Y kico mester haci pa drecha gobernacion…

Awe nochi tin e ultimo debate di KvK entre e partidonan politico cu ta den e contienda di dia 22 di september proximo. Ta logico cu lo toca tur e temanan di importancia: financia publico, enseñansa, salubridad publico, economia, medio ambiente, etc. Pero banda di tur esaki no mester ignora e rumbo cu cosnan ta tumando den ultimo añanan, y esey ta specialmente e deterioro den sector publico, loke cuminsamento di e aña aki a desemboca den e señalnan serio cu corupcion a penetra te na e nivelnan mas halto di gobernacion, y esaki na un manera y escala nunca antes bisto.

No ta solamente e hecho caba di tin e dudoso honor di ta e prome caso di invasion di cas di un mandatario como sospechoso principal den caso di soborno y labamento di placa, pero cu tabata di un accion na nivel di Reino, cu cooperacion di varios cuerpo hudicial Hulandes. Mientras tanto nos ta casi seis luna mas leu y a tuma luga varios aresto di personanan envolvi den e caso. E ekipo di investigacion ta trahando riba e caso ainda y no tin fecha pa nan keda cla. Hopi hende ta expresa nan falta di pasenshi, otronan ta conclui cu ‘no ta sali nada, pasobra no tin nada’. E ultimo opinion ey nos no ta comparti. Autoridadnan Hulandes no ta core pasa riba cabes di nan coleganan di Aruba sin cu tin algo serio andando. Tambe mester considera cu ta un monton di evidencia mester a pone dilanti un hues comisario pa e haya firma 13 orden di entrada hudicial pareu. Loke si mester considera cu autoridadnan hudicial no por traha segun schedule di eleccion. Nan mester haci nan trabao manera e trabao ta rekeri. Y esaki ta simplemente un caso grandi cu un cero di documentacion cu mester trata na e manera cu procesamento penal ta exigi.

Claro cu e situacion aki no por ta na agrado di e partidonan den oposicion. Nan por ta sinti cu si no tin claridad riba e caso grandi aki, esey ta na beneficio di e partido gobernante. Esey tambe pasobra no a bin clarificacion tampoco riba e papel cu e otro ministerio envolvi a hunga. Si ta berdad cu tabatin un par di mil caso di ‘ontheffing’ di conseho di mercado laboral otorga, anto un par di mil caso a sigui e proceso na DIMAS, unda finalmente ta procesa e permiso di estadia o residencia mes. Un berdadero permiso no ta existi y pagando soborno na banda di Labor no ta duna bo un permiso den bo man. For di fuente bon informa nos ta comprende cu mientras tanto e parti ey di e investigacion ta canando. Y mientras tanto, e ministro encarga cu estranheria tabata obheto di acusacion abierto, tanto pa asunto di iregularidad den permiso, como tambe den otorgamento di tereno. Den e ultimo aki un cantidad di documento a ser publica, suficiente pa hustifica un investigacion serio y profundo den e parti aki tambe.

Cu e atakenan reciente for di seno di e partido gobernante mes den direccion di e ministro cu a renuncia y lanta su mes partido, y e denuncianan cu a ser haci na Ministerio Publico encuanto e misterio di e acuerdo di ‘hedging’ den compra di fuel oil pa WEB Aruba NV, pa no menciona varios otro asunto cu merece investigacion, tur esaki hunto ta duna e imagen di un gobernacion mas cuestionabel cu nunca antes. Den tur gobierno, di 1986 te awe, tabatin critica, sospecho y acusacion di actonan fuera di ley. Tabatin varios investigacion cu a tuma luga, pero manera bisa anteriormente, nunca a yega na e nivel di intervencion Hulandes den nos asuntonan hudicial, y esey lo tin su motibo.

Evaluando e situacion manera e ta awe, mester constata cu no por dicidi pa husticia kico y con, ni con lihe nan mester actua. Nos no ta spera tampoco di e partidonan politico cu nan ta bay insinua o acusa cosnan pa cual no tin prueba, ainda. Pero sin duda algun ta necesario, tanto den e debate como despues, pa duna cuenta cu nan ta consciente di e grado di descomposicion den e aparato gubernamental di e structura di control interno cu mester t’ey semper.

Manera a yega di trece dilanti mas biaha den e editorial aki, ta urgente cu ta bin un revision drastico di e organisacion di tur trayecto di permiso den gobernacion. Y esey djis pa cuminsa, pasobra tin un trabao grandi general di restructuracion ta warda, cu tin di haci cu e exceso di personal, pa cual e siguiente gobierno, sea ken sea, mester busca solucion. Pero enfoca riba e partinan mas problematico den gobernacion cu ta e procesonan di permiso, ta un urgencia grandi. Djis pa duna un ehemplo di con urgente esaki ta, lo siguiente: seis luna pasa a para e proceso di duna ‘ontheffing’ na man di e ministro actualmente destitui di su funcion, pero no di su salario. Un otro ministro a tuma over. Pregunta: cerca e ministro aki bo mester ta pa ‘ontheffing’? Cu of sin pago? Ni sikiera e berguensa aki a ser coregi… E partidonan ta na palabra.