Den parlamento ayera a trata e proyecto di ley pa cambia y aumenta e castigo di prison pa persona cu comete delito di abuso sexual di mucha. Aunke tur parlamentario tabata di acuerdo, nan a trece corectamente dilanti cu esey riba su mes no ta suficiente.

Pa cuminsa caba, mester duda si esaki lo bay hiba na mas castigo, pasobra den tur caso ta e huez mester dicidi ta cuanto castigo e ta haya apropia. E posibilidad di duna castigo mas pisa no automaticamente ta cambia e manera di pensa di e hueznan. Un bon huez semper ta tuma na cuenta loke ta biba den comunidad, pero di otro banda tambe mester tuma cierto distancia di loke ta comenta ey, pasobra e mester por duna un veredicto unda e ta evalua tur cos, y no solamente loke opinion publico ta bisa, ni tampoco loke medionan di comunicacion ta vocifera.

Tambe a bin dilanti cu mehora e proceso hudicial riba su mes no ta suficiente, ta importante tambe mehora prevencion, entre otro a traves di mas y mihor informacion na mucha, pa nan por comprende, segun nan edad, kico ta e peligronan cu ta rondona nan. Y nan ta hopi cerca pasobra lamentablemente mayoria di abuso sexual ta ser cometi den e circulo familiar y di amistad mas cerca di e mucha. Riba e tereno aki tambe tin hopi pa haci, na cas y na scol.

Sin embargo, tin otro aspecto cu no a bin asina fuerte dilanti, cu ta algo cu ta un problema den mayoria di ehecucion di e leynan cu Parlamento ta aproba. Esey ta cu, ora nos ta planifica ley nobo o cambio di ley, mester purba visualisa di biaha kico lo mester tin na organisacion. Cu esaki nos no ta referi na un organisacion specifico cu mester lanta pa cada ley o cambio di ley, sino mas bien na e organisacion cu mester den e aparato publico, y tin vez tambe den cooperacion cu partnernan den sector priva, pa yega na, laga nos yam’e asina, e respuesta organisativo pa por atende e asunto concerni efectiva y eficazmente.

Den e caso particular aki caba nos ta topa cu un trabao bastante grandi cu mester haci pa por garantisa cu tanto trabao preventivo como trabao represivo ta bon organisa. Den ambos caso nos ta topa cu un cantidad considerable di organisacion, departamento, fundacion, etc. cu mester ta envolvi pa cosnan por ta move bon. Bon coordinacion y comunicacion ta primordial den esaki, cu claridad pa tanto personal y cliente ken ta haci kico y pakico. Pregunta: actualmente nos ta prepara pa esey? Berdad ta, segun nos opinion, cu nos no ta asina leu ainda. Despues di e sucesonan hororoso di e dos rumannan chikito a bin un ola di actividad y a bin un Plan di Crisis Social den cual e hinca bastante capital y cu ta andando ainda. Con ta para cu esey? Nos ta avanzando? Talvez si, talvez no… Awor, promer cu nos haya un avalancha di critica cu nos ta duda den e bon intencion di tur esnan envolvi, laga nos splica kico nos kier bisa. Nos no ta duda cu tin hopi hende ta haci hopi trabao y esfuerzo, pero con efectivo nos ta? Y segun nos, efectividad ta ser midi na loke ta yega na esun cu mester di e ayudo, y esey ta e ciudadano. Si nos haci e simple pregunta, cuanto di nos, hendenan bon informa generalmente, sa exactamente aki na Aruba kico pa haci si nos lamentablemente haya nos den e situacion cu nos mester denuncia un caso, nos sa unda pa bay, unda pa cuminsa? Mas aleu, nos tin un idea kico ta warda nos den e proceso cu ta sigui despues? Kico ta e problemanan cu nos mes por yuda crea pasobra nos no ta bon informa? Ta parce nos cu actualmente tin hopi trabao pa haci ainda, pa no solamente esnan cu ta informa nan mes practicamente tur dia di loke ta sucede den nos comunidad ta na altura di kico pa haci, sino cu en todo caso un bon parti di comunidad tambe sa con pa actua, pa nan yega unda nan mester yega.

Ta importante pa nos realisa cu den e materia aki tin cosnan cu no ta bay cambia asina liher pasobra nan ta relaciona cu problema mas grandi. Un ehemplo: gran parti, e vasto mayoria di caso di abuso sexual di menor nunca ta yega corte… Y pakico no? Pasobra tin hopi obstaculo riba caminda pa e ciudadano cu mester haci algo. Den hopi caso tempo ta hunga un papel importante, loke varios biaha ya ta impedi autoridadnan haya evidencia necesario. Y sin evidencia no tin condena, asina simple esey ta. Pero tambe ta berdad cu e calidad pesimo di e proces verbaalnan, den un Hulandes ‘substandard’ ta impedi trabao efectivo di e aparato hudicial. Nos sa tende di e problema aki? No, pasobra esnan cu mester mehora esaki ta prefera di keda keto. Ademas, e ta parti di un problema general di e aparato publico, unda bon dominio di Hulandes a bira hopi scars. Con tal cu desde ayera nos por impone mas castigo, pero probablemente no lo tin mas caso ta yega corte. Y pueblo sa esey?