Nos ta drentando den un posible tercer ola di Covid-19. Nada di sorpresa ey, pa varios motibo. Nos no ta e unico teritorio cu ta pasa den esaki, cu un Merca den un situacion mas critico cada dia, y cu Hulanda y varios otro pais Europeo den ‘lockdown’ completo o cu medida no mucho leu di esey. Realmente e situacion no ta tanto grave ainda, pero e medidanan cu ta tumando actualmente ta na nan lugar. Cu e toque de queda ta conduci hasta na menasa di morto den direccion di un mandatario ta sumamente condenable y lo ta bin si autoridadnan hudicial por pone man riba esnan cu ta kere cu den e comunidad aki ta acepta e tipo di crimen aki, pasobra ta esey e ta.

Civilisacion ta implica y ta exigi di nos cu nos, hasta si nos no ta di acuerdo cu decision tuma pa autoridad gubernamental, nos ta reacciona na un manera dentro di limite di loke ta considera aceptable. Comentario cu nos ta tende, no hopi, den sentido di ‘hendenan ta fada di Covid-19, ta pesey nan ta reacciona asina…’, por ta berdad pero no ta hustificacion. Nos tur sa ta fada di algo, esey no ta duna nos derecho di actua cu violencia, tampoco menasa cu esaki.

Naturalmente cu e expresion di malcontento cu un situacion cu nos niun individualmente por controla, pero si ta controla nos bida, ta bin dilanti den e periodo aki, ta algo cu por a anticipa. Nos ta mira esaki na diferente parti di mundo, unda e ‘rollercoaster’ di Covid-19 tin hende cansa y fada y reaccioando di manera inapropia. Sin embargo, expresion fuerte o rabia conteni, tur esey no ta yuda. Loke ta yuda ta cumpli cu medida di contencion y… vacuna. Na algun momento den e proximo simannan lo por cuminza cu un programa di vacunacion local cu lo significa un alivio parcial solamente. Y esey pasobra nos comunidad y economia ta depende di un porta habri na tur momento, pa tanto tur mercancia cu nos mester por drenta, y tambe e clientenan di ken nos ta depende. Ta bay tuma tempo pa mira un mehoracion den e paisnan principal pa nos economia y esey ta haci cu nos lo bay cumpli un aña completo den gara di e pandemia aki, pero si cu vista riba un mehoracion gradual den curso di e aña nobo, cu ta casi cuminza. E mehoracion gradual ey ta depende di factor externo, riba cual nos tin poco influencia. Di otro banda, tambe di factor interno cu si nos por dirigi. Esey no ta solamente control mas tanto posible riba efecto sanitario di e pandemia, pero tambe di otro asunto relaciona cu cual nos mester cumpli.

Nos ta habri aña nobo den un pais practicamente bancarota cu, manera nan ta bisa na Hulandes, “de eigen broek niet kan ophouden.’ Literalmente: ‘incapaz di tene su propio carson na halto.’ Cu escogencia di palabra mas bunita ta loke nos propio Promer Ministro tambe a bisa y cu no ta laga nada na imaginacion. Pero kico esaki ta implica? Cu nos lo mester cumpli cu e exigencianan cu ta pone pa nos por haya ayudo. Logico ta cu exigencia lo mester keda dentro di lo razonable, pero loke no tin sentido ta e busqueda di refugio den lamento y añoranza, refiriendo na supuesto legado di supuesto procernan di nos pasado reciente politico. No ta cuestion di benta ningun legado afor, ta trata mas bien di con ta construi un futuro nobo pa e isla aki. Y pa construi e futuro ey no por pone e control y interes paternalista y di patronahe di e forzanan politico na promer lugar, cu a haya prioridad den e 34 añanan nos tras caba. Awor ta ora pa pone interes economico y social di e comunidad aki dilanti tur cos. Esey no ta requeri solamente un otro manera di pensa di gobierno, sino tambe di tur otro gremio o grupo di interes. Di loke nos ta mira di reaccion di sindicatonan cu ta representa empleado publico, ta parce cu ainda nan no kier comprende cu ta contento nan mester ta cu ta 12,5% di salario y beneficio so a entrega, unda cu miles a perde trabao y otronan a entrega 20% o hasta mas. Pero tambe na nivel di e empleado publico individual mester comprende cu lo bin restructuracion y evaluacion di trabao cu ta laga lugar solamente pa esnan cu ta duna prestacion adecuado na trabao. Proteccion politico lo no ta mas e capa di seguridad cu cual hopi ta conta. E incidente cu tabatin cu e colaboradornan di e mandatario di salud publico cu mester a move y a crea un lugar pa nan bay, ta algo cu probablemente lo ripiti pero cu na un escala mas grandi lo bira dificil pa haci.

Y kico tur esaki ta significa pa proximo campaña electoral? Un escenario diferente, unda simplemente propaganda y promesa – falso o irealistico – lo no funciona pasobra e realidad no ta duna pa esey. Por gaña hopi di nos pa cierto tempo, pero gaña nos tur tempo, ta bira hopi dificil. 2021 lo mester ta un aña di ‘no nonsense’.Ademas, campaña miyonario cu placa di sponsornan secreto porpasa pa pasado; un ‘beneficio’ di e crisis aki?

LJMADURO – 30-DEC-2020