Diabeticonan cu ta tuma metformine di TEVA no mester ta preocupa, segun Inspeccion di Remedi di Aruba

Pacientnan cu Diabetes na Aruba no mester ta preocupa cu nan remedi di TEVA.Asina Inspector di Remedi, Roselynn Angela a bisa Bon Dia Aruba. Angela a pasa henter dia den comunicacion cu importadonan di remedi pa mira si na Aruba tambe tin e remedinan cu na Hulanda a dicidi pa saca for di circulacion. Inspeccion di Cuido di Salud y Hubentud di Hulanda a ‘recall’ un serie di remedi contra diabetes, pasobra lo tin agentenan den nan cu lo por causa cancer. E Inspeccion a confirma e noticia aki despues di investigacionnan di e medionan periodistico Zembla y NRC.

Ta trata di e remedi contra diabetes di tres fabricante -Centrafarm, Consilient Health y TEVA, cu ta contene e agente metformine. Ta usa e pildernan aki pa tratamento di diabetes Type 2. Na Hulanda mes como 655,000 hende ta tuma metformine. Na Aruba tambe, cu per capita tin e cantidad mas halto di pacientnan cu problema di sucu, ta usa e remedinan aki.

Na Hulanda, boticarionan ta bay pidi nan pacientnan trece e remedinan afecta. Locual a sali di e investigacion riba e produccion, bou encargo di EMA, e European Medicine Agency, ta cu e pildernan tin un concentracion mucho halto di N-nitrosodimethylamine, NDMA. Y for di experimento riba animalnan a demostra cu e NDMA ta causa cancer.

Tin un limite estableci di NDMA cu ta considera sigur. Na momento cu a inspecciona 39 cargo di e fabricantenan a nota cu a surpasa e limite aki. Na mas cu mita di e produccion investiga a mustra cu e cantidad di NDMA tabata mas halto cu ta permiti, pero den 13 produccion a constata cu e cantidad di NDMA tabata hasta dos biaha mas halto. Dos lote tabata contene tres biaha e cantidad permiti y otro dos, a descubri cu tabatin cuater biaha e cantidad permiti di NDMA.

Zembla y NRC a puntra na cua fabricante a constata e cantidad halto di NDMA, pero pa motibo cu lo ta informacion delicado, no a haya e informacion aki. Pues pacientnan cu ta tuma remedi contra diabetes di CentraFarm, Consilient Health of TEVA no tabata sigur con sushi nan remedi tabata.

No tin riesgo agudo

Sinembargo, Inspectie na Hulanda a laga sa cu no tin un riesgo agudo pa e pacientnan cu a tuma e metformine sushi y cu tin remedinan alternativo.

Un di e remedinan di diabetes cu den e dianan aki mester entrega na Hulanda ta Glucient SR 500 mg di Consilient Helath. Es mas, ya den pasado Singapore a saca lotenan di Glucient for di mercado pa motibo di concentracion mucho halto di NDMA.

Esaki ta di tres caso di sushamento di remedi cu NDMA den dos aña. Te cu awor a laga pidi como 5 miyon pilder aden. Den e periodo di verano na 2018, como 180 mil pacient a haya problema cu curazon y presion halto pa motibo di Valsartan sushi. A destrui 3.6 miyon caha di Valsartan pa motibo di NDMA. E producto pa baha presion halto Losartan tambe tabata susha cu demasiado NDMA y como tal, a destrui 321 mil paki. Na 2019, como 100 mil mester a stop di usa e remedi pa stoma Ranitidine. Como 1 miyon paki tabata envolvi den esaki, y den tur tabatin NDMA.

Ta na fin di 2019 a resulta cu metformine tambe por tabata susha cu NDMA. Algun pais a tuma paso mesora, pero no na Hulanda. Es mas, Europa a duna e fabricantenan e oportunidad pa prome cu 15 di November di e aña aki, haci nan mesun test pa NDMA riba metformine. Y ta e resultadonan aki a conduci cu awor mester saca e productonan susha for di mercado.

Aruba

Segun Inspector Angela, no a ‘recall’ ningun lote di TEVA na Aruba. Motibo ta cu e lotenan di metformine di TEVA cu tin na Aruba no a cay den e produccion cu a bay robes. “Den e batch cu a bin pa Aruba, no tabatin e problema cu e contaminacion cu NDMA.” E fabrica ta ‘recall’ e number di lote cu a determina cu ta sushi. NDMA no ta un agente cu ta yuda funcionamento di e remedi y ya ta den e ultimo dos añanan ta nota cu ta hayando problema cu contaminacion. Ta depende con e produccion ta bay, cu ta crea un reaccion kimico cu ta conduci na e agente peligroso aki si mester tum’e na cantidad.”

TEVA a manda un carta pa tur compania importado di remedi rond mundo pa informa di e problema y a señala cua ta e lotenan afecta. Despues di a haci un investigacion ayera, a mustra cu na Aruba, no a importa ningun di e lotenan contamina. “A avisa e companianan importado cua ta e batchnan cu nan a ‘recall’. Debi cu fabricantenan di remedi mester tene un bon administracion, nan tabata sa cua ta e lotenan cu a bin Aruba. Nan tabata sa cua code ta mara na cua lote. Aruba confirma mi cu no tin e lotenan en cuestion.”

Botica

Tin botica tambe ta importa remedi, ora cu no por haya esaki di e importado grandi. Y aki e investigacion di Inspeccion di Remedi lo sigui awe, pasobra nan por importa metformine di otro fabrica cu no ta TEVA. “Si ta bon, boticanan mes a cuminza tuma accion pa nan pacientnan.”

Na Aruba TEVA ta e fabrica cu ta registra pa manda metformine. Pero tin un botica cu a haya excepcion pa por busca di otro fabrica. “Y net e lotenan contamina di e fabrica en cuestion a bin Aruba.” Angela a enfatisa cu boticanan ta informa y nan tuma paso.