Gos Oduber

Aruba tabata pais anfitrion di e seminario contra falsificacion organisa pa Asociacion Interamericano di Propiedad Intelectual (ASIPI), caminda un di e preocupacionnan cu a wordo expresa tabatin di haber cu falsificacion di remedinan locual ta bira un menasa contra salubridad publico. Generalmente nan ta remedi cu no ta wordo cubri pa seguro y ademas costoso riba mercado, pa ehempel Viagra. 

Director di Oficina di Propiedad Intelectual, sr. Gos Oduber a declara na Bon Dia Aruba cu na Aruba tin cierto control, apesar cu nos ta uza remedinan generico. E control aki ta tumando luga door di instancianan certifica na Aruba cu ta haci e control, si en berdad tal producto lo por subi riba mercado si of no.

Sinembargo e ta laga sa cu a pesar di e control esaki no ta kita afo cu tin productonan clandestino cu ta drenta “otro via cu no ta e rutanan oficial y cu no ta wordo prescribi pa dokternan oficial na Aruba”.

Sr. Oduber a indica cu tabatin caso cu pa ehempel e compania farmaceutico Pfizer caminda sr. Wayne Roberts (un di e oradonan presente den e seminario aki) a bisa cu tin remedi di e marca Lipitol y Viagra y otro marca conoci,  cu nos ta kere cu ta producto original pero cu ta drenta via Internet y canal no oficial y ta yega cerca e publico.  

Sr. Roberts kende ta Director Global di Siguridad di Pfizer a señala cu e hendenan cu ta cumpra Viagra via Internet no sa cu aunke nan ta bisa cu e producto aki tin 100 milligram di substancia activo, pero berdaderamente e producto tin 35 milligram di substancia activo. El a bisa cu nan ta haciendo tur esfuerso pa combati e website cu ta bendiendo producto di remedi falsifica, pero mayor cos nan no por haci. 

Conscientisacion
Den su introduccion den e congreso aki, sr. Oduber a bisa cu berdaderamente nan tin cu ataca e practicantenan riba e tereno aki. Pero di otro banda nos tin consumidonan cu mester wordo conscientisa di e peliger cu e productonan aki ta trece cun’e.

“Hopi biaha nos ta pensa cu no pasobra e marca ta riba dje, e ta un producto genuino y esey no tur ora ta e caso”, el a bisa.  E tipo di producto falsifica aki ta dañino pa bo salud. P’esey nos mester ta sigur –segun sr. Oduber- cu ora nos ta cumpra remedi e ta via e canal oficial y no esun inoficial.

Sr. Oduber a señala cu den su discurso el a enfoca riba diferente producto y no specificamente riba remedi, ya cu den e congreso aki cu a culmina siman pasa e topiconan tabata varia.  Pero si el a expresa e preocupacion cu ta existi na Aruba tambe pa locual ta e productonan falsifica riba mercado. Tambe el a pone enfoke riba e parti di salud cu hopi biaha e consumidor no ta consciente cu nan ta expone nan mes na e tipo di productonan cu no ta tur ora ta esunnan di mas safe.

“Pero facilmente nos ta coge, nos ta cumpre y nos ta uze. E por ta remedinan pero e por ta cuminda tambe”, el a bisa. Hopi biaha nan ta ripara cu riba e shelfnan di e mercado local cu tin marca cu ta zona mescos, pero hopi biaha e no ta esun original, y bo no sa si e ta algo cu bo por uza tampoco.  

Aunke Internet a bira un revolucion den nos era ya cu a crea posibilidad di negoshi, pero tambe a trece cun’e un aumento di e trafico di productonan falsifica. Loke nan ta yama “delincuente escurridizo” cu ta protege nan mes  ya cu nan ta keda anonimo haciendo uzo di Internet pa sigui cu nan actividad. Pero ta resulta dificil pa ataca nan di parti di e doño di derecho di propiedad intelectual.