Awor aki actuarionan ta calculando kico realmente ta e Wever Croes norm. Esaki ta locual Prome Minister Evelyn Wever Croes a bisa ayera. E norma aki ta un di e condicionnan cu cual Aruba mester cumpli pa ricibi e di tres tranche di sosten di liquidez. Directornan di companianan estatal no mag gana mas cu 130 porciento di e norma Wever Croes. E problema sinembargo ta pa identifica cual ta e nivel di salario cu mester tuma, pasobra e salario di e Prome Minister ta consisti di dos componente.

“Ora a tuma e salario di Minister President cu a baha caba cu 25 porciento, a ripara cu gran mayoria di e Directornan ta gana mucho mas cu e 130 porciento,” Prome Minister Wever Croes a bisa.

El a admiti cu hopi a considera cu e punto di salida aki no ta husto pasobra Prome Minister, ademas di tur otro minister tin e asina yama ‘pensioenopbouw,’ esta cu ta acumula e derecho di pensioen, sin cu ta contribui na un fondo. Te cu awor, un ex-minister cu a traha ocho aña den e funcion aki, por cobra 70 porciento di su salario como pensioen y e placa ta sali directamente di caha di Gobierno.

“Ministernan tin pensioenopbouw y directornan tambe ta tene cuenta cu esey.” Pues e Wever Croes norm mester tin e dos componentenan ey. Esta e salario cu ta poni den ley y e parti no visible cu ta e pensioen riba cual e minister (Prome Minister) ta haya derecho. Ora tuma e dos sumanan aki hunto, anto e norma ta hopi mas halto.

“A bay calcula y a ripara cu hopi director e ora ta cay bao di e norma ey. Pues e lo nifica cu mester hisa e salarionan di e directornan y esey no ta e intencion,” Evelyn Wever Croes. “E intencion ta cu ta controla y baha e salario.”

Como tal, locual a dicidi ta pa baha e suma di pensioen di ministernan, pasobra e ora ey tin un salario y compenente di pensioen cu ta mas balanza. “Nos a tuma e decision caba den Conseho di Minister y awor ta wardando e calculacionnan, pa asina yega na e norma.”

Wever Croes a bisa cu hopi hende ta puntra kico ta e norma y cuanto e ta exacto, pero no por bisa nada ainda, pasobra e trabao ta den man di actuarionan. “E bon ta cu ora ta trata cambio pa minister y nos tur ta di acuerdo, por implementa esaki di inmediato. Y despues ta bin cu un ley. Ora ta trata otro cambio cu ta afecta ciudadanonan, mester warda pa un ley, prome cu efectua esaki.

Mester bisa si cu no ta di awor tin e exigencia pa e Wever Croes norm. Ta for di juli cu Hulanda a pone e Wever Croes norm como condicion, cu ta nifica cu a tuma tempo pa busca e forma pa calcula esaki.

808 miyon versus 1 biyon

Prome Minister Evelyn Wever tambe a splica e diferencia entre e conseho di Caft pa e desviacion di presupuesto pa 2020 na maximo 808 miyon florin, envez di e 1 biyon cu Gobierno a pone den su presupuesto complementario. “E diferencia ta sinta den e dos basenan di calculo. Un calculo ta a base di transaccion, y e otro ta a base di cash. Caft ta usa e prome, y Gobierno ta usa e base di cash. “E ta un discusion pa hopi aña caba,” Evelyn Wever Croes, esta cual ta e sistema di calculo cu mester usa. Manera Bon Dia Aruba a ilustra caba, Caft ta sinti cu e calculo cu Aruba ta usa no ta inclui e riesgonan di futuro.

Pero, Prome Minister a sigui splica cu diferencia specifico di casi 200 miyon tin di haci cu e pago cu Aruba mester haci na Merca pa debenan cu ta madura e aña aki. E recomendacion di Caft ta pa Hulanda no presta Aruba e placa pa e debenan cu ta madura e aña aki. Caft ta kere si cu Hulanda mester refinancia e debenan di Aruba di 2021 y 2022. “E debenan di 2020 ta un acuerdo apart di e pakete. Hulanda a presta Aruba placa pa wanta cabez riba awa, pero no pa paga debe.”

Cu otro palabra, Aruba mes ta responsable pa cumpli cu pago di su debe pa 2020 y e trabao pa busca e prestamonan pa paga debe a inicia prome cu e crisis di Covid, unda a logra haya fianza di Credit Suisse. “Dus eynan tin e diferencia entre 808 miyon di Caft y e 1 biyon di e presupuesto complementario.”

E 209 miyon florin cu Aruba ta haya te cu fin di 2020 ta basa riba conseho di Caft, cu a calcula cu esaki ta e necesidad financiero di Gobierno te cu fin di aña. “Tin un porcion di debe cu ta bay madura na fin di aña si. Nos no sa di unda e placa lo bin. Pero nos a palabra cu Caft y Hulanda cu si e debe madura di berdad, cu e ora lo sinta cu otro atrobe pa locual ta e prestamo aki,” ta locual Prome Minister Wever Croes a splica.