“Por fin!,” esaki tabata e prome expresion cu ex director di Oficina di Kadaster, Vivienno (Vi) Frank a haci durante e presentacion di su prome buki: Aruba en een keuze uit haar toponiemen na Biblioteca Nacional Aruba (BNA), siman pasa. E acto aki a conta cu presencia di Minister di Enseñansa, Rudy Lampe.

Pero e “por fin” aki no ta un simpel reclamacion di su mes, sino e satisfaccion y orguyo di por a cumpli y bin cla cu e huiswerk cu su yiu Vi Frank Jr a dune un decada pasa, y cu finalmente Vi por a culmina exitosamente den forma di un buki di 232 pagina.

Directora di BNA, Astrid Britten, a duna apertura na Vi su presentacion di su buki. Britten a gradici e presencia di hopi publico y nan comprension pa e ‘poco stoel,’ disponibel, ya cu e interes tabata grandi.

HUISWERK CUMPLI
Vi Frank Jr. kende a fungi como MC a conta e anecdota con e idea di e buki a nace 10 aña pasa.

T’asina cu un amigo di dje a duna dos blachi cu splicacion di e nombernan di sitionan di Aruba. El a dicidi di laga su tata tira un bista riba nan pa check si nan tabata cuadra cu berdad. Su siguiente dia el a haya e dos blachi bek full cu strepinan cora y un cantidad di remarca cu a pone den duda e confiabilidad di su contenido. Pero e palabra magico: “Well tata si bo sa miho, traha un buki anto!” a crea un compromiso serio cerca Vi Frank Sr. Un compromiso pa evita cu informacion robes lo keda divulga como berdad.

INVESTIGACION
“Aruba en een keuze uit haar toponiemen” ta un buki cu a demanda hopi di su autor, unda e mester a consulta diferente archivo y biografianan.

Frank a splica cu un di e motibonan cu a tarda hopi pa por fin bin cla cu su buki ta, pasobra el a mester bay investiga den tereno desconoci pe y cu no ta su disciplina: Arkeologia, antropologia, linguistico, historico, etc…

Pa mayor comprondemento di su buki, e mester bin cu algun capitulonan inicial breve cu tin di haber cu geologia, migracionnan den pasado, historia di Caribe y Aruba. Y un parti linguistico riba e lenga papia pa nos antepasadonan indjan. Nan ta clave pa por compronde e trabou realisa pa Frank riba e nombernan di e sitionan cu ta aparece den su buki.

E publico presente tabata masha entusiasma pa e trabou realisa pa Frank, pero principalmente pa sa e origen di e nomber di e sitionan of localidad rond di nos isla. Pero tambe e historia cu nan tin su tras. Nan ta alrededor di 300 sitio, algun di nan acompaña cu potretnan di antes: Rancho, Alto Vista, Arikok, Barcadera, Esso Heights, Coba Lodo, Jawana Morto, Noord, Palo Marga, Paradera, Piedra Plat, Pos Chikito, etc…

Frank cu un mente privilegia na su 89 aña a sa di haci e trabou aki magistralmente. Di e forma aki el a aclaria algun duda y tambe el a satisface e curiosidad di e publico presente.

Frank su informacion treci dilanti riba e ‘toponimo’ of nomber propio di sitionan, analisis y loke cada sitio ta nifica ta aparece den su buki. Asina e ta aclaria algun mito y/of leyenda cu ainda ta existi y cu a wordo crea rond di e sitionan aki, sin un base solido. Un di nan ta California, unda E Faro ta situa. Ta wordo bisa cu e sitio aki a adopta e nomber aki di e barco California cu a zink cerca di nos costa noord. “Fout! E bapor no ta yama California,” asina categoricamente Vi Frank a bisa.

Vi a splica cu e bapor tabata yama “Californian.” El a haya acceso na e documentonan cu ta referi na historia di e barco aki, caminda ta aparece entre otro, caracteristicanan di e barco y kende tabata su capitan. El a relata tocante e causa principal cu e barco a zink. E documentonan ta indica cu e capitan di e bapor tabata na soño y no por atende e advertencia cu a wordo haci prome cu e barco a pega.

Sin duda, Vi Frank su buki tin musculo y e ta un contribucion grandi pa enrikece historia y cultura di Aruba. Pero fundamentalmente e por bira un buki of referencia bibliografico valioso pa cualkier investigacion serio cu ta wordo haci riba diferente disciplina na Aruba.