Si tin algo a bira masha cla mes durante tratamento di e ley pa institui e compania cu mester bay maneha e plantanan di purificacion di awa, ta cu tin un problema grandi cu transparencia y planificacion na tempo den gobernacion. A bira bon cla cu tin urgencia grandi pa yega na un solucion pa e problema di awa residual, pero pa esey nos no tabatin mester mes di gobierno ni su parlamentarionan, cu en realidad nos ta laat caba y cu no por pospone mas.

Esey riba su mes no ta haci e solucion cu a scoge esun mihor. Entre otro Conseho Consultivo (Raad van Advies) tabata categorico den mustra e otro opcionnan, tanto riba tereno organisatorio como financiero, pero gobierno a opta diferente. RvA a mustra riba e entrada aumenta reciente di gobierno cu lo a duna espacio pa autofinancia e costonan di renobacion. Tambe a haci e pregunta pakico no por a keda maneha e plantanan aki manera te awor, cu mehoracion di gerencia y experticio interno, si ta traslada tur e personal actual pa e compania nobo. Den su contesta gobierno no tabata sincero y ta di comprende pakico. Bao di e capa cu ‘otro mester bin haci mihor trabao’ a hinca e proyecto den un entidad estatal nobo, na distancia di gobernacion, pa percura cu e financiamento grandi di e proyecto no bin aumenta debe gubernamental. Si a pone e empresa su so como entidad estatal, tabata posible cu gobierno Hulandes lo a considera e debe cu e compania tuma pa haci inversion, e suma menciona di $148 miyon, como debe publico dentro di e concepto di gobernacion amplio y lo a conta pa calcula e corelacion debe publico/GDP, na un momento cu gobierno, cu bon razon, ta haciendo tur cos pa baha debe. Por lo tanto e opcion di hinca e compania bao hala di Utilities, loke en todo caso no por garantiza bon supervision, mirando e papel mediocre cu e compania ‘madre’ ta haciendo den e caso di WEB y Elmar. Tambe ta menciona cu no por bay den un structura di ‘PPP’ pa e proyecto aki, ya cu pa acuerdo cu Hulanda no por opta pa e metodo di financiamento aki, ademas cu e prohibicion aki ta inclui den e cambionan den e ley di supervision financiero local (LAft). E motibo pa e prohibicion ta conoci: e peso di e pagonan di PPP riba presupuesto ta un carga bastante grandi banda e pagonan directo di interes, cu ta yega na casi 20% di presupuesto.

Ta pesey ta un poco straño pa scucha awor di Promer Ministro cu e opcion di PPP a bin dilanti atrobe como opcion, pasobra e acuerdo cu Hulanda lo ta habri pa esaki, segun e mandatario. No tin ni un silaba tocante PPP den e relato cu gobierno di Hulanda a caba di publica tocante e acuerdo, di manera cu por lo pronto e asunto aki a keda colga na nivel di ‘opinion personal’ di e mandatario.

Loke en todo caso e creacion di e empresa estatal separa aki no ta haci ta duna un garantia cu di awor en adelante lo tin mihor maneho y planificacion pa percura pa e plantanan ta keda bon manteni y cu ta planea na tempo eventual renobacion y expansion di capacidad, segun exigencia di nos economia y comunidad.

Ta bon pa bisa algo tocante e critica fuerte di un parlamentario cu a cuestiona directamente supuesto envolvimento di e promer mandatario cu e trust cu ta administra varios proyecto hotelero, pa cual mester tin solucion pa nan maneho y despido di awa residual tambe. Como contesta riba e acusacion, no comproba, e promer mandatario a declara den parlamento cu su nomber no ta registra cerca ningun compania como accionista. Nos por kere esey, pero si e no duna prueba, nos no por averigua nada… Pakico no? Pasobra te awe gobierno y gran parti di comercio ta impedi cu informacion di accionista ta disponible pa publico, a menos cu e empresa mes dicidi di haci esaki publico. Nos ta biba cu e contradiccion grandi cu un compania mester duna cuenta, na instancianan gubernamental autoriza, di nan accionistanan, te na ‘ultimate beneficial owner’, esaki bao presion internacional, pero localmente no ta existi tranparencia mes. Ta dificil pa comprende cu gobierno ta alega na mas cu un ocasion cu nan ta ‘bezig’ practicando principio di ‘good governance’ mientras ta tene e cuentanan anual di mayoria di entidad atras pa publico no haya sa. E asunto a cuminza despues di un publicacion den e medio aki, unda a relata cu ta den corte un empleado publico a revela un inversion di casi 4 miyon florin cu aparentemente comunidad mester bay paga pa e proyecto hotelero na Sero Colorado, unda e trust ta director. ‘So much for transparency’, nos lo bisa, si esaki ta sigui e forma di opera cu informacion cu mester duna na publico, sin puntra.

Gobierno ta bisa tambe cu tin hopi incertidumbre encuanto e gastonan real y final di e proyecto di renobacion aki. Di un banda nos por comprende pasobra tin varios parti desconoci ainda, di loke lo mester tabata parti di un plan general di renobacion y expansion, si tabata existi uno… Di otro banda, si manera describi gobierno mes ta impedi, conscientemente, cu nos como comunidad por haya sa estado di e asunto, bloqueando acceso na informacion cu ta disponible den cualkier pais cu ta respeta su mes, anto no por conclui nada otro cu ta sigui haci negoshi manera semper y ora ta demasiado laat atrobe, nos lo conoce e siguiente debacle…