 23 porciento, Paradera, Santa Cruz, Savaneta y San Nicolas. E districtonan tin tur entre 11 pa 15 porciento di e total. E resultado di censo piloto di 2019 a saca afo cu dos di cada tres mucha entre 0 pa 12 aña ta biba den un hogar di un pareha cu un of mas yiu. E mayoria di muchanan ta biba cu un pareha casa, 41.8 porciento, y 22.9 porciento ta biba cu un solo mayor, e mama y 2.5 porciento ta biba unicamente cu nan tata y 2.8 porciento ta nan so.

Ambos mayor, den tres di cada cuater hogar cu ta consisti di parehanan cu yiu, ta traha, mientras cu 79.9 di tur e mamanan soltera y 91.3 porciento di e tatanan soltero ta traha. E datonan aki ta implica cu e necesidad pa centro di cuido di mucha ta grandi y ta enfatisa mas ainda e necesidad pa regula e organisacionnan cu ta ofrece cuido na muchanan.

Falta centro di cuido di mucha na otro districto

Aunke cu a analisa diferente centro di mucha rond Aruba, mayoria di nan, cu ta inclui institucionnan pa cuida mucha, tabata concentra na Playa. Esaki no ta cumpli cu e reparticion di e cantidad di mucha segun districto. Particularmente Santa Cruz, Savaneta y Pos Chikito ta experiencia un falta di organisacion y centro di cuido di mucha.

Mayoria di e centronan ta habri entre 7 pa 8 di mainta y casi 90 porciento (87.5) ta cera entre 5 pa 6:30 di atardi. E promedio di centronan di cuido pa mucha ta existi pa 8 aña. E aña mas lucrativo pa centronan di cuido tabata na 2016. E aña ey a habri no menos cu 10.

Dos tercera parti di tur e centronan di cuido di mucha ta ofrece un combinacion di cuido, tanto pa muchanan cu ainda no ta bay scol, y tambe pa esnan cu a cuminza e trayectoria di scol caba. Un poco mas cu un cuarto ta specificamente pa muchanan cu no tin edad pa bay scol y 10.4 porciento ta dirigi unicamente pa muchanan cu ya caba ta na scol y nan servicio ta pa despues di orario di scol.

Edad promedio di e doñonan di e centronan ta 45 y casi tur ta hende muhe cu ta doño di e centro. Dos tercera parti di e centronan di mucha tin un a dos trahado pedagogico y no tin boluntario fiho. Cada trahado ta cuida un promedio di ocho (8) mucha. Segun e entrevistanan cu e centronan, e conclusion ta cu un centro di cuido di mucha ta ofrece espacio y cuido na un promedio di 19 mucha.