Siman pasa nos a experimenta e sorpresa di e serie di entrada hudicial na un cantidad di adres na Aruba, y uno na Curaçao, cu a yega cerca di e cantidad cu nos a mira un par di aña atras den e caso Ibis. Cu por cierto pa prome biaha tabata envolve un ministro den funcion y cu hera a bira dos.

E prome denuncianan di e actual caso e tempo ey a tuma lugar caba, sea via publicacion o den comunicacion cu Ministerio Publico. Aparentemente a duna prioridad na e caso contra e ministro encarga cu labor, y e caso actual awor no mas ta den su proceso, mientras e ministro encarga cu Infrastructura a bira ex-ministro. No cu esey ta haci diferencia pa husticia, pasobra pa delito cometi no mester haci diferencia kico ta e puesto cu e persona ta ocupa.

Loke nos a haya inmediatamente ta un discusion tocante e caracter ‘politico’ of no di e caso hudicial aki. Mes ora den e campo politico di e ex-ministro hende ta lanta para pa yuda defende causa di e ex-mandatario. Y den e caso aki, loke ta atrae atencion naturalmente ta cu dos parlamentario di e fraccion mas grandi cu ta sostene gobierno, a produci a base di e material disponible un informe bastante bon formula y sistematico, cu sin duda algun a facilita trabao di Ministerio Publico y autoridadnan policial encarga cu e investigacion. Cu esey, e politiconan a bay demasiado leu? Cu nan rapport nan mes lo a duna e caso un tinte politico? Esaki lo a yuda pa crea e impresion cu aki presion politico a yuda pa autoridadnan hudicial a duna e caso aki prioridad? Por lo tanto por papia di un huicio cu un holor y color politico?

Laga nos cuminsa cu bisa cu tur ciudadano, rico o pober, cu hopi o tiki conocemento di ley, cu hopi o tiki influencia riba autoridad en general, por tuma como tarea pa haci denuncia den cualkier caso cu e ta kere cu tin hecho castigable cometi. E unico criterio cu e mester sigui ta su consenshi, y si esey ta bis’e cu el a observa hecho castigable, anto e mester sigui su consenshi. Es mas, si e ta un empleado publico y e ta testigo di hecho castigable cometi durante su funcion, e ta obliga di haci denuncia, o termina talvez como complice di e acto.

Mester bisa cu den e caso aki parti di e hechonan a ser treci caba na conocemento di Ministerio Publico a traves di otro persona(nan). Manera bisa anteriormente, e prome dencuncianan ta data di prome cu e caso Ibis a yega na luz di dia. Cu e asunto a tarda asina hopi por tin varios factor, cu no tur ta di nos conocemento y realmente no ta asina relevante tampoco. Loke ta importante ta cu e asunto, cu tabatin hopi hende pendiente, a cuminsa move. Sin embargo, awor nos ta haya nos cu e situacion peculiar cu dos ex-agente policial, y no hende cu tabata carece di strepi y otro adorno di uniform, ta den disputa cu otro tocante e trasfondo ‘politico’ si of no di e caso. Esun cu tin e caso mas dificil pa proba ta esun cu ta bisa cu influencia politico a hunga un papel den e proceso hudicial. Sin embargo, nos no a mira prueba di esaki ainda y si nan t’ey lo ta bon pa nan yega na luz di dia, y si no, ban laga e discusion te ey.

Lo ta hopi mas importante cu e dos ex-polisnan aki, cu awendia ta parlamentario, usa nan tempo pa averigua ta kico a bay robes y kico por ta nan papel desde awe den remedia e situacion di cual nos tur ta testigo, cu aparentemente ta bin topa cu crimen organisa na e nivel mas halto, na nivel di miembro di conseho di ministro. Loke un par di aña pasa tabata un berguensa unico pa nos pais, cu un mandatario ta ser acusa di duna liderazgo y guia na un organisacion criminal, awor a haya siguimento den un caso (casi) similar. Kico ta e similaridad y kico ta haci esaki asina grave? Cu den ambos caso no ta trata di hecho castigable isola, sino di un operacion sistematico cu un serie di delito di igual indole cometi, en todo caso, esaki ta e apariencia for di e material presenta te awor, entre otro den e informe di e dos parlamentarionan.

Ta keda, atrobe, e pregunta: Independientemente di e resultado di e investigacion actual, kico ta e reflexion cu mester tuma lugar pa nos cuminsa restructura operacion interno gubernamental di tal manera cu mas tempran den e procesonan administrativo ya tin señalamento pa por para e procesonan delictivo aki na un manera eficaz? Esaki pa cuminsa ta rekeri cu un funcionario publico cu ta detecta e tipo di criminalidad aki, lo mester di proteccion pa e por cumpli cu su deber di dencuncia loke el a mira. Hopi hende mester tabata na altura di loke tabata andando, y cuanto a papia? Si cada biaha ta tarda 4 of 8 aña pa algo sucede, anto nos no ta drechando nada; ta djis laga e oportunidad pa e siguiente haci mescos.