Eleccion parlamentario na Hulanda tabatin algun sorpresa, y di otro banda algun resultado anticipa. Na promer lugar ta importante pa resalta adelanto di VVD, lider di actual coalicion, cu a aumenta representacion den Tweede Kamer. Esaki a pesar di carga responsabilidad d gobernacion den tempo di crisis, y ademas sobrevivi un serie di scandal entre e top di su partido, culminando den e scandal di e ‘toeslagen’ cu a perhudica miles di famia, banda di acusa nan inhustamente di comete fraude. Finalmente, ora tabata conveni en vista di eleccion, a baha gobierno, y sali ileso tambe, manera a resulta awor. Kico esaki ta proba? Cu no necesariamente carga responsabilidad y tuma decision impopular ta costa voto, dependiendo di idiosincracia di un pueblo.

Tabatin sorpresa tambe. E deterioro pa un politica progresista, representa pa e partidonan socialista y social-democrata (PvdA, SP y Groenlinks) cu a mira nan representacion den parlamento reduci na no mas cu un sexto parti di e total. Banda di esaki, e malcontento di corte conservador na e otro banda di e division politico, representa pa entre otro Forum voor Democratie, di cual e lider no tin problema pa referi na pasado nazista, y su sentimento di anti-semitismo, a haya apoyo . Di otro banda, e partido anti-stranhero PVV a sufri un derota, di manera cu e bloque conservador aki a keda tambe limita na un tamaño igual na e partidonan di izquierda. Por lo tanto e perspectiva ta cu tin den centro un presencia grandi di e partidonan cu a carga gobierno anterior, y cu lo yega na un siguiente gobierno lidera pa Rutte, cu D66 y CDA, en todo caso. Despues di tur sorpresa cu a describi ampliamente den prensa Hulandes, finalmente no a cambia tanto na nivel di gobierno. Den e negociacion cu ta bay tin pa yega na e siguiente gobierno, no ta anticipa cambio asina grandi, den e sentido cu e bataya contra Covid-19 ta continua y cu e mesun partidonan, cu nan vision di recuperacion economico awor y den e proximo añanan, ta garantiza mas bien continuacion y no cambio abrupto.

Esaki lo tin consecuencia tambe pa maneho di gobierno di Aruba, cualkier cu e resulta di ta despues di eleccion cerca nos na september. E acuerdo firma na november lo haya continuacion, den mas o menos e mesun ambiente cu e tabata te awor. Esaki por ta bon noticia, pero di otro banda no por spera un suavizacion di e maneho pa cu implementacion di e plan di reforma, manera e ta poni riba mesa awor. En todo caso, nos por tin e certeza di loke nos tin nos dilanti den e proximo añanan lo ta traha duro riba recuperacion economico, acompaña pa reforma drastico den e manera di opera di gobernacion. Esun cu no gusta e perspectiva aki, tin un problema pasobra e margen di desvia di e ruta stipula ta masha chikito mes. En principio ta posible cu eleccion na Aruba ta trece un gobierno na mando cu kier hiba un otro politica, pero esaki lo ripara hopi liher cu no tin espacio pa maniobra cu un politica totalmente diferente. Den esaki nos por referi na e opinionnan di IMF y Standard & Poor’s cu nos a ricibi ultimamente, cu ta indica bon cla cu nos credibilidad, riba su mes nada di gaba segun criterio internacional, ta salvaguardia pa e relacion cu Hulanda, y e hecho cu nos por cay back riba e madre patria pa prestamo, cu normalmente no lo haya mas, via institucionnan financiero internacional. E hecho cu nos ta mara awor na un financista so, tin su banda bon y su banda riesgoso. Comunicacion cu Hulanda, y cumplimento cu acuerdo concreto, mara na limite di tempo, mester ta di tal forma cu ta mantene dialogo semper habri. Loke nos no mester na e momento aki ta lidernan politico cu ta considera nan mes ‘Larger Than Life’ y ta busca manera pa impone Hulanda cu nan power play local, cu na final di dia por duna nan algun satisfaccion personal, pero no ta yuda nos riba e caminda pa regresa na prosperidad.

Awor, naturalmente na e momento aki nos por haya e comentario cu no tin señal ainda di mal maneho di e acuerdonan. Esey ta parce asina, pero ta importante pa mantene vigilancia. Den su informe, den cual S&P a downgrade Aruba, pero a cambia e ‘outlook’ di negativo pa stabiel, ta referi na e relacion cu Hulanda y e acuerdonan pa reforma como crucial pa nan evaluacion den futuro inmediato. “Nos por baha e ratingnan den e proximo dos aña si tin dificultad den implementa e reformanan fiscal cu a acorda cu Hulanda pa stabilisa resultado fiscal di gobierno, conduciendo na deficitnan persistentemente grandi di gobierno y nivelnan mas halto mas aya di e expectativanan actual di e ‘base-case’. Si tal dificultadnan lo impulsa tambe un debilitamento di e relacion bilateral, nos lo por baha e ratingnan cu un o mas ‘notch’” cu ta pone nos pa S&P tambe den ‘junk status’, cu Fitch a duna nos caba.

“A buen entendedor, pocas palabras,” nos lo bisa. No tin caminda pa sconde, si nos gobierno, cualkier cu e ta despues di eleccion, ta contribui na deterioro di e relacion cu Hulanda. Esaki probablemente lo no bira lema pa campaña, di ningun.